Yabancı Bakıcı Çalışma İzni

Yabancı bakıcı çalışma izni, ev hizmetleri kapsamında yaşlı, hasta veya çocuk bakımı için Türkiye’de çalışmak isteyen yabancıların almak zorunda olduğu izin türüdür.

Yabancı Bakıcı Çalıştırma Kriterleri

Yabancı bakıcı çalıştırma kriterleri şunlardır:

• Yaşlı, hasta ve çocuk bakımı kapsamda başvuru yapılması, (Yaşlı, hasta ve çocuk bakımı dışında, konutlarda yabancı personele çalışma izni verilmez),
• İstihdam edecek kişinin aylık belli bir miktarın üzerinde gelirinin bulunması,
• 12 yaşından küçük çocuk, 65 yaşından büyük yaşlı veya 65 yaşından küçük ancak hastalığı doktor raporları ile sabit 1. dereceden yakının bulunması,
• İşverenin bakım gerektirecek hastalığının bulunduğunun sağlık raporu ile kanıtlanması, gerekir. 

Ciddi bakım gerektiren ağır haller dışında erkek yabancılara konutlarda çalışma izni verilmemektedir.

Yabancı Bakıcı Çalışma İzni Nasıl Alınır?

Yabancı bakıcı çalışma izni, yabancı kişinin uyruğunda bulunduğu ülkedeki T.C. dış temsilciliğine başvurması veya işveren tarafından e-izin sistemi üzerinden başvuru yapılmasıyla alınır.

Eğer yabancı yurtdışında ise yabancının uyruğunda bulunduğu ülkedeki T.C. dış temsilciliğine başvurmalıdır. Ancak, yabancı yurtiçinde ve ve en az 6 ay süreli geçerli ikamet tezkeresi varsa işveren tarafından e-izin sistemi üzerinden başvuru yapılır.

Yurt Dışından Başvuru

Türkiye’de çalışmak/çalıştırılmak istenilen yabancı bakıcı, uyruğunda bulunduğu veya yasal olarak ikamet ettiği ülkedeki T.C. dış temsilciliğine gidilerek çalışma vizesi başvurusunda bulunur. Bu başvuru sonucunda kendisine 16 haneli referans numarası verilir. Yabancı kişi, bu referans numarasını Türkiye’deki işverenine bildirir. İşveren ise bu referans numarasını kullanarak e-izin sisteminden çalışma izni başvurusu yapacaktır.

Yurt İçinden Başvuru

Türkiye’de bulunan ve en az 6 ay süreli ve geçerliliği devam eden ikamet izni bulunan yabancılar, “99” ile başlayan T.C. Yabancı Kimlik Numarasına sahiptir. Bu yabancılar için ilgili işverenlerce bakıcılık için yabancı kimlik no kullanılarak başvuru yapılır. Başvurular e-izin otomasyon sistemi üzerinden online olarak yapılır.

Yabancı bakıcı çalışma izni, yukarıda belirtilen aşamaların ardından verilmektedir. Ayrıca bu çalışma iznini alan yabancı personellerin, Türkiye’ye giriş yaptığı tarihten itibaren en geç 20 iş günü içerisinde il göç idaresine adres bildirimlerini yapmaları gerekir.

Yabancı bakıcı çalışma izni alınması için işveren tarafın yapması gereken online işlemlerin ve karşılaması gereken şartların tüm ayrıntılarıyla anlatıldığı “yabancı çalışma izni” başlıklı makalemizi okuyarak daha fazla bilgi sahibi olabilirsiniz.

