Etkin Pişmanlık

Etkin Pişmanlık Nedir?

Türk ceza yargılamasında, cezayı azaltıcı veya tamamen kaldırıcı hallerden birisi etkin pişmanlıktır. Etkin pişmanlık uygulamada en çok merak edilen konulardan birisidir.

Etkin pişmanlık çoğu durumda kişinin lehine sonuç doğurur. Ancak etkin pişmanlıktan en iyi şekilde yararlanabilmek için bu prosedürün doğru bir şekilde işletilmesi gerekir. Aksi halde hiç istenmeyen sonuçlar ortaya çıkabilir. Burada kişinin neyi ne şekilde mahkemeye sunacağı ve mağdura karşı ne şekilde hareket etmesi gerektiği önemlidir.

Ceza hukukunda belirtilen bazı suçları işleyen kişinin daha sonradan işlediği suçtan dolayı pişmanlık duyması ve bu pişmanlık nedeniyle adliye teşkilatına yardımcı olması veya mağdurun zararını gidermesi durumunda buna ceza hukuku anlamında etkin pişmanlık denir. Bu şekilde etkin pişmanlıktan yararlanan kişi ya ceza almaz ya da cezasında indirim yapılır.

Belirtmemiz gerekir ki etkin pişmanlık her suç için mümkün değildir. Yani ceza hukuku anlamında teknik olarak ‘etkin pişmanlık’ sonuçlarının doğması bazı suçlar için geçerlidir. Bunun dışında kalan suçlar için hukuken ‘etkin pişmanlık’ mümkün olmasa da buna benzer bir prosedür mümkün olabilir. Bunun ayrıntılarına da aşağıda değineceğiz.

Etkin pişmanlık indirimi meselesi oldukça önemli bir konudur. Aynı şekilde bu imkandan yararlanmadan önce konuya ilişkin önemli ayrıntıların bilinmesi de önem taşır. Bu nedenle yazımızda konuya ilişkin olarak; etkin pişmanlık şartları nelerdir, kimler yararlanabilir, ne kadar ceza indirimi yapılır, memuriyete etkisi nedir, mağdurun zararı nasıl giderilmelidir, hangi suçlar etkin pişmanlık kapsamındadır vb. önemli soruları yanıtladık. Meselenin önemine binaen yazımızın dikkatlice okunmasını tavsiye ediyoruz.

Etkin Pişmanlık Şartları Nelerdir?

Kişinin etkin pişmanlık indiriminden yararlanabilmesi için belirli şartların oluşması gerekir. Bu imkan, her suç için ayrı ayrı şekilde gerçekleştirilir. Ancak buna rağmen bu şartlar, suç fiilinin işleniş şekline, faile, ilgili suç tipine ve somut olayın diğer bazı özelliklerine ilişkindir. Etkin pişmanlık şartlarını şu şekilde sıralamamız mümkündür:

• İlk olarak söyleyebileceğimiz şart, etkin pişmanlığın her suç için değil yalnızca belirli suçlar için mümkün olduğudur. Türk Ceza Kanununda suçların düzenlendiği maddeleri takip eden diğer maddelerde etkin pişmanlık başlığı altında o suç için etkin pişmanlığın ne şekilde olabileceği yazar. Bazı suçlar için etkin pişmanlık düzenlemesi ayrı bir başlık olarak değil, ilgili suç maddesinin içinde yer almıştır. Bu suçları aşağıda ayrıntılı olarak değerlendireceğiz.
• Etkin pişmanlık indiriminden yararlanabilmek için suçun tamamlanmış olması gerekir. Yani suçu işlemeye elverişli icra hareketleri gerçekleştirilmiş olmalıdır. Suç henüz tamamlanmadan failin suçtan vazgeçmesi gönüllü vazgeçme olarak adlandırılır. Gönüllü vazgeçme ile etkin pişmanlık arasındaki farklara da aşağıda değineceğiz.
• Etkin pişmanlıktan yararlanmak için failin bu pişmanlığını göstereceği etkin bir davranışta bulunması gereklidir. Yani yalnızca “çok pişmanım” gibi bir beyan etkin pişmanlık indirimi için yeterli değildir. Örneğin, kişinin zararını gidermesi, onunla ilgili oluşturduğu tehlikeyi azaltması vs. gereklidir. Bazı suçlar için ise kişinin adliye teşkilatına suçun aydınlatılması ile ilgili yardımcı olması gerekir. Ayrıca failin pişmanlığa binaen durumu düzeltmeye yönelik hareketleri irade ve gönüllü olmalıdır.  Failin bu şekilde pişmanlık duyduğunu gösteren davranışlar da her suç için o suça özel bir şekilde yapılır.

