Yatırım Yoluyla Türk Vatandaşlığı

Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı kazanma, son yıllarda yabancı yatırımcılar tarafından merak edilen bir konu haline gelmiştir. Türk vatandaşlığının kazanılmasına ilişin genel kriterlere göre yatırım yoluyla vatandaşlık daha kolay biçimde kazanılabilir.

Yatırım Yoluyla Türk Vatandaşlığı Alma Yolları

Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı alma, vatandaşlığın istisnai yolla kazanılmasının türlerindendir. Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı alma yolları, konuyla ilgili Yönetmeliğin 20. maddesinde öngörülmüştür.

Bu madde uyarınca, yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı kazanma yolları şöyle sayılabilir:

• En az 500.000 USD veya karşılığı döviz tutarında sabit sermaye yatırımı yapmak. (Bu yatırımın Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından tespit edilmesi gerekir.)
• En az 400.000 USD veya karşılığı döviz tutarında gayrimenkul satın almak ve tapu siciline 3 yıl satılmaması şerhi koymak. Ya da bu tutarda irtifak hakkı veyahut kat mülkiyeti devralıp tapu siciline 3 yıl devir ve terkin işlemi yapılmayacağına dair taahhüdü şerh etmek (Buna dair sözleşmenin, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından tespit edilmesi gerekir.)
• En az 500.000 USD veya karşılığı dövizi, 3 yıl çekmemek kaydıyla Türkiye’de faaliyet gösteren bankaların mevduat hesabına yatırmak (Bunun Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca tespit edilmesi gerekir.)
• En az 50 kişilik istihdam oluşturmak (Bunun Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından tespit edilmesi gerekir.)
• En az 500.000 USD veya karşılığı döviz tutarında devlet borçlanma araçlarını 3 yıl tutmak şartıyla satın almak (Bunun Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından tespit edilmesi gerekir.)
• En az 500.000 USD veya karşılığı döviz tutarında gayrimenkul yatırım fonu katılma payını veya girişim sermayesi yatırım fonu katılma payını en az 3 yıl elinde tutma şartıyla satın almak. (Bunun Sermaye Piyasası Kurulu tarafından tespit edilmesi gerekir.) 

Bu kriterlerden herhangi birini karşılayan yabancı, Cumhurbaşkanı kararı ile Türk vatandaşlığını kazanabilir. Bu kişilerin vatandaşlık başvurusu, ilk olarak Bakanlık tarafından incelenir. Kriterleri sağlamayan yabancıların başvuruları reddedilir.

Milli güvenlik ile kamu düzeni açısından tehlikeli görülen yabancıların başvurusu da Bakanlık tarafından reddedilir. İncelemede hiçbir sorun görülmezse başvuru Cumhurbaşkanına iletilir ve yabancı, Cumhurbaşkanı kararı ile Türk vatandaşı olabilir.

Sabit Sermaye Yatırımı ile Türk Vatandaşlığı

Sabit sermaye yatırımı yapmak, yatırım yoluyla Türk vatandaşlığını kazanma yollarından biridir. Türkiye’de en az 500.000 USD veya bu tutara tekabül eden sabit sermaye yatırımı yaptığı Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından tespit edilen yabancı, Türk vatandaşlığını kazanabilir. 

400.000 Dolara Gayrimenkul Satın Alma ile Türk Vatandaşlığı

Türkiye’de gayrimenkul, irtifak hakkı ya da kat mülkiyeti satın alarak Türk vatandaşlığına geçmek mümkündür. Bunun şartları şöyle sıralanabilir:

• En az 400.000 dolar veya karşılığı döviz tutarında gayrimenkul almak ya da irtifak hakkı veya kat mülkiyeti devralmak,
• 400.000 doları peşin olarak ödemek,
• Gayrimenkul satın alınmışsa 3 yıl boyunca satılmayacağını tapu siciline şerh etmek,
• İrtifak hakkı veya kat mülkiyeti devralınmışsa 3 yıl boyunca devir ve terkin yapılmayacağını tapu siciline şerh etmek,
• Taşınmaz satış vaadi yapılması halinde, noterde yapılan bu sözleşmenin ve içeriğinde yer alması gereken taahhüdün, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından tespit edilmesi gerekir.

Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı kazanma yolları içindeki en bilinen yöntem olan gayrimenkul alımı, taşınmazı satın alma ve vatandaşlık başvurusunda bulunma bakımından birçok ayrıntıya sahiptir. Bu konuda daha detaylı bilgi için “400 bin dolara gayrimenkul alarak Türk vatandaşlığı” yazımıza göz atabilirsiniz.

Bankalara Mevduat Yatırma ile Türk Vatandaşlığı

Bankaya para yatırma yoluyla Türk vatandaşlığı kazanılabilir. Bunun için yapılacak yatırımın şu kriterleri sağlaması gerekir:

• En az 500.000 dolar veya karşılığı döviz bankaya yatırılmalıdır.
• Bu para, hiç çekilmeden en az 3 yıl bankada tutulmalıdır.
• Paranın yatırıldığı banka, Türkiye’de faaliyet gösteren bir banka olmalıdır.
• Tüm bu kriterlerin sağlandığı, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunca tespit edilmelidir.

Yabancıların banka hesabı açması bakımından doğru bankanın seçilmesi önem arz eder. Örneğin bazı bankaların, bazı yabancı uyruklulara yönelik kolaylaştırıcı işlemleri mevcuttur. Bu ve benzer diğer nedenler hakkında bilgi almak ve banka hesabının nasıl açılacağını öğrenmek için “yabancıların banka hesabı açması” başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.

İstihdam Oluşturma ile Türk Vatandaşlığı

Türkiye’deki bir işyerinde en az 50 kişilik istihdam oluşturduğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca tespit edilen yabancılara Türk vatandaşlığı verilebilir. Burada dikkat edilmesi gereken husus, istihdam edilecek 50 kişinin Türk vatandaşı olması zorunlu değildir. İstihdamın yasal olması ve yabancı çalıştırma kotalarına uygun olması yeterlidir.

Devlet Borçlanma Araçları ile Türk Vatandaşlığı

Devlet borçlanma araçlarını satın alarak Türk vatandaşı olmak mümkündür. En az 500.000 USD veya bu tutara tekabül eden döviz tutarında devlet borçlanma araçlarını, 3 yıl boyunca satmamak şartıyla satın alan yabancılar Türk vatandaşı olabilir. Bunun için devlet borçlanma araçlarının satın alındığı Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından tespit edilmiş olmalıdır.

Yatırım Fonu Katılma Payı ile Türk Vatandaşlığı

Yatırım fonu katılma payı satın alan yabancılar, Sermaye Piyasası Kurulunun durumu tespit etmesi halinde Türk vatandaşı olabilir. Bunun için en az 500.000 USD veya buna tekabül eden döviz tutarında yatırım fonu katılma payı veya girişim sermayesi yatırım fonu katılma payı satın almak gerekir. Ayrıca bu fonların, en az 3 yıl elde tutmak şartıyla satın alınmış olması gerekir.

Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığını kazanma, Türk vatandaşlığının kazanılmasının istisnai hallerindendir. Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığını kazanmak için aranan şartlar, yukarıda belirtilen kriterler ile birlikte milli güvenlik ve kamu düzenine uygunluktur. Fakat şartların sağlanmış olması kadar sürecin doğru şekilde yürütülmesi de belirleyici rol oynar.

Türk vatandaşlığı, yatırım yolu dışında çeşitli birçok gerekçeyle daha kazanılabilir. Fakat her bir yol için çeşitli şartlar ve prosedürler öngörülmüştür. Bu noktada, tüm vatandaşlık kazanma yollarının ve bunlara dair süreçlerin yer aldığı “Türk vatandaşlığı nasıl kazanılır” yazımıza göz atmanızda yarar vardır.

Yatırım Yoluyla Türk Vatandaşlığı Başvurusu Nasıl Yapılır?

Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı başvurusu, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne dilekçeyle yapılır. Başvurudan önce, gerekli kriterlerin sağlandığının ilgili bakanlık ya da kurum tarafından tespiti gerekir.

Örneğin banka hesabına para yatırarak Türk vatandaşı olmak isteniyorsa 500.000 dolar ya da muadili döviz, banka hesabına yatırılmalı ve bu durum BDDK tarafından tespit edilmelidir. 