Yabancı Bakıcı Çalışma İzni İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

Yabancı bakıcı çalışma izni için gerekli belgeler şunlardır:

• İşveren ve yabancı tarafından imzalanmış iş sözleşmesi, (Yurt dışı başvurularında bu sözleşmenin önceden taraflarca imzalanarak çalışma vizesi talep edilirken T.C. dış temsilciliklerine yabancı personel tarafından sunulması gerekir),
• Pasaport sureti,
• Türkçe tercümesi yeminli mütercim veya resmi makamlarca onaylı Diploma veya Geçici Mezuniyet Belgesi sureti de gereklidir. Ancak, ev hizmetlerinde diploma ibrazı zorunlu olmadığından, bitirilen en son okula ilişkin beyan yeterlidir.
• İşverene ait kimlik kartı,
• Bakımı yapılacak olan kişinin kimlik kartı (Bakılacak kişi yaşlı ise sağlık belgesi veya heyet raporu da alınması gereklidir),
• İşverenin nüfus kayıt örneği,
• Yaşlı, hasta ya da çocuğun vukuatlı nüfus kayıt örneği,
• İşverenin gelir durumunu gösteren belge,
• Birinci dereceden yakını işveren olacak ise, yakınlığı gösteren belge de gereklidir.

Pasaportun Latin harfleri ile yazılı olmadığı durumlarda yeminli mütercim veya resmi makamlarca onaylı çevirisi de başvuruya eklenmelidir. Ayrıca çalışma izni başvuru tarihi itibariyle 60 günden az süreli pasaport ve pasaport yerine geçen belgeyle yapılan çalışma izni başvurular işleme alınmamaktadır.

Gerekli belgeler, çalışma izni başvurusunda olduğu gibi e-izin otomasyon sistemi üzerinden gönderilmektedir. Gerekli belgelerin e-izin otomasyon sistemine işveren ya da onun vekalet verdiği yetkili bir kişi tarafından e-imza ile yüklenmelidir.

Yabancı Bakıcı Çalışma İzni İçin İş Sözleşmesinde Dikkat Edilecekler

Yabancı bakıcı ile yapılacak iş sözleşmesinde, sözleşmenin İş Kanunu ve diğer mevzuat hükümlerine uygun olarak düzenlenmesi gerekir.

Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü’nün internet adresinde iş sözleşmesi örnekleri bulunmaktadır. Bu örnek sözleşmeler şunlardır:

• Belirli süreli iş sözleşmesi,
• Belirli süreli hizmet sözleşmesi (ev hizmetleri),
• Geçici koruma sağlananlar için belirli süreli iş sözleşmesi,
• Uluslararası koruma sağlananlar için belirli süreli iş sözleşmesi bulunmaktadır.

İş sözleşmesinde, konutun adresi, yabancı personelin hasta, yaşlı veya çocuk bakımından hangisini üstleneceği ve yabancıya ödenecek ücretin doğru bir şekilde belirlenmesi gerekmektedir. Bakanlığın değerlendirme kriterlerinde belirtilen zorunlu asgari ücretlerin altına bir ücretin belirlenmemesi gerekir.

Yabancı Bakıcı İçin En Düşük Belirlenebilecek Ücret

Yabancı bakıcı için en düşük belirlenebilecek ücret, 2023 yılı için 1 asgari ücret, yani brüt 13.414,50 TL‘dir.

Yabancı Bakıcı Sigorta İşlemleri

Yabancı bakıcı çalışma izni başvurusu yurt içinden yapılırsa SGK sigortalı girişinin, çalışma izni başlangıcını izleyen 30 gün içerisinde yapılması gerekir. Sigorta girişi Bakanlığa bildirilen ücret üzerinden yapılmalıdır.

Yabancı bakıcı çalışma izni başvurusu yurt dışından yapılırsa, yabancının Türkiye’ye giriş tarihinden itibaren en geç 30 gün içerisinde SGK sigortalı girişinin yapılması gerekir. Sigorta girişi en az Bakanlığa bildirilen ücret üzerinden yapılmalıdır.

Ayrıca sigortalı girişi e-bildirge sistemi üzerinden veya doğrudan sosyal güvenlik müdürlüğüne işveren tarafından gidilerek yapılabilmektedir. Yabancının işe başlama tarihi olarak ise çalışma izninin onaylandığı tarih yazılmalıdır.