Bu saydıklarımız etkin pişmanlığın genel şartlarıdır. Bunların yanında her suç tipi için özel olarak etkin pişmanlık şartları öngörülmüş olabilir. Bu özel şartlara ve etkin pişmanlığın hangi suçlar için hangi hareketler ile sağlanabileceğine aşağıda değineceğiz. Ancak öncelikle mahkemenin etkin pişmanlıktan yararlanan kişi hakkında verilebileceği kararlara değinmemiz gerekiyor.

Etkin Pişmanlıktan Yararlanan Kişi Hakkında Ne Şekilde Karar Verilir?

Etkin pişmanlık tek başına bir hüküm doğuran bir imkan değildir. Her suç tipi için farklı bir hüküm söz konusu iken etkin pişmanlık bu hükme etki eder. Bu etki bazı durumlarda az bir indirim iken bazı durumlarda oldukça ciddi bir etkidir. Bu kapsamda etkin pişmanlık şartlarını sağlamış bir kişi için mahkeme iki şekilde hareket eder:

• Soruşturma aşamasında etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanıldığı zaman savcı tarafından verilecek olan karar “kovuşturmaya yer olmadığına dair karar (takipsizlik kararı)” olur.
• Mahkeme kişinin cezasında belirli bir oranda indirime gidebilir. Bu indirim oranı her suç tipi için farklı farklıdır ve ilgili suç düzenlemesinde belirtilir.
• Mahkeme kişiye hiç ceza vermeyebilir. Böyle bir durumda mahkemenin vereceği hüküm ‘ceza verilmesine yer olmadığına dair karar’dır.
• Bu iki kararın yanında bazı suçlarda etkin pişmanlıktan yararlanan kişi belirli bir süre için denetimli serbestlik hükümlerine tabi tutulabilir.

Hangi suç için ne şekilde hüküm kurulacağı ile ilgili ayrıntılı bilgi edinmek için aşağıda bununla ilgili başlığa bakabilirsiniz. Etkin pişmanlık kurumu temel olarak bu bahsettiğimiz şekildedir.

Şimdi etkin pişmanlık meselesi ile ilgili bilinmesi gereken bazı ayrıntıları inceleyeceğiz.

Etkin Pişmanlık ile İlgili Bilinmesi Gerekenler

Türk Ceza Kanununda pek çok suç için bu imkan düzenlenmiştir. Bunun nedeni etkin pişmanlık kurumu ile suçun etkilerinin önemli derecede azalması ve suçun diğer faillerinin yakalanmasının kolay hale gelmesidir.

Dolayısıyla etkin pişmanlıktan yararlanacak olan kişinin bu imkanı iyi değerlendirmesi gerekir. Yukarıda da bahsettiğimiz üzere kimi durumlarda cezasızlık bile söz konusu olmaktadır. Bu nedenle etkin pişmanlıktan yararlanacak olan kişinin bu konu ile ilgili hem bilgi sahibi olması hem de bir avukat desteği alması önem taşır.

Kimler Etkin Pişmanlıktan Yararlanabilir?

Etkin pişmanlık ceza indiriminden suçu işleyen fail yararlanabilir. Burada fail geniş olarak yorumlanmaktadır. Yani suça yardım eden, suça azmettiren, suçu doğrudan veya dolaylı olarak işleyen kişiden bahsedilmektedir.

Yani burada asıl önemli olan bu bahsettiğimiz faillerin, suçun aydınlatılması ve etkilerinin ortadan kaldırılması için etkin davranışlar sergilemesidir.

Etkin Pişmanlık İndirimi Ne Kadardır?

