Oturma İzni İptali

Türkiye’de ikamet izni ile kalan yabancıların oturma izni iptali ile karşı karşıya kalması söz konusu olabilir. Oturma izni iptali belirli birkaç durumun ortaya çıkmasıyla gerçekleşir. Yabancının oturma izninin devam edebilmesi için yasal düzenlemelere uygun davranması büyük önem taşımaktadır.

Yazımızda oturma izni iptali kavramını açıkladıktan sonra ikamet izni iptal sebepleri ile ilgili detayları açıklayacağız. Oturma izninin iptal edilmesi, yabancının ülkeyi terk etmesini gerektirecek önemli bir konudur. Bu nedenle yazımızı dikkatle okumanızı öneririz.

DİKKAT: Oturma izni iptali, yabancının Türkiye’yi terk etmesini gerektirecek bir sonucun çıkmasına neden olabilir. Verilen karara hukuka uygun bir şekilde itiraz etmek büyük öneme sahiptir. Bu sürecin bir avukat yardımıyla sürdürülmesi yararlı olacaktır.

Oturma İzni İptali Nedir?

Türkiye’de vizenin tanıdığı süreden veya 90 günden fazla kalacak olan yabancıların aldığı oturma izninin, kanunda gösterilen sebeplerin gerçekleşmesi durumunda iptal edilmesine oturma izni iptali denir. İptal sebepleri verilen ikamet izninin çeşidine göre farklılık gösterir.

İkamet izni ve iptali ile ilgili düzenlemeler 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nunda yer alır. İkamet izni alırken ve devamında iznin iptali ile karşılaşıldığında bir avukattan destek alınması gereklidir. Oturma izni alma süreci ile ilgili detaylı bilgi için “oturma izni nasıl alınır” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

İkamet İzni İptal Sebepleri

Türkiye’de kalacak yabancılar için 6 farklı ikamet izni düzenlenmiştir. Bunlar kısa dönem oturma izni, uzun dönem oturma izni, öğrenci oturma izni, aile oturma izni, insan ticareti mağduru oturma izni ve insani ikamet iznidir. Sayılan oturma izinlerinin iptal sebepleri farklılık gösterir.

Kısa Dönem İkamet İzni İptal Sebepleri

Türkiye’de gayrimenkulü olan, bilimsel araştırma yapmak için gelecek, ticari bir iş kuracak, Türkiye’nin de taraf olduğu anlaşmalar veya yurtdışı öğrenci değişim programları sayesinde eğitim veya benzer amaçlarla gelecek, turizm nedeniyle gelecek, adli veya idari makamların talep ve kararıyla Türkiye’de kalacak, Türkçe öğrenmek için Türkiye’deki kurslara katılacak, Türkiye’de eğitim araştırma için kurslara katılacak, yabancılara kısa dönem oturma izni verilir. Verilen kısa dönem oturma izni aşağıdaki hallerde iptal edilir:

• Kısa dönem izni alınması için gerekli şartların mevcut olmaması veya ortadan kalkması.
• Kısa dönem izninin belirli bir amaç doğrultusunda kullanılmak için verilip bu amacın dışında kullanılması.
• Yabancı ile ilgili olarak çıkmış sınır dışı etme veya ülkeye giriş yasağı kararının olması.
• Yurt dışında fazla süre bulunması nedeniyle hakkında ihlal kararı verilmesi.

Aile İkamet İzni İptal Sebepleri

Türk vatandaşlarının ya da oturma izni çeşitlerinden birine sahip olan yabancıların; yabancı eşine, kendisinin veya eşinin ergin olmayan çocuğuna (18 yaşını doldurmamış veya 15 yaşını doldurmuş olup mahkeme tarafından ergin kılınmayan) ve kendisinin veya eşinin yönlendirmesi altında bulunan yabancı çocuğuna aile oturma izni verilmektedir. Verilen aile oturma izni aşağıdaki hallerde iptal edilir:

• Aile oturma izni alınması için gerekli şartların mevcut olmaması veya ortadan kalkması.
• Aile oturma izninin belirli bir amaç doğrultusunda kullanılmak için verilip bu amacın dışında kullanılması.
• Yabancı ile ilgili olarak çıkmış sınır dışı etme veya ülkeye giriş yasağı kararının olması.

