Turizm Amaçlı İkamet İzni

Turizm amaçlı ikamet izni, 90 günlük vize veya vize muafiyeti süresinden daha uzun süre Türkiye’de kalmak isteyen yabancı uyruklu kişilerin çok rağbet ettiği bir ikamet iznidir. Turistik ikamet iznine rağbetin bu kadar fazla olmasının nedeni, başvurunun kabulünün diğer ikamet izinlerine göre daha kolay olmasıdır. Ancak son düzenlemelerle birlikte, turizm amaçlı ikamet izni alabilmek de eskisi kadar kolay değildir. 

Turizm Amaçlı İkamet İzni Nedir?

Turizm amaçlı ikamet izni turizm amacıyla Türkiye’ye gelen yabancıların vize veya vize muafiyeti süresinden daha uzun süre Türkiye’de kalabilmesine olanak sağlayan bir ikamet izni türüdür. Turizm amaçlı ikamet izni, kısa dönem ikamet izinlerinden biridir.

6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 31. maddesinin 1. fıkrasının e bendinde “turizm amaçlı kalacaklara” kısa dönem ikamet izni verilebileceği öngörülmüştür.

İlgili kanunda yer alan diğer tüm ikamet izni türleri, “ikamet izni nasıl alınır” başlıklı yazımızda yer almaktadır.

Turizm Amaçlı İkamet İzni Nasıl Alınır?

Turizm amaçlı ikamet izni, e-ikamet sistemi üzerinden yapılan online başvurunun ardından gerekli belgelerin il göç idaresine ibraz edilmesi ile alınır. İkamet izni başvuruları yurt içinden yapılmaktadır.

Online başvuru üzerine, il göç idaresi, yabancı uyruklu kişiye bir randevu günü verir. Bu randevu gününe kadar, kişinin gerekli evrakları hazırlayıp randevu gününde il göç idaresine gitmesi gerekir. 18 yaşından küçük yabancıların randevuya velileri veya yasal temsilcileriyle yahut onların verdiği yazılı muvafakatname ile katılmaları gerekir. Başvuru sonucu yabancıya tebliğ edilir.

İkamet iznine gerek olmaksızın vize ile Türkiye’de kalınabilen doksan gün içinde il göç idaresine turizm amaçlı ikamet izni için başvuruda bulunulabilir. Türkiye’ye gelmeden, bir yetkili aracılığıyla da başvuru yapılabilmektedir. Bu noktada, sürecin eksiksiz şekilde yürütülmesi için bir yabancılar avukatından hukuki destek almak oldukça önemlidir.

Turizm Amaçlı İkamet İzni Alma Şartları Nelerdir?

Turizm amaçlı ikamet izni, kısa dönem ikamet izninin bir alt türü olarak kısa dönem ikamet izninin şartlarına tabidir. Bu şartların yanı sıra, yabancının, ülkeye turizm amacıyla geleceğini ve bu amaçla ikamet edeceğini ispatlaması gerekmektedir.

Turizm amaçlı ikamet izni alma şartları şunlardır:

• Turizm amaçlı kalacağını ileri sürerek turizm amaçlı ikamet izni talebinde bulunmak ve bununla ilgili bilgi ve belgeleri (otel rezervasyonu, uçak bileti gibi) ileri sürmek. 
• Kabul edilmeyen yolcu olmamak. Vizesi, pasaportu veya bunların yerine geçen belgesi olmayanlar ile bu belgeleri hileli yollarla elde edenler veya bu belgeleri sahte olanlar kabul edilmeyen yolculara örnektir. 
• Genel sağlık ve güvenlik standartlarına uygun barınma şartlarına sahip olmak. 
• Talep edilmesi halinde; vatandaşı olduğu veya ikamet ettiği ülke tarafından düzenlenen adli sicil kaydını sunmak.
• Türkiye’de kalacağı adres bilgilerini vermek.