Türk Ceza Kanunu düzenlemelerinde bir çok suç için etkin pişmanlık düzenlemesi yer almıştır. Bunların her birisinde ayrı ayrı ceza indirimi uygulanacaktır. Bazı suçlarda yalnızca cezasızlık öngörülmüşken bazılarında belirli bir oran belirlenmiştir.

Bazılarında belirli oranlar arasında hakime takdir hakkı verilmiştir. Bazı suçlarda ise ceza indirimi yapılamayacak haller düzenlenmiştir. Genel olarak ‘1/4’ü ile 1/2’si arasında’ yahut ‘1/2’sine kadar’ veya ‘cezaya hükmolunmaz’ gibi ibareler yer almıştır. Hangi suçta ne şekilde karar verileceğine aşağıda değineceğiz.

Etkin Pişmanlık Suçu Kabul Etmek midir?

Aslında ‘suçu kabul etmek’ şeklinde bir kullanım uygulama için çok doğru bir tabir değildir. Ancak etkin pişmanlıktan yararlanmak isteyen kişi belirli fiilleri işlediğini kabul etmek durumundadır. Bunları hangi şekilde işlediği, ne maksatla gerçekleştirdiği, bu fiilleri işlerken ne şekilde hareket ettiği gibi durumları tamamen kendi iradesi ile izah eder.

Ancak burada önemli olan şey belirttiğimiz üzere adliye teşkilatına o suçla ilgili önemli bilgiler vermek veya o bilgilere ulaşabilmesi için gerekli imkanı sağlamaktır.

Ayrıca bazı suç tipleri için de mağdurun zararının giderilmiş olmasıdır. Bu kapsamda etkin pişmanlık için suçu kabul etmektir dememiz mümkün. Ancak bu alelade bir itiraftan ibaret değildir. Nitelikli bir kabuldür. Kişiye yarar sağlayacak bir kabuldür.

Etkin Pişmanlıktan Faydalanan Memurlar Hangi Haklarını Kaybediyor?

Ceza hükmünün veya suça ilişkin diğer hükümlerin memuriyete olan etkisi uygulamada oldukça merak edilen konular arasında yer alır. Bu oldukça uzun bir konudur, bunun ayrıntılarına burada değinmiyoruz. Ancak etkin pişmanlıktan yararlanan kişinin memur olabilmesi veya memursa bundan nasıl etkileneceği meselesini izah etmek önem taşıyor.

Ceza hükmünün memuriyete etkisi 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu madde 48 düzenlemesinde yer almıştır. Burada yer alan hükme göre belirli miktar ceza alan veya belirli suçlardan ötürü mahkum olan kişi memur olamaz veya memur ise memur olma hakkını yitirir. Bu suç ve ceza hallerini şu şekilde sıralayabilir:

• Kasten işlediği bir suç dolayısıyla hakkında 1 yıl veya daha fazla süreli hapis cezası hükmü verilmiş olan kişi memur olamaz. Memur ise bu hakkını kaybeder.
• Ceza miktarına bakılmaksızın; Devlet güvenliğine karşı işlenen suçlar, Anayasal düzene ve Anayasal düzenin işleyişine karşı işlenen suçlar, zimmet suçu, irtikap, rüşvet suçu, ihaleye fesat karıştırma gibi yolsuzluk suçları, hırsızlık suçu, dolandırıcılık suçu, sahtecilik suçları, güveni kötüye kullanma suçu, hileli iflas, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığını aklama veya kaçakçılık suçlarından birisini işleyen kişi memur olamaz, memur ise bu hakkını kaybeder.

Etkin pişmanlığın cezaya ne şekilde etki ettiğini yukarıda izah ettik. Kimi durumda ceza indirimi kimi durumda cezasızlık veriliyordu. İşte kasten işlenen bir suçtan ötürü etkin pişmanlıktan yararlandıktan sonra mahkemenin vereceği ceza hükmü 1 yılı geçiyor ise bu durumda kişi memuriyetini kaybeder.

Ayrıca memuriyete etki eden bu saydığımız suçlardan yalnızca zimmet, rüşvet, hırsızlık, bazı sahtecilik suçları gibi suçlar için etkin pişmanlık imkanı tanımaktadır.

