Güvence Hesabı

Trafik kazaları ile birlikte gündeme gelen güvence hesabı, uygulamada sıklıkla karşılaşılan bir hesap türüdür. Bu teminatın anlam kazanabilmesi için bazı şartların gerçekleşmesi gerekir. Bu hesabın doğru şekilde kullanılabilmesi için sürecin ayrıntılarıyla birlikte takip edilmesi önemlidir.

Yazımızda, güvence hesabı nedir, güvence hesabının genel şartları, başvuru, teminat limitleri gibi konulara değindik. Konu ile ilgili önemli ayrıntılara yer verdiğimiz yazımızı dikkatle okumanızı öneririz.

Güvence Hesabı Nedir?

Güvence Hesabı, sakatlık veya ölümün meydana geldiği trafik kazalarında bazı nedenlerden dolayı sigorta güvencesinden yararlanılamadığı hallerde bedensel zarar gören tarafa sakat kalınması durumunda sakatlık tazminatının, ölümün meydana gelmesi halinde ise destekten yoksun kalma tazminatının ödendiği hesaptır.

Konuya ilişkin düzenlemeler Sigorta Kanunu, Karayolu Taşıma Kanunu, Karayolları Trafik Kanunu ve 6111 sayılı Kanun’da bulunmaktadır.

Bu teminat sisteminin kuruluş amacı, trafik kazalarında zarar gören tarafların, sigorta kapsamı dışında kalmaları sebebiyle uğradıkları bedensel zararın giderilmesidir.

ÖNEMLİ: Güvence Hesabı dilekçesinin hazırlanmasından sürecin sonuçlanmasına kadar alanında uzman avukatlar ile hareket edilmesi maddi ve manevi kayıpları önler.

Güvence Hesabı Başvuru Şartları

5684 sayılı Sigortacılık Kanunun 14. maddesine göre güvence hesabına başvuru aşağıdaki hallerde mümkündür;

Sigortalının Tespit Edilememesi

Yaşanan trafik kazasında kazadan sorumlu sigortalının tespit edilememesi halinde güvence hesabı, zarar gören tarafa karşı sadece bedensel zarar kapsamında olmak üzere ölüm ve sakatlık hallerinden sorumlu olmaktadır.

Kazanın Meydana Geldiği Tarihte Teminat Tutarları Kapsamında Sigortanın Yaptırılmamış Olması

Zorunlu sorumluluk sigortasız bir şekilde trafiğe çıkan motorlu taşıtın sebep olduğu kazalarda bedeni zarar, hesap tarafından tazmin edilmektedir.

Birden fazla aracın kazaya karışması halinde ise bu araçlardan bir tanesi bile zorunlu sorumluluk kapsamında değilse hesaba başvuru mümkün hale gelir. Ancak sigortasını yaptırmamış olan zarar yükümlüsünün sorumluluğu ortadan kalkmaz.

Sigorta  Şirketinin  Mali Yetersizliği  Sebebiyle Ruhsatlarının  İptal  Edilmesi  veya  İflası

Bu halde, diğer tüm hallerden farklı olarak hesaptan, bedensel zararın yanında araç veya diğer herhangi bir nesneye karşı zararın da tazminini talep etmek mümkündür.

Birden fazla motorlu taşıtın karıştığı kazalarda bir taşıt sigortacısı bile iflas etmiş ise bedensel zararın yanında aracın ve diğer nesnelerin zararlarının tazmini istenebilir.

Çalınmış  veya  Gasp  Edilmiş  Bir  Aracın Olduğu Kazada İşletenin Sorumlu Tutulamaması

Bu halde, KTK (Karayolları Trafik Kanunu) gereği işletenin sorumluluğu meydana gelmediğinden zorunlu sorumlu sigortacısı da yükümlü kılınamaz. Böyle bir durumda sigorta anlamında korumasız kalan kişi, güvence hesabına başvurabilir.

Sigorta Poliçesinde Belirtilen Limitler İle Zorunlu Sigorta Teminat Limitlerinde Farklılık Olması

Böyle bir durumda hesabın sorumluluk kapsamı bütün sigorta limit hesabı üzerinden değil, sigorta poliçesinde belirtilen teminat  limitler ve zorunlu sigorta teminat limitleri arasındaki fark kadardır.

