evlenen kadın işçinin kıdem tazminatı

Evlenen Kadın İşçinin Kıdem Tazminatı

Kıdem tazminatı ile ilgili en çok merak edilen konular arasında evlenen kadın işçinin kıdem tazminatı hakkı yer alıyor. Hemen belirtmemiz gerekir ki evlenen kadın işçilerin kıdem tazminatı hakkı vardır. Ancak uygulamada bununla ilgili hukuki uyuşmazlıklar doğabiliyor.

Yazımızda evlenen kadın işçinin kıdem tazminatı ile ilgili bilinmesi gereken tüm önemli noktalara ve en çok merak edilen soruların yanıtlarına yer verdik.

Kadın İşçinin Evlilik Nedeniyle Kıdem Tazminatı Hakkı

1471 sayılı Kanun madde 14 düzenlemesinde evlenen işçinin kıdem tazminatı hakkı yer almaktadır. Dolayısıyla kadın işçiler için böyle bir imkan kanun tarafından sağlanıyor.

Normal şartlarda bir işçi bu tarz kişisel nedenlerden ötürü istifa ettiği durumlarda kıdem tazminatı alamazken kadın işçiler yalnızca evlenmiş olmasını gerekçe göstererek iş sözleşmesini feshedebilir ve kıdem tazminatını alabilir.

Evlenen kadın çalışanın kıdem tazminatı için iki ihtimal vardır. Bunu şu şekilde izah edebiliriz:

Evlenen Kadın İşçinin Kıdem Tazminatı infografik

Evlenen Kadın İşçi İşten Çıkarılırsa

Kadın işçinin sırf evlendiği için işten çıkarılması ağır bir ihlaldir. İşveren her ne kadar işten çıkış gerekçesi olarak farklı unsurları gösterse de gerçek durumun ispatı her zaman mümkündür. İşverenin işçiyi işten çıkardığı çoğu durumda işçi kıdem tazminatına hak kazanır. Bu durum evlenen kadın işçiler için de geçerlidir.

Böyle bir durumda somut olayın özelliklerine göre işçiye eşit davranmaması nedeni ile ayrımcılık tazminatı da söz konusu olabilir.

Evlenen Kadın İşçi İşten Çıkarsa

Burada bahsettiğimiz imkan zaten kadın işçinin kendi arzusuyla işten çıkması halidir. Yani kadın işçi evlendikten sonra kendi isteği ile istifa ederek işten çıkar ve kıdem tazminatını alabilir. Tabi bunun için kadın işçinin zaten kıdem tazminatı şartlarını sağlamış olması gerekir. Buna aşağıda değineceğiz.

Önemle belirtmemiz gerekir ki kadın işçinin bu şekilde kıdem tazminatı alabilmesi için kıdeme ilişkin diğer şartları yerine getirmesi gerekir. Bu konunun önemli ayrıntıları vardır. Burada ayrıntılı olarak değinmiyoruz. Bununla ilgili olarak “kıdem tazminatı şartları” başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz. Ancak çok kısa değinmek gerekirse şu şartlar sağlanmış olmalıdır:

  • İşçi ile işveren arasında geçerli bir iş sözleşmesi olmalı
  • İşçi o işyerinde en az 1 yıl çalışmış olmalı
  • İş sözleşmesi kıdeme engel olmayacak nedenlerden ötürü sona ermelidir

Evlenen İşçinin Kıdem Tazminatı Alabilmesi İçin Ne Yapması Gerekir?

Kadın işçinin evlenip de işten ayrılarak kıdem tazminatı alabilmesi için tek yapması gereken işten ayrılmak ve buna gerekçe olarak evlenmiş olmasını göstermektir. Kıdem tazminatı alabilmek için evliliğin ispatından başka bir şeye ihtiyaç duymaz.

Burada en önemli şart şudur: kadın işçinin bu şekilde kıdem tazminatı alabilmesi için evlenme tarihinden itibaren 1 yıl içinde işten ayrılması gerekir. 

Belirtmemiz gerekir ki iş hukukunda ispat önemlidir. Evlilik nedenine dayanarak fesih yapıldığının mahkemede ispatı için en sağlıklı yol evlilik cüzdanı fotokopisini ek yapıp ihtarname çekilerek fesih yapılmalıdır.

Sürecin hem uzamaması hem hatalı veya ihmali işlemlerden arındırılması için bir mutlaka iş hukuku avukatı yardımı alınarak takip yapılmalıdır. Gerek fesih aşamasında gerek dava aşamasında bu önemlidir.