İşte bu suçlardan ötürü etkin pişmanlıktan yararlanıp da mahkeme ‘ceza verilmesine yer olmadığına dair karar’ verirse bu sefer kişi memuriyet hakkını kaybetmez. Ama bu suçlardan ötürü ceza indirimi sağlanıp da hapis hükmü verilirse miktarı önemli olmadan kişi memuriyet hakkını kaybeder. Dolayısıyla ceza yargılaması sürecinin her zaman ciddiyet ile takip edilmesi gereklidir.

Etkin Pişmanlıkta Mağdurun Zararının Giderilmesi

Bazı suçlar için etkin pişmanlıktan yararlanabilmek için mağdurun zararının giderilmesi şartı vardır. Buna mağdurun zararının tazmin edilmesi denir.

Bu zararın giderilmesi; şeyin geri verilmesi, kısmen geri verilmesi veya parasal olarak tazmin edilmesi şekilde olabilir. Bunlar tamamen somut olayın şartlarına ve kanuni düzenlemede yazan hususlara göre belirlenir.

Ancak belirtmemiz gerekir ki malın kısmen verilmesi yahut parasal olarak tazmin edilmesi söz konusu olursa bu durumda kişinin etkin pişmanlıktan yararlanabilmesi için mağdurun bu duruma rıza gösterimi olması şarttır. Eğer mal aynen teslim ediliyorsa mağdurun etkin pişmanlıkla ilgili söz söyleme imkanı yoktur.

Etkin Pişmanlıktan Kaç Kere Yararlanılabilir?

Etkin pişmanlıktan kaç kere yararlanılabileceği ile ilgili kesin kurallar veya sınırlamalar söz konusu değildir. Ancak TCK m. 168/5 düzenlemesinde karşılıksız yararlanma suçunda etkin pişmanlığın yalnızca bir kere kullanılabileceği hükmü yer almıştır.

Buna göre karşılıksız yararlanma suçunda soruşturma tamamlanmadan önce suçun faili, azmettireni veya yardım edeni mağdurun zararını tamamen tazmin ederse bu kişiler hakkında kamu davası açılamaz.

Eğer bu pişmanlık yargılama sürerken gösterilirse verilecek olan ceza 1/3’üne kadar indirilir. Bu imkan yalnızca bir kere kullanılabilir.

Gönüllü Vazgeçme ile Farkı

Kimi zaman gönüllü vazgeçme ile etkin pişmanlığın karıştırıldığı görülmektedir. Esasen ikisi de cezada ciddi bir indirime veya cezasızlığa neden olur. Ancak ikisi arasında önemli farklar vardır. Bunları şu şekilde izah edebiliriz:

• Gönüllü vazgeçme, suçun tamamlanmasından önce söz konusu olabilir. Yani suç tamamlanmadan önce failin kendi iradesi ile suçun icra hareketlerinden vazgeçmesi anlamına gelir. Ancak etkin pişmanlıkta yukarıda izah ettiğimiz üzere suç tamamlandıktan sonra failin suçun etkisini azaltmaya yönelik davranışlarıdır.
• Etkin pişmanlık her suç için geçerli bir imkan değildir. Ancak gönüllü vazgeçme niteliğine uygun düştüğü ölçüde her suç için mümkündür.

Buraya kadar etkin pişmanlık ile ilgili bilinmesi gereken önemli noktaları açıkladık. Şimdi hangi suçta ne şekilde bunun uygulanacağını görelim.

Hangi Suçlar İçin Etkin Pişmanlıktan Yararlanılabilir?

Türk Ceza Kanununda etkin pişmanlık tek bir madde olarak değil de her suç için ayrı ayrı düzenlendiğinden biz de o şekilde burada izah etmeye çalışacağız. TCK’da yer alan suç ve cezalar için şu şekilde düzenlemeler yapılmıştır:

Kişi Hürriyetinden Yoksun Kılma Suçu (TCK 109) → Bir kişinin hürriyetini kısıtlayan, onu kaçıran kişi veya belirli bir yerde tutan kişi etkin pişmanlıktan yararlanabilir. Ancak bunun için suçla ilgili soruşturma başlamamış olmalıdır. Henüz soruşturma başlamadan mağdurun şahsına zarar vermeden onu güvenli bir yere bırakan kişinin cezasına 2/3 oranına kadar indirim uygulanır. 