Yatırım Yoluyla Türk Vatandaşlığı Başvurusu İçin Gerekli Belgeler

Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı başvurusu için gerekli belgelerden bazıları, bu başvurunun her çeşidi için aranır. Bazı belgeler ise yalnızca belli vatandaşlık başvuruları bakımından gerekli olur.

Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı başvurusunda gerekli belgeler, şöyle sıralanabilir:

• Vatandaşlık başvuru dilekçesi,
• Başvurucunun pasaportu ya da pasaport yerine geçen belgesi,
• Başvurucuya ait 2 adet biyometrik fotoğraf,
• Başvurucunun medeni hal belgesi: Evli ise evlenme belgesi, boşanmış ise boşanma belgesi, dul ise eşine ait ölüm belgesi,
• Başvurucunun doğum belgesi,
• Başvurucunun kendisi ve ailesine ait vukuatlı nüfus kayıt örneği,
• Hizmet bedelinin maliye veznesine yatırıldığına dair makbuz,
• Taşınmaz satın alınması halinde taşınmazın değerini gösteren taşınmaz değerleme raporu,
• Başvurucunun yaptığı yatırımı gösteren belge (örneğin taşınmaz satın alınmışsa tapu sicil kaydı, mevduat hesabına para yatırılmışsa buna dair bankadan alınacak belgeler vs.)

Belgelerde herhangi bir eksiklik olursa vatandaşlık başvurusu reddedilir ya da eksikliğin tamamlanması için başvurucuya süre verilir. Başvuru işlemlerini herhangi bir eksiklik veya hata olmaksızın ilerletebilmek için uzman yabancılar avukatına danışmakta yarar vardır.

Yatırım Yoluyla Türk Vatandaşlığı Başvurusu Ne Kadar Sürede Sonuçlanır?

Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı başvurusu, yaklaşık 3 ay içinde sonuçlanır.

Fakat başvuru öncesindeki işlemlerin sağlanması, ayrıca zaman yiyebilir. Bunun dışında; idari makamların yoğunluğu, belgelerin tam ve eksiksiz biçimde temin edilip edilmediği gibi çeşitli durumlar da süreyi etkileyebilir.

Yatırım Yoluyla Türk Vatandaşlığı Başvurusunun Reddine İtiraz ve İptal Davası

Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı kazanma başvurusu; yatırımın Yönetmelikte öngörülen kriterlere uygun olmaması, başvuruda gerekli olan belgelerde eksiklik olması ya da idarenin başvuruyu milli güvenlik ya da kamu düzeni açısından sakıncalı görmesi halinde reddedilir. Türk vatandaşlığı başvurusu reddedilen kişi, bir üst merciye itirazda bulunabileceği gibi idare mahkemelerinde iptal davası da açabilir.

İtiraz (idari başvuru) ile iptal davası yolları birbirine bağlı değildir. Bir başka deyişle, iptal davası açabilmek için önce itirazda bulunmaya gerek yoktur. Vatandaşlık başvurusu reddedilen kişi, isterse önce itiraz edip itirazının reddedilmesi halinde dava açar, isterse doğrudan dava açar.

İtiraz ve iptal davası yolları birbirine bağlı olmamakla birlikte ortak bir süreye tâbidirler. Her ikisi için de hak düşürücü süre, kararın başvurucuya tebliğini izleyen günden itibaren 60 gündür.

İtiraz Yolu

Türk vatandaşlığı başvurusu reddedilen kişi, ret kararının kendisine tebliğini izleyen günden itibaren 60 gün içinde Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’ne itirazda bulunabilir. Müdürlük bu itiraz hakkında 30 gün içinde karar verir. Müdürlüğün 30 gün boyunca cevap vermemesi, başvurunun reddedildiği anlamına gelir.

İdareye itirazda bulunmak, dava süresi olarak öngörülen 60 günlük süreyi durdurur. İtirazdan herhangi bir sonuç alınamazsa başvurulabilecek tek yol, idare mahkemesinde iptal davası açmaktır.

İptal Davası Yolu

Türk vatandaşlığı başvurusunun reddedildiği kendisine tebliğ edilen yabancı, ret kararının tebliğini izleyen günden itibaren 60 gün içinde iptal davası açabilir. İptal davası, önce itiraz süreci işletilip bundan sonuç elde edilemediği durumda açılabileceği gibi doğrudan da açılabilir.