Evlenme nedeniyle işten ayrılıp tazminat alma hakkı kanunda kadın işçiye tanınan kayıtsız – şartsız bir haktır. Yani her halükarda tazminat alınır. Kadın işçi o işten ayrıldıktan sonra ister başka işyerinde çalışır, ister hiç çalışmaz. Bunlar kıdeme etki edecek hususlar değildir.

Hatta kadın işçi isterse işten ayrılırsa kıdem tazminatını alır ve işsizlik ödeneğinden de yararlanabilir. Bununla ilgili olarak “işsizlik maaşı” başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.

Evlenen Kadın İşçi İhbar Tazminatı Alabilir mi?

İşçinin işten ayrılması veya işçinin işten çıkarılması durumlarının her ikisinde de sözleşmeyi sona erdiren taraf diğer tarafa fesih ihbar bildirimi yapmak zorundadır. Yani işten ayrılmadan belirli bir süre önce bu durumu bildirmelidir. Aksi halde ihbar tazminatı öder.

Evlenen kadın işçi işten kendisi ayrıldığı için zaten ihbar tazminatı alamaz. Ancak ihbar tazminatı öder mi sorusunun cevabı önemlidir. Bu konu Yargıtay kararlarında yer almaktadır. Buna göre evlenme nedeniyle işten ayrılan kadın işçi feshi ihbar sürelerine uymak zorunda olmadığı gibi ihbar tazminatı da ödemesi gerekmez.

İhbar süreleri ve ihbar tazminatına ilişkin ayrıntılara burada değinmiyoruz. Bununla ilgili olarak “ihbar süreleri ve ihbar tazminatı” başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.

Evlenen Kadın İşçinin Kıdem Tazminatı Verilmezse Ne Yapılabilir?

İşverenler çoğu zaman kıdem tazminatı ödemeye çok istekli olmazlar. Bazı işverenler kıdem tazminatı ödememek için çeşitli bahaneler uydurabilir. Böyle bir durumda hak arama süreci başlatılmalıdır.

Kadın işçi evlenip işinden ayrılır ve kıdem tazminatını alamazsa bu alacağa ilişkin dava açmalıdır. Bu dava sürecinde ayrıca kadın işçinin alamadığı diğer hakları da konu edilir. 

Örneğin alamadığı ücretleri, fazla mesai alacakları, yıllık izin ve diğer ödemeler, eksik yatan SGK primleri vs. hepsi yargılamaya konu edilebilir. Bununla ilgili olarak “fazla mesai hesaplama”, “işçinin maaşının ödenmemesi” ve “yıllık izin” başlıklı yazılarımızı okuyabilirsiniz.

Belirtmemiz gerekir ki iş hukuku uyuşmazlıkları çok kaygan bir zeminde ilerler. Bu nedenle sürecin titizlikle takip edilmesi gerekir. Bu noktada hukuki yardım alınmadan takip edilen işlemler telafisi güç zarar doğurabilir. Hukuki yardım almak her zaman en sağlıklısıdır.

Evlenen Kadın İşçi Kıdem Tazminatı İçin Arabulucuya Başvurmalı mıdır?

İş hukuku uyuşmazlıklarının çoğunda ve özellikle kıdem tazminatı alacağında 2018 yılı itibariyle arabulucuya başvuru şartı getirilmiştir. Bu şu anlama geliyor: işçi işverene karşı işçi alacağı davası açmadan önce arabulucuya başvurmalıdır. Aksi halde dava şartı eksikliğinden ötürü açılan dava kabul edilmez.

Arabuluculuk görüşmesi olumsuz sonuçlanmalı ki dava aşamasına geçilebilsin. Bu görüşmelere katılmamak da olumsuz sonuçlandığı anlamına gelir. Ancak görüşmelere katılmayan tarafın davada haklı çıksa bile bir takım yargılama giderlerine katlanmak zorunda olacağı unutulmamalıdır.

Evlenen Kadın İşçinin Kıdem Tazminatının Hesaplanması, Zamanaşımı ve Faiz

Kıdem tazminatının hesaplanması, zamanaşımının nasıl uygulanacağı ve ne kadar faiz işleyeceği konuları önemli ve ayrıntılı konulardır. Burada ayrıntısına girmiyoruz. Bununla ilgili olarak “kıdem – ihbar hesaplama” ve “kıdem tazminatı tavanı” başlıklı yazılarımızı inceleyebilirsiniz. Ancak kısaca değinmek gerekirse:

EVLENEN KADIN İŞÇİNİN KIDEM TAZMİNATI HESABI
HesaplamaZamanaşımıFaiz
İşçinin en son aldığı 30 günlük brüt ücretinin çalıştığı yıl ile çarpılması ile hesaplanır.