Hırsızlık Suçu, Mala Zarar Verme Suçu, Güveni Kötüye Kullanma, Dolandırıcılık Suçu, Hileli İflas, Taksirli İflas Suçları → Bu saydığımız suçlar için ortak bir etkin pişmanlık düzenlemesi getirilmiştir. Buna göre, bu suçlar tamamlandıktan sonra fakat yargılama başlamadan önce bu suçların failleri pişman olup ta mağdurun zararını giderirse verilecek olan cezanın 2/3’lük kısmı indirilir.  Eğer etkin pişmanlık yargılama başladıktan sonra ancak mahkeme hüküm vermeden önce söz konusu olursa bu sefer cezanın 1/2’sine kadar indirim uygulanır.

Yağma Suçu (TCK 148 – 149) → Yağma suçu ise daha ağır bir suç olarak görülerek bu indirim halleri biraz kısıtlanmıştır. Buna göre yağma suçunda kovuşturma başlamadan etkin pişmanlık gösterilirse cezanın 1/2’sine kadar, kovuşturma başladıktan sonra etkin pişmanlık gösterilirse 1/3’üne kadarlık kısmı indirilir.

Uyuşturucu ve Uyarıcı Madde İmal ve Ticareti Suçu (TCK 188) → Bu suça iştirak etmiş olan kişi, suç ortaklarını resmi mercilere ihbar ederse ve bu ihbar resmi mercilerin durumdan haberdar olmasından önceyse kişi etkin pişmanlıktan yararlanır ve cezalandırılmaz.

Ancak bunun için diğer suç ortaklarının yakalanması veya maddenin ele geçirilmesi şartı söz konusudur.  Resmi mercilerin haberi olduktan sonra kişi olaya ilişkin adliye teşkilatına yardımcı olacak bilgileri vererek etkin pişmanlık gösterirse yardımın niteliğine bağlı olarak cezanın 1/4’ü ile 1/2’si arasında bir indirim yapılır.

Kullanmak İçin veya Uyarıcı Madde Satın Alma Suçu (TCK 191) → Bu suçu işleyen kişi de etkin pişmanlıktan yararlanabilir ancak bunun için henüz resmi makamlar durumdan haberdar olmadan önce resmi makamlara durumun uyuşturucuyu alan kişi tarafından bildirilmesi ve bu maddeyi kimden ne zaman nasıl ve nerede aldığını bildirmesi gerekir.

Burada satıcıların yakalanmaları şartı yoktur ama uyuşturucuyu satın alan kişinin verdiği bilgiler, satıcıları yakalama işini kolaylaştıracak düzeyde olmalıdır. Bu şartları yerine getirip te etkin pişmanlıktan yararlanan kişiye ceza verilmez.

Yine burada da resmi mercilerin haberi olduktan sonra kişi olaya ilişkin yardımcı olacak bilgileri verirse yardımın niteliğine bağlı olarak cezanın 1/4’ü ile 1/2’si arasında bir indirim yapılır. Kullanmak için uyuşturucu alan kişi oluşturma başlamadan önce resmi mercilere olaya ilişkin bilgi verip ardından tedavi olmak istediğini beyan ederse bu kişi gene cezalandırılmaz.

Suç İşlemek Amacıyla Örgüt Kurma (TCK 220) → Örgütlü suçlarda etkin pişmanlık, suç işlemek amacıyla kurulan örgütün faaliyeti kapsamında kişinin etkin pişmanlık göstermesi anlamına gelir. Suç henüz işlenmeden kurduğu veya yönettiği örgütü dağıtan ve bu bilgileri yetkili mercilere veren kişi cezalandırılmaz.

Üyeler için de; herhangi bir suça karışmayan ve ilgili makamlara gerekli bilgileri veren örgüt üyesi gene cezalandırılmaz. Bir örgüt üyesi yakalanır ve örgütü dağıtmaya veya üyelerinin yakalanmasına yarayan bilgileri yetkili mercilere verirse bu üye hakkında ceza verilmez.

Örgütün yöneticisi, kurucusu, üyesi veya yardım edeni olup da örgütün faaliyetleri çerçevesinde suç işleyen kişi, gönüllü olarak teslim olup resmi mercilere yarayışlı bilgiler vermeleri halinde örgüt kurma, yönetme veya üye olmadan ötürü cezalandırılmaz.

