Aile Mahkemesi

Yazımızda; aile mahkemelerinin yargılama usulünü, görev ve yetki alanlarını, vermiş olduğu kararlara nasıl itiraz edilmesi gerektiği gibi önemli hususları açıkladık. Aile mahkemesinin görev alanına giren bir uyuşmazlığı olanların dikkatle okumasını tavsiye ediyoruz.

Aile Mahkemesi Nedir?

Aile Mahkemeleri Nasıl Kurulur?

4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluşu, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun’un 2. maddesi uyarınca aile mahkemeleri HSK tarafından verilen olumlu görüşün ardından Adalet Bakanlığı tarafından gerekli görülen yargı çevresinde kurulur.

Davacı birden fazla dairesi olan aile mahkemesinde dava açarken daireleri seçme imkanı yoktur. Dava açılırken dava dilekçesi o yerdeki aile mahkemesine hitaben yazılır.

DİKKAT!: <Bazı yargı çevrelerinde iş ve nüfus yoğunluğunun azlığı sebebiyle aile mahkemesi kurulmamaktadır. Aile mahkemesinin bulunmadığı o yargı çevresinde görev yapan asliye hukuk mahkemesi, aile mahkemesinin görevli olduğu uyuşmazlıklarda “aile mahkemesi sıfatıyla” görev yapacaktır.

Aile Mahkemelerinin Görev Alanı

4787 ve 6284 sayılı kanunlarda aile mahkemesinin görevli olduğu dava ve işler düzenlenmiştir. Buna göre aile mahkemelerinin görev alanına giren konular şunlardır;

• Türk Medeni Kanun hükümleri uyarınca aile hukukundan kaynaklanan iş ve uyuşmazlıklara bakma
• Yabancı mahkemeler tarafından aile hukuku ile ilgili verilen kararların tanıma ve tenfizi işlemlerine bakma
• Çeşitli kanunlarda verilen diğer görev ve işleri yerine getirme
• 4787 sayılı Kanun’un 6. maddesi uyarınca diğer kanunlardaki hükümler saklı kalmak üzere yetişkinler ve küçükler hakkında koruyucu, eğitici sosyal önlemlere ilişkin karar verme
• 6284 sayılı kanun kapsamında korunan kişiler için koruyucu tedbir kararı alma ve bu kişilere yönelik şiddetin önüne geçilebilmesi için şiddet uygulayanlara ilişkin önleyici tedbir kararı alma

Görevsizlik Kararı

Yukarıda açıklanan dava ve işler söz konusu ise görevli mahkeme aile mahkemesidir. Davanın görevli bir mahkemede açılması bir dava şartıdır. Aile mahkemesinin görev alanına giren bir davanın başka bir mahkemede açılması yahut başka bir mahkemenin görev alanına giren bir davanın aile mahkemesinde açılması halinde açılan dava, dava şartı eksikliğinden usulden reddedilecektir.

Uyuşmazlığın görevli mahkemede açılması kamu düzenine ilişkindir. Dolayısıyla taraflar bu durumu yargılamanın her aşamasında ileri sürebileceği gibi hakim de resen dikkate alır.

Görüldüğü üzere yargılamanın sonuna yaklaşmışken bile görevsizlik kararı ile karşılaşılabileceğinden bu durum ciddi zaman kaybına neden olur. Böyle bir durumla karşılaşmamak adına davanın doğru yetkili ve görevli mahkemede açıldığına emin olmak gerekir. Bu sebeple dava açarken hukuki yardım almak daha hızlı ve etkili sonuçlar doğuracaktır.

Yetkili Aile Mahkemesi

Görüldüğü üzere aile mahkemesinin görev alanına giren her iş ve dava için yetki kuralı değişebilmektedir. Dolayısıyla yetkili mahkemenin doğru tayin edilebilmesi için hukuki yardım almakta yarar vardır.

Aile Mahkemesinde Hangi Davalar Görülür?

Yukarıda da bahsedildiği üzere aile hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümü için görevli mahkeme aile mahkemeleridir. Bu uyuşmazlıklar yetkili aile mahkemesinde açılacak dava ile çözüme kavuşturulur. Bu dava ve işlere örnek olarak şunlar verilebilir:

• Nişanın bozulması nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası
• Boşanma davası
• Boşanma sebebiyle açılan maddi ve manevi tazminat davaları
• Babalık davası
• Soybağının reddi davası
• Çocuk ait malların yönetilmesi ve korunmasına ilişkin önlemlerin alınması

Aile Mahkemesinde Nasıl Dava Açılır?

Aile Mahkemesinde Davanın Görülmesi

Şiddet, zina gibi boşanma sebeplerine dayanan boşanma davaları, mal paylaşımı, müşterek çocukların velayeti gibi konularda tarafları sulhe teşvik etmek işin niteliğine uygun olmadığı için hakim bu tür durumlarda sulh yoluyla tarafları anlaştırmaya çalışmaz.

Nihai Karara Karşı Kanun Yoluna Başvurma

İstinaf incelemesi, istinaf dilekçesinde gösterilen başvuru sebepleri üzerinden yapıldığı için dilekçenin usul ve esas bakımından oldukça iyi hazırlanması gerekir. İstenilen sonucun elde edilmesi için

DİKKAT!: Aile mahkemesinin nihai kararlarına karşı istinafa başvurulabilir. Ara kararlar tek başına kanun yoluna götürülemez. Kural olarak nihai kararla birlikte götürülür. Ancak aile mahkemesinin vermiş olduğu bir ara karar olan ihtiyati tedbir kararına ilişkin eğer ihtiyati tedbir talebi reddedilirse doğrudan istinafa başvurulabilir, istinaf incelemesi sonucunda bölge adliye mahkemesinin verdiği karar kesin olup bu karar üzerine temyize başvurulamaz.

Davalarda Boşanma Avukatı Desteği

Özellikle boşanma, velayet, mal paylaşımı, nafaka gibi davalar eşleri ve çocukları yıpratan bir süreç olduğundan en kısa sürede sonuçlandırılması gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Bu sebeple alanında uzman bir boşanma avukatı ile bu süreçleri yürütmek daha etkili ve hızlı sonuç elde edilmesini sağlayacaktır.