Yeşil Kart Sigortası Kullanımı Adına Hareket Eden Türkiye Motorlu Taşıt Bürosu Ödemeleri

Yeşil Kart Sigortası kapsamında Türkiye sınırları içerisinde meydana gelen kazalarda ortaya çıkan zararlar için Büro tarafından güvence hesabına başvurulabilir.

Güvence Hesabı Başvuru

Bu sistemin sorumluluk kapsamına giren bir durumun meydana gelmesi halinde hak sahipleri veya bu durumun meydana gelmesinden dolayı zarara uğrayan üçüncü kişilerin yazılı şekilde başvuruda bulunması gerekir.

Güvence Hesabı Zamanaşımı: Hak sahipleri, zararı öğrendikleri tarihten itibaren iki yıl ve her halde olayın üzerinden 10 yıl geçmeden sisteme başvurmalıdır.

Başvuru için Gerekenler:

Güvence Hesabı Yönetmeliği 15. maddesi uyarınca başvuru için gereken belgeler hesabın resmi sitesinde yayınlanmaktadır. Sitede yer alan bilgiler ışığında başvuru için gereken belgeler, kazada sakatlık veya ölümün meydana gelmesine göre değişkenlik göstermektedir.

Bunlar;

Ölüm Halinde:

• Kaza tespit tutanağı,
• Ölüm Raporu,
• Olayın mahkemeye taşınması halinde mahkeme kararı
• Ölenin  gelir  durumunu  ve  desteklik  ilişkisini gösteren belge,
• Hak sahibine  SGK’dan  gelir  bağlandığı durumda,   bağlanan  gelir ile bağlama  kararının  peşin değerini gösteren belge,
• Nüfus kaydı aslı ve veraset ilamı,
• Kazanın, ölüm olayıyla illiyet bağını kanıtlayan diğer belgeler.

Sakatlık Halinde:

• Kaza tespit tutanağı resmi tasdikli sureti,
• Hastane raporu aslı veya resmi onaylı hali,
• Maluliyet  oranını  gösteren  hastane  raporu  aslı  veya  resmi  onaylı hali,
• Olayın mahkemeye taşınması halinde mahkeme kararı,
• Kazanın, ölüm olayıyla illiyet bağını kanıtlayan diğer belgeler.

Bedensel zarar kapsamı dışında kalan maddi hasarlar için ise;

• Poliçe sureti,
• Kaza tespit tutanağı resmi tasdikli sureti,
• Eksper Raporu,
• Varsa mahkeme kararı sureti,
• Hasar bedeli sigortalıca ödenmiş ise ödeme ile ilgili belgeler,
• Kaza ile illiyeti gösteren diğer belgeler.

Teminat Limitleri

Hak sahiplerinin başvuru dilekçesi ve istenilen belgeleri güvence hesabına başvuruda bulunmaları halinde yönetmeliğin 14. maddesi uyarınca hesap tarafından yapılan inceleme sonucu belirlenen tazminat ile hak sahiplerine ödeme yapılır.

Yapılan ödemede Güvence Hesabının sorumluluk kapsamı trafik kazasının gerçekleştiği tarihteki zorunlu sorumluluk sigorta poliçesinin teminat limitleridir. Bu şekilde güvence hesabı teminat limitleri, sorumlu tutulan sigortaya ve kazanın meydana geldiği yıla göre belirlenmekte olup resmi gazetede yayınlanmaktadır.

Güvence Hesabı Kararı İtiraz: Hak sahibi, ödemenin kısmen yapılması veya hiç yapılmaması halinde güvence hesabının kararına karşı dava yoluna gidebilir. Bu davanın açılması için güvence hesabına başvurmuş olmak bir ön koşul değildir. Bu nedenle hak sahibi doğrudan hesap aleyhine dava açabilir.

Güvence Hesabı Rücu

Güvence hesabı rücu, hesabın sorumluluğu kapsamında yapmış olduğu ödemeyi zarar verenlerden talep ederek almasına denmektedir. Güvence hesabının sahip olduğu bu rücu hakkı, dava yoluyla ileri sürülebilmektedir.

Rücu Davası: Hesabın, şartlar oluştuğu takdirde iki yıllık zamanaşımı süresi içinde kazada zarar veren taraftan yaptığı ödemeyi geri almak için açtığı dava rücu davasıdır.