Bu şartların sağlanması, yapılan başvurunun direkt kabul olacağı ve ikamet izninin alınacağı anlamına gelmemektedir. Şartların sağlanması bir başvuru geçerlilik şartıdır. Bu şartları sağlamayan kişilerin başvuruları, değerlendirilmeye alınmadan reddedilir. Şartları sağlayan yabancılar tarafından yapılan başvurular ise ilgili makam tarafından değerlendirmeye alınır. 

Turistik İkamet İzni Kimlere Verilir?

Turistik ikamet izni; Türkiye’ye turizm amacıyla gelip 90 günlük vize süresinden fazla kalmak isteyen yabancılara ve başvuruları üzerine, gerekli şartları sağlamaları halinde verilir.

Uygulamada turistik ikamet izni, 2022 yılında çıkarılan genelgeden önce hemen herkese verilmekteydi. Zira turistlerin neredeyse tamamı şartları karşılamaktaydı. Ancak son dönemde Ukrayna ve Rusya vatandaşlarına savaş sebebiyle turistik ikamet izni verilirken diğer ülke vatandaşları tarafından yapılan başvurular çoğunlukla reddedilmektedir.

Turistik İkamet İzni İçin Gerekli Belgeler

Turistik ikamet izni için gerekli belgeler; kısa dönem ikamet izni için gereken belgelerle büyük ölçüde aynıdır. Turistik ikamet izni için gerekli belgeler şöyle sıralanabilir:

• İkamet izni başvuru formu (Form, e-ikamet sistemi üzerinden online olarak doldurularak çıktı alınır) 
• Pasaport aslı ve fotokopisi
• Vize aslı ve fotokopisi
• Sağlık sigortası poliçesi
• Adres kayıt belgesi
• 4 adet biyometrik fotoğraf (Son 6 ay içinde çekilmiş olmalıdır)
• Gelir beyannamesi (İkamet izni süresince Türkiye’de kendine yetecek kadar mali imkana sahip olduğuna dair belge)
• İkametgah belgesi (Yabancı uyruklu kişi kendi evinde kalıyorsa tapu belgesi, kirada kalıyorsa kira sözleşmesinin noter onaylı örneği, otel/pansiyon vb.de kalıyorsa buralarda kaldığına dair belge)
• Turizm amaçlı ikamet izninin verilme sebebini gösteren belgeler (Uçak biletleri, otel rezervasyonu gibi)
• İkamet harcı makbuzu

Bu belgelerin dışında il göç idaresi ek belge talep edebilir. İdarenin ek belge talep etmesi halinde ek süre de verilir. Yabancının, vatandaşı olduğu ülkeden temin edeceği resmi belgelerin apostil şerhli ve noter onaylı yeminli tercümeli olması gerekmektedir. Bunun yanında, belgelerde eksiklik olması halinde idare başvurucuya, eksikliği gidermesi için bir süre verir. Bu süre içinde eksiklik giderilmezse başvuru reddedilir.

Yabancı Sağlık Sigortası

Turizm amaçlı ikamet izni için yabancı sağlık sigortası; ikamet izninin verilebilmesi için yapılması gereken bir sigortadır. Yabancı sağlık sigortası 1 yıldan uzun süreli ikamet izinlerinde zorunludur ve süresi en az ikamet izninin süresi kadar olmalıdır. İkamet izninin süresi 1 yıldan az ise yabancı sağlık sigortası zorunlu değildir. 

Turizm Amaçlı İkamet İzni Kaç Yıllık Verilir? 

Turizm amaçlı ikamet izni en fazla 2 yıllık verilir. Bu iki yıllık süre azami olup kişinin talebi ile idarenin takdirine göre daha kısa süreli de verilebilmektedir.

Turizm Amaçlı İkamet İzni Ne Kadar Sürede Çıkar? 

Turizm amaçlı ikamet izni yaklaşık 30 gün içinde çıkar. Ancak göç idaresinin başvurucudan ilave belge istemesi veya başvurucunun teslim ettiği belgelerde bir eksiklik olması durumunda bu süre uzayabilir. Bununla birlikte, başvurunun yapıldığı makam, en geç 90 günde dönüş yapmak durumundadır.