Öğrenci İkamet İzni İptal Sebepleri

Yabancının Türkiye’de bir yükseköğretim kurumunda ön lisans, lisans, yüksek lisans ya da doktora öğrenimi görecek olması veya yabancının bakımı ve masraflarının gerçek ve tüzel kişi tarafından karşılanıp başka birkaç şartın da mevcut olması halinde ilk ve orta derecede öğrenim görmesi durumlarında öğrenci ikamet izni verilir. Verilen öğrenci oturma izni aşağıdaki hallerde iptal edilir:

• Öğrenci oturma izni için alınması gerekli şartların mevcut olmaması veya ortadan kalkması.
• Öğrenci oturma izninin belirli bir amaç doğrultusunda kullanılmak için verilip bu amacın dışında kullanılması.
• Yabancı ile ilgili olarak çıkmış sınır dışı etme veya ülkeye giriş yasağı kararının olması.
• Öğrenimini sürdüremeyeceğinin belirli kanıtlarla sabit olması.

Uzun Dönem İkamet İzni İptal Sebepleri

En az 8 yıl ikamet izni ile ara vermeksizin Türkiye’de bulunan ya da Bakanlığın belirlediği koşullara uyan yabancılar Bakanlığın verdiği onayla sınırsız olarak ikamet iznine sahip olurlar. Aşağıda belirtilen nedenlerin oluşması durumunda ikamet izni iptal edilecektir:

• Kamu düzeni ve güvenliği açısından yabancının ülkede bulunmasının ciddi tehdit oluşturması.
• Kesintisiz bir şekilde bir yıldan fazla süre boyunca sağlık, eğitim ve ülkesindeki zorunlu kamu hizmetinden başka bir sebeple Türkiye dışında bulunması.

İnsan Ticareti Mağduru İkamet İzni İptal Sebepleri

İnsan ticareti mağduru olması veya mağdur olmasında kuvvetli bir şüphe bulunması halinde yabancının yaşadıklarının etkisinden kurtulabilmesi veya yetkililerle iş birliği yapıp yapmayacağına karar verilebilmesi amacıyla sınırlı sürelerle oturma izni verilir. Aşağıda belirtilen nedenlerin oluşması durumunda ikamet izni iptal edilecektir:

• Mağdur yabancının, suçun failleri ile herhangi bir bağlantıda bulunması.
• Yetkili kurumlarca belirlenen ikamet izninin gerektirdiği yükümlülükleri yerine getirmemesi.
• Yabancının insan ticareti suçunun gerçek mağduru durumunda bulunmamasının tespit edilmesi.

İnsani İkamet İzni İptali Sebepleri

İnsani oturma izni, 6458 Sayılı Yabancı ve Uluslararası Koruma Kanunu madde 46’da belirtilen hallerin varlığı halinde valilikler tarafından verilir. Aşağıda belirtilen nedenlerin oluşması durumunda ikamet izni iptal edilecektir:

• Bu iznin verilmesi için gerekli şartların oluşmadığı veya ortadan kalktığı tespit edilirse

Oturma İzni İptali Halinde Ne Yapılabilir?

İkamet izni iptali durumunda bu işlemin tebliğini valilikler yapar. Bu işlem sırasında, yabancının Türkiye’deki aile bağları, oturma süresi, geldiği ülkedeki durumu ve çocuğun yüksek menfaati gibi hususlar dikkate alınır. İkamet izni iptali, yabancının bizzat kendisine ya ya da varsa yasal temsilcisine veya avukatına tebliğ edilir. Yabancıya ulaştırılan bu tebligatta, yabancının karara karşı itiraz haklarını etkili şekilde nasıl kullanabileceği ve bu süreçteki diğer yasal hak ve yükümlülükleri de yer alır.

Yabancı, yasal temsilcisi veya avukatı kararın kendilerine tebliğinden sonra bu kararın kaldırılması için yetkili mercilere başvuruda bulunmalıdır. Karara itiraz edilmesi sürecinde avukat desteği önemlidir. Esasen burada açılacak olan dava idari işlemin iptali davasıdır. Bu konu ile ilgili olarak “idari işlemin iptali davası” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

Oturma İzni İptali ile İlgili Dikkat Edilmesi Gerekenler

Yazımızda oturma izninin hangi hallerde iptal edilir, iptal sonrasında neler yapılır sorularını ayrıntılı olarak cevapladık. Ancak oturma izni ile ilgili düzenlemeler sıklıkla değişmektedir. Değişiklerden haberdar olarak, oturma izninin iptal edilmesinde zaman kaybetmeden karara itiraz edebilmek oldukça önemlidir. Oturma izni iptal edilen yabancıların avukat yardımı alarak hareket etmesi her zaman önerilir.