Rücu Şartları: Hesabın yaptığı ödemeler sebebiyle kimlere karşı rücu hakkına sahip olduğu düzenlenmiştir. Bunlar, yönetmeliğin 16. maddesinde sayılı haldedir;

• Zorunlu  sigortası olmayan  ya da zorunlu sigortalarını olması gereken teminat üzerinden yaptırmamış kişiler,
• Sorumlunun sonradan belirlenmesi durumunda  bu  kişiler  veya  yükümlü  sigorta  şirketleri
• Zarardan  yükümlü tutulan kişiler  veya sorumlu sigorta şirketleri,
• Sigorta  şirketinin  mali yetersizliği  sebebiyle  sürekli  olarak tüm  kategorilerde ruhsatlarının  iptal  edilmesi  veya  iflası  halinde yapılan ödemeler çerçevesinde sorumlu sigorta şirketleri,
• Yeşil  Kart  Sigortası ile Türkiye  sınırları içinde  meydana  gelen  zararlarda  Motorlu  Taşıt  Bürosunca tekemmül  ettirilen  hasar  dosyalarının  tazminat  ödemesi  için  Büronun başvurusu  üzerine  yapılan  ödemeler  nedeniyle Büro’dur.

Sayılanlardan birinin varlığı halinde güvence hesabının rücu hakkı doğmuş olacaktır.

Güvence Hesabı İcra Takibi

Hesap, yaptığı ödemeyi zarar sorumluluğu olan gerçek veya tüzel kişiden rücu etmek amacıyla icra takibi başlatabilir. Başlatılan bu icra takibine eğer itiraz edilecekse süresi içerisinde bunu yapmak önemlidir. Aksi halde daha sonradan menfi tespit davası açmak gerekebilir.

ÖNEMLİ: Eğer güvence hesabı tarafından size karşı bir icra takibi başlatılmışsa araç kazasıyla ilgili bir sorumluluğunuz gündeme gelmiş demektir. Bu durumda, sürecin alanında uzman bir sigorta avukatı tarafından yönetilmesi hak kayıplarının önüne geçecektir.

Yetkili ve Görevli Mahkeme

Türk Ticaret Kanunun 1483. maddesi ile  zorunlu trafik sigortası poliçesine dayanan davalar ticari dava kabul edilmektedir. Bu durumda;

Bu davalar için yetkili ve görevli mahkeme Asliye Ticaret Mahkemesi kabul edilmektedir. Güvence Hesabı rücu davasında da konu edindiği hak sebebiyle yetkili ve görevli mahkeme Asliye Ticaret Mahkemesidir.

Güvence Hesabı Dilekçe Örneği

Güvence hesabı başvuru dilekçesinin hazırlanması, istenilen sonuca ulaşılması açısından önem arz etmektedir. Hesaba başvuru şartlarının herhangi birinin oluşması bakımından hukuki farklılıklar ortaya çıkmaktadır. Bu sebeple güvence hesabı başvuru dilekçesi yaşanan her kaza bakımından ayrı incelenerek titizlikle hazırlanması gerekir. Aksi halde kişiler, hak kaybına uğrayabilecektir.

ÖNEMLİ: Güvence hesabı dilekçesinin hazırlanmasından sürecin sonuna kadar alanında uzman avukatlar tarafından yürütülmesi maddi ve manevi her türlü hakkın kaybını engelleyecektir.

Konu ile İlgili Sık Sorulan Sorular

Yukarıda konu ile ilgili olarak temel kanuni düzenlemelerle birlikte uygulamadaki işleyişe yer verdik. Ayrıca sık sorulan bazı soruları burada yanıtlayacağız.

Sonuç Olarak

Yazımızda güvence hesabı nedir, başvuru şartları nelerdir gibi sorulara cevap vererek konu hakkında önemli ve bilinmesi gereken noktalara değindik. Ancak süreç anlatıldığı kadar basit olmayıp yazılanlar sadece yüzeysel bilgilendirme amacı taşımaktadır.

Yukarıda da izah ettiğimiz üzere güvence hesabı, trafik kazalarında korunan maddi ve manevi haklar açısından büyük bir öneme sahiptir. Bu nedenle süreç öncesinde yanlış bir işlem yapmamak adına önce avukata sormak gerekir.