 

Son yıl için fazla kalan günler de gün olarak hesaba katılır.

İş sözleşmesinde yer almasa da işçiye ekonomik katkısı olan diğer yardımlar da hesaba katılır.

Kıdem tazminatında zamanaşımı süresi 5yıldır.

 

İşçinin kıdemi hiçbir zaman zamanaşımına uğramaz ama tazminat talep etme hakkı uğrar.

Kıdem tazminatı, talep etme hakkı doğduktan sonra 5 yıl içinde talep edilmelidir.

İşveren kıdem tazminatı yükümlülüğüne uymadığı zaman en yüksek yasal faiz oranı üzerinden faizlenmiş kıdem tazminatı ödemek durumunda kalır ki bu çok ciddi bir artırım anlamına gelir.

Evlenen Kadın İşçinin Kıdem Tazminatı ile İlgili Sık Sorulan Sorular

Yukarıda evlenen kadın işçinin kıdem tazminatı ile ilgili temel kanuni meselelerden ve uygulamadaki işleyişten bahsettik. Ayrıca bu konuda bazı sorular sıklıkla sorulduğu için bu sorulara burada cevapları ile birlikte yer vermekte yarar görüyoruz.

Evlendiği İçin İstifa Eden Kadın İşçinin Kıdem Tazminatı Alma Hakkı Var Mıdır?

Evet. Normalde bir işçinin haklı bir sebep olmaksızın işinden istifa etmesi, kıdem tazminatına hak kazanmasına engel teşkil eder. Fakat evelenen kadın işçinin kıdem tazminatı alabilmesi için bu nedene dayanarak istifa etmesi yeterli olur.

Kadın İşçi Evlendiği İçin İşten Çıkarılırsa Ne Olur?

Bu durumda evlenen kadın işçinin kıdem tazminatı hakkı doğacağı gibi diğer işçi hak ve alacakları da dava konusu edilebilir. İşçi isterse işe iade davası da açabilir. Onun haricinde işten çıkarılma nedeninin evlenme olmasından kaynaklı ayrımcılık tazminatı alabilir.

Kadın İşçinin Evlilik Nedeniyle İşten Ayrılma Hakkı Ne Kadar Süre İçin Geçerlidir?

Evlenme nedeniyle işten ayrılma düşüncesinde olan işçi bu hakkını 1 yıl içerisinde kullanabilir. Sonrasında bu imkan son bulur.

Evlilik Nedeniyle İstifa Eden Kadın İşçi Başka Bir İşte Çalışabilir Mi?

Evet. Kişinin bu durumda farklı bir işte çalışmaya başlaması önceki işyerinden edindiği kıdem tazminatı hakkını zedelemez.

Evlilik Nedeniyle İstifa Eden Kadın İşçi İhbar Tazminatı Öder Mi?

Hayır. Böyle bir durumda olan kadın işçinin ihbar sürelerini tamamlaması veya tamamlamadığı takdirde ihbar tazminatı ödenmesi beklenemez.

Normalde Kıdem Şartlarını Taşımayan Ancak Evlenen Kadın İşçinin Kıdem Tazminatı Hakkı Var mı?

Hayır. Evlenen kadın işçinin kıdem tazminatı alabilmesi için halihazırda kıdem tazminatı şartlarını da sağlamış olması gerekir.

Sonuç

Yazımızda, evlenen kadın ihbar tazminatı alabilir mi sorusunu genel hatları ile cevaplandırmaya çalıştık. Mesele tabii ki burada bahsettiklerimizden ibaret değil. Her somut olayın kendine has bir takım özellikleri olur.

Her somut olayda mevzuatın farklı noktalarına temas eden hususlar olur. Hak arama süreci başlatmadan önce gerekli hukuki zemin oluşturulmalı ve ihtimallere göre işlem yapılmalıdır.

Aksi halde gelişigüzel işlemler yapılır ve hata – ihmal ihtimali ortaya çıkar. Sonuç olarak tüm bu aksiliklerin doğmaması adına tecrübeli iş hukuku avukatları ile çalışmak gerekir.