Hakaret Davası Nasıl Açılır?

Hakaret davası nasıl açılır sorusu, sosyal medyadan yapılan hakaretlerin de artmasıyla, cevaplanması gereken önemli hususların başında gelmektedir. Hakaret davası, küçük düşürücü sözlere maruz kalan, bu sözler nedeniyle elem ve keder duyan kişiler tarafından Asliye Ceza Mahkemesinde açılır. 

Hakaret Ceza Davası Nasıl Açılır?

Hakaret ceza davası, küçük düşürücü sözlere maruz kalan kişiler tarafından Cumhuriyet savcılıklarına yahut kolluk birimlerine yapılan sözlü veya yazılı şikayet ile başlatılan soruşturma sonucu açılır.

Hakaret suçu, şikayete tabi suçlar arasında olduğundan, ilk etapta hakaret suçu mağdurunun yetkili makamlara şikayette bulunması gerekmektedir. Mağdurun konu hakkında bir şikayetinin bulunmaması halinde soruşturma başlatılamamaktadır.

Şikayet, mağdurun bulunduğu yerdeki Cumhuriyet savcılıklarına yahut en yakın kolluk birimlerine yapılmaktadır. Şikayet başvurusu dilekçe ile yapılmaktadır. Dilekçenin şekli yapısı ve bulunması gereken hususlara ilişkin detaylı bilgi “hakaret suçu şikayet dilekçesi” yazısında yer almaktadır.

Hakaret suçuna maruz kalan kişi, failin ve fiilin öğrenilmesinden itibaren 6 ay içerisinde şikayette bulunmaktadır. Bu sürenin dolması halinde yeniden şikayette bulunmak mümkün olmamaktadır.

Yapılan şikayet hakkında yeterli deli ve açık şüphe bulunması halinde soruşturma süreci başlatılmaktadır. Soruşturma aşamasının sonunda savcılık tarafından hazırlanan iddianame mahkemeye sunulmaktadır. Mahkeme tarafından, iddianamenin kabulü ile ceza davası açılmaktadır.

Hakaret davası, olayın gerçekleştiği yerdeki Asliye Ceza Mahkemesinde açılmaktadır.

Hakaret Ceza Davasında Uzlaşma 

Hakaret ceza davasında uzlaşma prosedürü zorunlu olarak uygulanmaktadır.

Uzlaşma, hakaret suçuna ilişkin açılan dosyada tarafların uzman bir uzlaştırmacı tarafından bir araya getirilerek mağdurun zararının giderilmesine ve failin cezasının indirilmesine olanak sağlayan kurumdur.

Hakaret ceza davasında mağdurun şikayeti üzerine dava açılmadan önce dosya ilk olarak uzlaştırma bürosuna gönderilir. Hakaret davasında uzlaşma yoluna gitmek dava şartı olduğu için tarafların dava açmadan önce bu yolu tüketmiş olması zorunludur. 

Hakaret dosyasına atanan uzlaştırmacı, dosyanın taraflarına uzlaşma teklifinde bulunur. Tarafların bu teklifi kabul etmek için 3 gün süresi vardır. Bu süre içerisinde açık bir biçimde teklifi kabul ettiğini iletmeyen taraf, teklifi reddetmiş sayılır. 

Tarafların uzlaşma teklifini kabul etmemesi halinde uzlaştırma bürosu dosyayı yetkili mahkeme olan Asliye Ceza Mahkemesine gönderir. Mahkemeye gönderilen dosyada artık yargılama yani ceza davası aşaması başlamış olur. 

DİKKAT: 1 Haziran 2024 tarihinde yürürlüğe girecek olan 8. Yargı Paketi ile, hakaret davasında tarafların öncelikle uzlaşma hükümlerine başvurma zorunluluğu ortadan kalkacaktır.

Hakaret Tazminat Davası Nasıl Açılır?

Hakaret tazminat davası, ceza davasından ayrı olarak, mağdurun yerleşim yerindeki asliye hukuk mahkemesine sunulan dilekçe ile açılır. Hakaret tazminat davasının açılabileceği süre, mağdur tarafından hakaret içeren sözcüklerin öğrenilmesinden itibaren 2 yıl, her halde 10 yıldır.

Bu davanın açılabilmesi için öncelikle mağdurun maruz kaldığı hakaret sözcükleri nedeniyle uğradığı zararını, yaşadığı üzüntüyü, elem ve keder anlatan yazılı bir dilekçe hazırlanmalıdır. Ardından, dava harçlarının da yatırılmalı ve dilekçe, yetkili mahkemenin bulunduğu adliye sarayındaki ön büroya teslim edilmelidir. 