Yurt içinden yapılması beklenen turizm amaçlı ikamet izni başvurusu için Türkiye’ye gelen yabancılar, başvurularını yaptıktan sonra, idare konu hakkında karar verene kadar yurt dışına çıkabilirler. İl göç idaresine yapılan bizzat başvurunun ardından, yabancıya müracaat belgesi düzenlenir. Bu belge ile, 15 günü aşmayacak şekilde Türkiye’ye çoklu giriş sağlanabilir.

Turizm Amaçlı Kısa Dönem İkamet İzni Başvuru Avukatlık Ücret ve Masrafları

Turistik ikamet izni uzatma masrafları; 2023 yılında yaklaşık olarak, 2000 lirası noter masrafı, 3000 lira civarında sağlık sigortası ve 3000 lirası ikamet harçları olmak üzere 8000 liradır. Masraf kalemleri, her yıl, yeniden değerleme oranında artış göstermektedir.

Turistik İkamet İzni Başvurusunun Reddi

Turistik ikamet izni başvurusunun reddi, birçok sebepten kaynaklanmaktadır. Eğer ikamet izninin ret sebeplerinden biri mevcutsa göç idaresi ret kararı verir. Göç idaresinin, başvuruya 90 gün boyunca cevap vermemesi de zımni ret sayılır.

Turistik ikamet izninin ret sebepleri şöyle sıralanabilir:

• Turistik ikamet izninin şartlarında bir eksiklik olması,
• Yabancının Türkiye’ye giriş yasağı olması,
• Yabancı hakkında sınır dışı etme kararı olması,
• Yabancının kamu sağlığı için tehdit oluşturan bir bulaşıcı hastalığı bulunması,
• Vizenin süresi dolduktan sonra turistik ikamet izni için başvurulması,

Turistik ikamet izni başvurusunun reddine karşı itiraz ve iptal davası açma imkanı bulunmaktadır. Bununla birlikte, başvurusu reddedilen kişi, farklı bir gerekçeye dayanarak yeniden başvuru yapabilir. Aynı gerekçe ile turistik ikamet iznine başvurması için ise ret kararın tebliğinden itibaren 6 ay beklemelidir.

Turistik İkamet İzni Başvurusunun Reddine Karşı İtiraz ve İptal Davası

Göç idaresi, turistik ikamet izni başvurusunu açıkça veya zımnen reddedebilir. Bu durumda başvuruda bulunan yabancı uyruklu kişi idareye itiraz edebileceği gibi, idare mahkemesinde dava da açabilir. Hem itiraz hem de dava açmak için kesin süre 60 gün olup bu süre; açık rette, ret kararının kişiye tebliğini izleyen gün, zımni rette ise başvurudan sonraki 90. günü izleyen gün başlar. 

Başvurunun reddine karşı itiraz, başvurunun yapıldığı il göç idaresinin bağlı olduğu valiliğe yapılır. İtiraz süresi 60 gündür. İtiraz reddedilirse iptal davası açmak mümkündür. Bu nedenle itiraz edildiği zaman 60 günlük süre durur.

Yabancı uyruklu kişi, başvurunun reddinin ardından, ister doğrudan iptal davası açar ister önce itiraz edip, itirazın reddi halinde iptal davası açar. İptal davasında görevli ve yetkili makam; ret kararını veren göç idaresinin bulunduğu yerdeki idare mahkemesidir. 

İkamet izni başvurusu reddedilen yabancı kişi, normal şartlarda, vize süresi dolduktan sonra 10 gün içinde ülkeyi terk etmelidir. Aksi halde yabancı hakkında sınır dışı kararı alınır. Ancak ret kararına karşı itiraz eden veya iptal davası açan yabancı, bu süreç sonuçlanana kadar Türkiye’de kalabilir. 

Konu hakkındaki detaylı bilgi, itiraz ve iptal davasına ilişkin yapılması gerekenler “oturma izni başvurusunun reddi” başlıklı makalede açıklanmaktadır.

Turistik İkamet İzninin İptali

Turistik ikamet izninin iptali, geçerlilik şartlarından biri ortadan kalkar veya bir şartın yokluğu sonradan fark edilirse gündeme gelir. İkamet izninin amacı dışında kullanıldığının tespit edilmesi halinde de iptal gündeme gelecektir. Bunun yanında, ikamet izni verildikten sonra 6 ay içinde Türkiye’ye giriş yapılmazsa ikamet izni iptal edilir.