Bu kişiler bu bilgileri yakalandıktan sonra verirlerse bu sefer somut olayın şartlarına bağlı olarak cezanın 1/3’ü ile 3/4’ü arasında indirim yapılır. Örgüt suçunda etkin pişmanlıktan yararlanan kişi 1 yıllık süre boyunca denetimli serbestlik tedbirine tabi tutulur.

Zimmet Suçu (TCK 247) → Zimmet suçunda etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanmak mümkündür. Zimmet suçu işleyen kişi, soruşturma başlamadan önce zimmetine geçirdiği malı aynen iade eder yahut kamunun uğradığı zararı tazmin ederse hakkında hükmedilecek zimmet cezasının 2/3’ü indirilir.

Bu işlemlerin soruşturma başladıktan sonra fakat kovuşturma başlamadan önce gönüllü olarak gerçekleştirilmesi durumunda cezanın 1/2’si indirilir. Eğer etkin pişmanlık kovuşturma başladıktan sonra ama hüküm verilmezden önce gösterilirse bu sefer cezanın 1/3’ü indirilir.

Rüşvet Suçu (TCK 252) → Rüşvet alan kişi, resmi makamlar henüz durumdan haberdar olmadan  etkin pişmanlık gösterir ve elinde bulunanı teslim ederse rüşvetten ötürü cezalandırılmaz. Başkası ile rüşvet alma konusunda anlaşan kişinin de bu durumu yetkili mercilere bildirmesi durumunda cezalandırılması mümkün değildir.

Rüşvet veren kişi için de bu hükümler aynen geçerlidir. Rüşvet suçuna aracılık etmiş veya bir şekilde iştirak etmiş diğer kişiler için de bu hükümler aynı şekilde geçerlidir.

İftira Suçu (TCK 267) → Eğer kişi iftirasından dönerse bu kişinin cezası 4/5 oranında indirilir. Ancak burada bahsettiğimiz iftiradan dönme, adli veya idari soruşturma başlamazdan önce gerçekleştirilmelidir. Eğer soruşturma başlamış ancak kovuşturma başlamamışsa bu sırada iftiradan dönülürse bu durumda cezanın 3/4’ü indirilir.

Eğer kovuşturma başlamış ancak henüz hüküm verilmemişse bu sırada iftiradan dönülmesi durumunda cezanın 2/3’ü indirilebilir. Eğer iftira edilen kişi hakkında hüküm verilir ve iftira eden bu mahkumiyet hükmünden sonra iftirasından dönerse bu sefer iftira cezasının 1/2’si indirilebilir.

Eğer iftira edilen kişi hakkında hüküm verilir ve bu cezanın infazı da başlarsa bu sefer ancak 1/3’lük bir indirim yapılabilir. Eğer iftira nedeniyle idari yaptırım söz konusu ise idari yaptırıma karar verilmeden önce etkin pişmanlık gösterilirse cezanın 1/3’si, idari yaptırım uygulandıktan sonra iftiradan dönülürse cezanın 1/3’ü indirilebilir.

Eğer iftira suçu basın ve yayın yolları kullanılarak işlenmişse bu durumda etkin pişmanlığın da aynı basın ve yayın yolu kullanılarak gösterilmesi zorunludur.

Bunlar cezalarda etkin pişmanlık indiriminden yararlanılan önemli suç tipleridir. Bunların haricinde; TCK 200 para ve kıymetli damgaları yapmaya yarayan araçlar, TCK 197 parada sahtecilik, TCK 199 kıymetli damgada sahtecilik, TCK 272 yalan tanıklık, TCK 292 hükümlü veya tutuklunun kaçması, TCK 91 organ ve doku ticareti, TCK 245 banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçları için de etkin pişmanlık düzenlemeleri mevcuttur.