E-imza sahibi olan vatandaşlar, UYAP Vatandaş Portal üzerinden yapacakları başvuru ile de dava açma imkanına sahiptir.

Hakaret tazminat davası ile ilgili detaylı bilgi ‘hakaret nedeniyle manevi tazminat davası’ başlıklı yazıda yer almaktadır.

Hakaret Nasıl İspat Edilir?

Hakaret, mağdurun şikayeti, tanık beyanları, video kayıtları, ses kayıtları, kamera görüntüleri, sosyal medya hesap bilgileri, hakareti gösteren ekran görüntüleri, telefon ve sms kayıtları ile ispat edilir.

Hakaret Davası Nasıl Sonuçlanır?

Hakaret davası 2 farklı şekilde sonuçlanır. Bu sonuçlardan biri sanığın ceza alması yani suçlu bulunması, bir diğeri ise sanığın suçsuz bulunmasıdır.

Hakaret davası sonunda sanığın suçlu bulunması halinde hakim, sanığın 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılmasına karar verir. Hapis cezasının miktarı, kanundaki sınırlar çerçevesinde sanığın pişmanlığına, suçun işleniş biçimine, suçun işlendiği araçlara göre hakim tarafından belirlenir. 

Adli para cezasının miktarı, sanığın gerçekleştirdiği eylemlerin gün olarak karşılığının tespit edilmesi ile belirlenir. Adli para cezasının gün karşılığı 5-730 gün arasında olmak zorundadır. Bu gün sayısı, failin ekonomik durumuna göre 20-100 TL arası bir ücret ile çarpılır böylelikle adli para cezası tespit edilir. 

Hakaret davası sonunda sanığın suçlu bulunmaması halinde sanık ilgili dosyadan beraat etmiş olur. Bu durumda sanık hakkında hapis cezasına veya adli para cezasına hükmolunamaz, sanık hakkında güvenlik tedbiri uygulanamaz. 

Mahkeme tarafından verilen kararların yanlış olduğunu düşünen kişiler, istinaf ve temyiz kanun yollarına başvurarak kararın yeniden gözden geçirilmesini talep edebilirler. Belirli süreler içinde bu yollara başvurulmaması yahut bu yolların tüketilmesi halinde mahkeme kararı kesinleşmiş kabul edilir.

Hakaret Davası Ne Kadar Sürer?

Hakaret davası, 9 ay ila 15 ay arasında sürer. Ancak bu süre, suç şüphesi içeren olayın detaylarına, davanın görüldüğü mahkemenin yoğunluğuna, toplanacak delillerin miktarına, ek sürelere göre değişiklik göstermektedir.

Hakaret Davası Avukat Ücreti ve Dava Masrafları

Hakaret davası avukat ücreti, 2024 yılı itibarıyla asgari olarak 17.900,00 TL’dir. Bu ücret, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde yer alan en düşük ücret olup müvekkil ve avukat arasında yapılacak görüşme ve imzalanacak sözleşme ile bu tutardan daha fazla bir ücret kararlaştırılabilir. 

Hakaret davası dava masrafları 2024 yılı itibarı ila ortalama 3.500 – 4.000 TL arasındadır. 

Hakaret Davasında Zamanaşımı

Hakaret davasında dava zamanaşımı süresi, suçun işlendiği tarihten itibaren 8 yıldır. Ceza zamanaşımı süresi, hükmün kesinleştiği tarihten itibaren 10 yıldır.

Dava zamanaşımı süresinin dolması ile sanığın gerçekleştirdiği hakaret eylemi nedeniyle kendisine dava açılamaz, hakkında yargılama yapılamaz. Ceza zamanaşımı süresinin dolması halinde ise sanık hakkında dava açılsa dahi hükmolunan ceza infaz edilemez, sanık ceza alsa dahi cezaevine girmez. 

Sonuç

Hakaret davası, hukuki bilgi birikimi gerektiren, uzun soluklu bir süreçtir. Bu süreçte zamanında tamamlanmayan işlemler nedeniyle kişilerin hak kaybına uğraması ve kazanacakları davayı kaybetmeleri gibi sonuçlar ortaya çıkabilir. Bu nedenle sürecin alanında uzman bir ceza avukatı ile takip edilmesi önemlidir.