İdareye itirazda bulunulduğu an donacak olan 60 günlük dava açma süresi, itiraz reddedildiğinde veya idare 30 gün yanıt vermediğinde kaldığı yerden işlemeye devam eder. Örneğin vatandaşlık başvurusunun reddedilmesi üzerine 20. gün itirazda bulunan kişinin itirazı reddedildiğinde veya idare 30 gün cevap vermediğinde, bunu izleyen günden itibaren dava açmak için 40 günlük kalan süre işlemeye başlar.

İlk derece idare mahkemesinde açılan davanın reddedilmesi halinde, ret kararının tebliğini izleyen günden itibaren 30 gün içinde bölge idare mahkemesine istinaf başvurusunda bulunulabilir. Danıştayda temyiz imkanı ise bulunmamaktadır.

Mahkeme ve itiraz sürecinde, vatandaşlık başvurusunun neden hukuka aykırı olduğu ve başvurucunun içinde bulunduğu durum dilekçeye aktarılır. Bunları destekleyen tanık, belge, dekont, fatura gibi çeşitli deliller de başvuruya eklenir. Usul işlemlerini ihmal etmemek adına, süreç hassasiyetle takip edilir. Konuyla ilgili detaylar, “Türk vatandaşlığı başvurusunun reddine itiraz ve iptal davası” yazımızda yer almaktadır.

Türk Vatandaşlığının Sonradan Kazanılmasının Eşe ve Çocuklara Etkisi

Türk vatandaşlığını kazanan kişinin reşit olmayan çocuğu, kişinin talebi ve diğer ebeveynin de muvafakati varsa Türk vatandaşlığına geçirilebilir. Diğer ebeveynin muvafakat etmemesi durumunda, mahkeme çocuğun yararını gözeterek karar verir. Diğer ebeveynin ayırt etme gücünün olmaması ya da ölmüş olması gibi durumlarda, sadece Türk vatandaşlığına geçen kişinin talebi yeterli olur. 

Türk vatandaşlığı kazanmanın, kazanan kişinin eşi açısından doğrudan bir sonucu olmasa da dolaylı yoldan olabilir. Zira Türk vatandaşlığını kazanan kişinin eşi, buna dayanarak aile ikamet izni talep edebilir, hatta evlenme yoluyla Türk vatandaşlığına başvurabilir. Bu konularda daha detaylı bilgi edinmek ve diğer şartları öğrenmek için “aile ikamet izni” ve “evlilik yoluyla Türk vatandaşı olmak” yazılarımıza bakabilirsiniz.

Yabancılar Yatırım Yaparken Nelere Dikkat Etmelidir?

Yabancılar, yatırım yaparken teknik işlemlerin doğru şekilde yerine getirilmesine, resmi makamlardan onay yahut izin alınması gereken durumlarda bunların ihmal edilmemesine ve sürece ilişkin diğer hususlara dikkat etmelidir. Ayrıca, yatırım sürecinde kendisini dolandırmak isteyenlere karşı da dikkatli olmalıdır.

Yabancıların özellikle gayrimenkul, kat mülkiyeti ya da irtifak hakkı satın alırken dolandırıldığı sıklıkla görülür. Yabancılara; üzerinde ipotek olan gayrimenkulün satıldığı, gayrimenkulün rayiç bedelinin çok üstünde satıldığı veya farklı bir gayrimenkulün satıldığı da görülür.

Tüm bu olumsuzluklardan kaçınmak adına, tapu bilgileri kontrol edilmelidir. Taşınmazın üzerinde ipotek veya başka bir sınırlı ayni hak olmadığından emin olunması ve taşınmazın ada, pafta, parsel bilgilerinin gösterilenle uyuşması gerekir.

Sonuç

Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığını kazanabilmek için Kanun’da belirlenen kriterlere uygun bir yatırım yapılması, bu yatırımın tespit edilmesi ve gerekli belgelerle birlikte usulüne uygun olarak başvuruda bulunulması gerekir. Bu aşamalardan herhangi birinde yapılacak bir hata, başvurunun reddine sebep olabilir. Bu nedenle, sürecin yabancılar avukatından hukuki yardım alarak yürütülmesi tavsiye edilir.