Örneğin; yabancı uyruklu kişi hakkında, başta sınır dışı kararı varsa şartlarda başta eksiklik vardır. Buna rağmen, durumun, başvuruyu değerlendirme sırasında fark edilememesi halinde başvuru kabul edilip ikamet izni verilebilir.

İkamet izni devam ettiği müddetçe, eksiklik fark edildiğinde iptal söz konusu olabilmektedir. Şartların sağlanmaya devam etmesi hususunda oldukça dikkatli olmak gerekmektedir. İkamet izninin iptali hakkında daha detaylı bilgi “ikamet izninin iptali” başlıklı makalede yer almaktadır.

Turistik İkamet İzninin İptaline Karşı İtiraz ve İptal Davası

Turistik ikamet izninin iptaline karşı itiraz edilebilir ve iptal davası açılabilir. İptale karşı itiraz ve dava süresi 60 gündür. Bu süre, iptal kararının tebliğini izleyen gün başlar. İtiraz ettikten sonra, itirazın reddedilmesi halinde, dava açılabilir ama önce dava açılırsa itiraz etme hakkı kaybedilir.

İtiraz merci, iptal kararını veren il göç idaresinin bağlı olduğu valiliktir. Süresi içinde itiraz edilmesi halinde dava süresi durur. İtirazın reddedilmesi halinde, kararın tebliğ edildiği tarihten itibaren dava süresi işlemeye devam eder.

İptal davası, iptal kararına karşı doğrudan açılabileceği gibi, iptal kararının yapılan itirazın reddedilmesi üzerine de açılabilir. Davada görevli ve yetkili mahkeme göç idaresinin bulunduğu yerdeki idare mahkemesidir. 

Turistik İkamet İzni Uzatma Nasıl Yapılır? 

Turistik ikamet izni uzatma başvurusu; e-ikamet sistemi üzerinden online olarak yapılır. Online başvuru formu doldurulduktan sonra, uzatma başvurusu için gerekli belgeler hazırlanıp, sistem tarafından verilen randevu gün ve saatinde il göç idaresinde ibraz edilir. 

Turistik ikamet izni uzatma başvurusu yapma süresi, mevcut turistik ikamet izninin süresinin bitmesine 60 gün kala başlar ve mevcut ikamet izninin süresi bitince sona erer. Ancak geçerli bir mazeret nedeniyle süresi içinde başvuru yapılamamışsa ikamet izninin bitmesinden sonraki 15 gün içinde başvuru yapılabilir. 

DİKKAT: Turistik ikamet izni belgesindeki kişisel bilgilerin sonradan değişmiş olması halinde değişiklik 20 gün içinde il göç idaresine bildirilmelidir. Ayrıca bu durumda başvuru posta yolu ile yapılamayacağından uzatma başvurusu için, gerekli belgelerle birlikte mutlaka il göç idaresine gidilmelidir.

Turizm amaçlı ikamet izni uzatma başvurusuna ilişkin ihtiyaç duyulan tüm detaylar, başvuru aşamaları yahut gerekli belgeler gibi hususlar, “ikamet izni uzatma” başlıklı makalede yer almaktadır.

Turistik İkamet İzni Uzatma Başvurusu Gerekli Belgeler 

Turistik ikamet izni uzatma başvurusu için gerekli belgeler, bu ikamet izni için ilk kez yapılan başvuruda sunulması gereken belgelerle aynıdır. Tek fark, uzatma başvurusunda bulunurken mevcut ikamet izni belgesinin de ibraz edilmesi gerekliliğidir.

Yabancı dildeki tüm belgelerin, noter onaylı tercümesi ile sunulması gereklidir. Ayrıca yabancı devlet tarafından düzenlenen resmi belgelerin ya o ülkedeki Türk konsolosluğunca onaylanması ya da o ülkedeki yetkili makamlarca apostil şerhi eklenmiş olması gerekmektedir.