TABLO 1: Etkin pişmanlığın mümkün olduğu suçlar ve indirim oranları

Suçlar	Etkin Pişmanlık İndirimi
Organ veya Doku Ticareti Suçu	Cezasızlık veya cezanın 1/4’ü ile 1/2’si arasında indirim
Kişi Hürriyetinden Yoksun Kılma Suçu	Cezada 1/3’e kadarlık bir indirim
Hırsızlık Suçu	Yargılamadan önce pişmanlık gösterilirse 2/3, yargılama sürerken pişmanlık gösterilirse 1/2 oranında indirim
Güveni Kötüye Kullanma Suçu	Yargılamadan önce 2/3,yargılama sürerken 1/2 oranında indirim
Dolandırıcılık Suçu	Yargılamadan önce 2/3,yargılama sürerken 1/2 oranında indirim
Hileli İflas Suçu	Yargılamadan önce 2/3,yargılama sürerken 1/2 oranında indirim
Taksirli İflas Suçu	Yargılamadan önce 2/3,yargılama sürerken 1/2 oranında indirim
Yağma Suçu	Yargılamadan önce 1/2, yargılamadan sonra 1/3’lük kısım indirilir
Banka ve Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçu	Yargılamadan önce pişmanlık gösterilirse 2/3, yargılama sürerken pişmanlık gösterilirse 1/2 oranında indirim
Uyuşturucu ve Uyarıcı Madde İmal ve Ticareti Suçu	Cezasızlık veya 1/4 ile 1/2 oranı arasında indirim
Kullanmak İçin veya Uyarıcı Madde Satın Alma Suçu	Cezasızlık veya 1/4 ile 1/2 oranı arasında indirim
Suç İşlemek Amacıyla Örgüt Kurma	Çoğu durumda cezasızlık, bazı hallerde 1/3 ile 3/4 oranı arasında indirim
Zimmet Suçu	2/3 ile 1/3 oranı arasında değişen ceza indirimi
Rüşvet Suçu	Ceza verilmez
İftira Suçu	1/3 ile 4/5 oranları arasında indirim
Para ve Kıymetli Damgaları Yapmaya Yarayan Araçlar	Ceza verilmez
Parada Sahtecilik	Ceza verilmez
Kıymetli Damgada Sahtecilik	Ceza verilmez
Yalan Tanıklık	Cezasızlık veya 1/3 ile 2/3 oranları arasında indirim
Hükümlü veya Tutuklunun Kaçması	1/5 ile 5/6 oranları arasında indirim

İşte Türk Ceza Kanununda yer alan cezalarda etkin pişmanlık imkanları bunlarla sınırlıdır. Ancak belirtmemiz gerekir ki diğer suçlar için ‘etkin pişmanlık’ düzenlenmemiş olsa da buna benzer bir kurum olan iyi hal indirimi vardır. Bu da hakimin takdiri indirim hakkıdır. Şimdi buna değineceğiz.

İyi Hal İndirimi

Türk Ceza Kanunu madde 62 hükmü mahkemenin takdiri indirim imkanından bahsetmektedir. Buna göre failin geçmişi, sosyal ilişkileri, fiilin işlenişi ve yargılama sürecinde failin tutum ve davranışları vb. hususlar gözetilerek kişinin cezasında bir miktar indirim yapılabilir.

Böyle bir durumda ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası yerine müebbet hapis cezası, müebbet yerine 25 yıl hapis cezası, diğer cezalarda ise ⅙ oranında indirimli ceza verilir. Bu ceza indirimine uygulamada iyi hal indirimi denilmektedir.

Bu konuda ayrıntılı bilgi için “iyi hal indirimi TCK 62” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

Sonuç

Yukarıda etkin pişmanlık ile ilgili önemli ayrıntılara yer verdik. Esasen bu ceza indirimi, çoğu zaman kişinin lehine sonuç doğurmaktadır. Ancak etkin pişmanlık her zaman gerekli bir durum olmayabilir. Dolayısıyla kişinin bu kurumdan yararlanmak isteyip istemediğine iyi karar vermesi gerekir. Yazımızda bahsettiğimiz üzere çoğu zaman cezasızlık veya ceza indirimi kararı verilmektedir.

Ancak sürecin üzerinde ciddiyetle eğilmek ve hukuki zeminde iyi savunma yapmak gerekir. Yoksa kanunun tanıdığı bir çok hakkın yürürlüğü sağlanmayabilir. Bunu sağlamanın en etkin yolu da tecrübeli bir ceza avukatından hukuki yardım almak ile mümkündür.