Turistik İkamet İzni Uzatma Başvurusunun Reddi

Turistik ikamet izni uzatma başvurusunun reddi, ikamet izni uzatma şartlarında bir eksiklik olması halinde gündeme gelir. Turistik ikamet izni uzatma şartları da, turistik ikamet izninin verilme şartları ile hemen hemen aynıdır. Bir başka deyişle, iznin uzatılması için, iznin verilme şartlarının devam ediyor olması gerekir.

Turistik İkamet İzni Uzatma Başvurusunun Reddine Karşı İtiraz ve İptal Davası

Turistik ikamet izni uzatma başvurunun reddine karşı itiraz edilebilir ve iptal davası açılabilir. Redde karşı itiraz ve dava süresi 60 gündür. Önce itiraz, itirazın reddedilmesi halinde ise iptal davası açmak mümkündür. Konu hakkındaki düzenlemeler, turizm amaçlı ikamet izni başvurusunun reddi ile aynı düzenlemeye sahiptir.

Turistik İkamet İzni Uzatma Masrafları 

Turistik ikamet izni uzatma masrafları; 2023 yılı için yaklaşık olarak, 2000 TL noter, 3000 TL sağlık sigortası ve 3000 TL ikamet harçları olmak üzere 8000 TL’dir. Ancak yabancı uyruklunun yaptırdığı sağlık sigortasının süresi hala devam ediyor ve uzatma başvurusunda bulunduğu süreyi kapsıyorsa yeni bir  sağlık sigortası yaptırması gerekmez. 

Turizm Amaçlı İkamet İzni Olan Yabancı Çalışabilir Mi?

Turizm amaçlı ikamet izni olan yabancı, bu ikamet belgesini kullanarak çalışamaz. Yabancıların Türkiye’de çalışabilmesi için ikamet izninden ayrı olarak çalışma izni almaları gerekir.

Turizm Amaçlı İkamet İzni Geçiş Başvurusu

Turizm amaçlı ikamet izni geçiş başvurusu, turizm amaçlı ikamet izni olup da başka bir ikamet izni almak isteyenlerin veya başka bir ikamet izni olup da turizm amaçlı ikamet iznine geçmek isteyen yabancıların yapabileceği bir başvurudur.

Geçiş başvurusu; mevcut ikamet iznin verilmesine dayanak oluşturan gerekçenin ortadan kalkmasından itibaren 10 gün içinde, e-ikamet sistemi üzerinden il göç idaresine yapılır. Farklı bir ikamet iznine geçişi sağlayacak, yeni gerekçenin ortaya çıkması halinde ise süre şartı olmadan, mevcut ikamet izni süresince geçiş başvurusu yapılabilir.

E-ikamet adı verilen online sistem üzerinden yapılan başvurunun sonunda, randevu günü ve saati belirlenmektedir. Başvuruda bulunacak kişinin, gerekli belgeler ile randevu gün ve saatinde il göç idaresinde bizzat bulunması gerekmektedir. Konuya ilişkin detaylar, “ikamet izni geçiş başvurusu” başlıklı makalede açıklanmaktadır.

Örneğin Türkiye’de okuyan bir yabancı öğrenci okulu bittikten sonra Türkiye’de kalmak için, şartları varsa, turizm amaçlı ikamet iznine geçiş yapabilir. Keza Türkiye’ye turist olarak gelen ve turizm amaçlı ikamet izniyle Türkiye’de kalan bir yabancı, bir Türk vatandaşı ile evlenmesi halinde aile ikamet iznine başvurabilir.

Sonuç

Turizm amaçlı ikamet izni uygulamada en çok ret kararı verilen ikamet izni türlerindendir. İzin başvurusunun reddi halinde, süresi içinde usulüne uygun şekilde itiraz etmek veya iptal davası açmak gereklidir. Burada yapılacak bir hata; yabancı uyruklu kişinin ikamet izni alamamasına ve hatta sınır dışı edilmesine sebep olabilir. Bu sakıncalardan kaçınmak için, sürecin bir yabancılar avukatıyla yürütülmesinde fayda vardır.