SGK sisteminde, yabancı bakıcı için Ek-9 sigortalı kapsamında girişi yapılmalıdır. Ek-9, ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla çalıştırılacak olanlara ilişkin bildirgedir. Bu bildirgede yabancı personel ve işveren hakkındaki bütün bilgilerin eksiksiz olarak doldurulmasına dikkat edilmelidir. 

Yabancı bakıcının sigorta işlemlerine başvuruda aşağıdaki belgeler istenmektedir.

• İşyeri bildirgesi,
• İşverenin imza beyannamesi,
• İşverenin kimlik kartı,
• İşverenin ikametgahı,
• Yabancı bakıcının çalışma izni, gerekli belgelerdir. 

Yabancı Bakıcı Çalışma İzninde Birinci Derece Yakınlar İşveren Olabilir mi?

Yabancı bakıcı çalışma izninde birinci derece yakınlar işveren olabilir. Ancak bunun için ev hizmetlerinde yabancı çalıştıracak kişilerin yaşlı, engelli veya başvuru yapabilecek durumda olmamaları gerekir.

Bu durumda işyeri kaydı birinci derece yakın olan kişinin bilgileri ve elektronik imzası ile açılır. Akabinde, başvuru yapılırken “Yabancının çalışacağı adrese” hasta/ yaşlı bakımının yapılacağı adres girilir.

DİKKAT: Yüklenecek sözleşmeye ek olarak yakınlığı gösteren belge ve bakımı yapılacak kişinin nüfus cüzdanı örneği de eklenmelidir.

Yabancı Bakıcı Çalışma İzni Başvurusunun Reddi, Redde İtiraz ve İptal Davası

Yabancı bakıcı çalışma izni başvurusu, UİK 9’da düzenlenen çalışma izni başvurusunun ret nedenlerinden birinin veya birkaçının mevcut olması halinde reddedilir. Bununla birlikte çalışma izni başvurularında uyulması gereken usuli kurallara ya da iş sözleşmesinde belirtilen esaslara uyulmaması halinde de çalışma izni reddedilir.

Yabancı bakıcı çalışma izni başvurusunun reddine karşı itiraz edilebilir veya iptal davası açılabilir. İtiraz, kararın tebliğ edilmesinden itibaren 30 gün içerisinde sistem üzerinden online olarak yapılır. İtiraza ilişkin gerekçeli dilekçe ve belgeler de sisteme yüklenir. İptal davası ise çalışma izni başvurusunun reddi kararının tebliğini izleyen günden itibaren 60 gün içinde açılır.

Eğer önce itiraz edilmiş, itiraz reddedildikten sonra iptal davası açılmışsa, iptal davası açma süresi olan 60 günden, tahdit kodunun tesis edildiğinin tebliğ edilmesi ile bu karara itiraz edilmesi arasındaki süre düşülür. Bu süre düşüldükten sonra kalan süre, iptal davası açmak için kalan süredir. Çünkü iptal davasından önce yapılan itiraz, idari dava açma süresini durdurur.

Bu başlık altında öğrenci çalışma izni başvurusunun reddine ilişkin olarak genel hatlarıyla bilgi verilmiştir. Çalışma izni başvurusunun reddedilmesi halinde başvurulabilecek hukuki yollar ve bu sürecin işleyişi hakkında ayrıntılı bilgiler “çalışma izni başvurusunun reddi” yazısında yer almaktadır.

Yabancı Bakıcı Çalışma İzni Başvurusunun Reddi Halinde Yeniden Başvuru Yapma

Yabancı bakıcı çalışma izni başvurusunun reddedilmesi halinde yeniden başvuru yapılabilir.

Önceki reddedilen başvuruda ilgili mercinin hangi gerekçeye dayanarak başvuruyu reddettiği tespit edilmelidir. Sonrasında ise bu eksiklikler giderilerek yeni başvuru yapılmalıdır.

Yabancı Bakıcı Çalışma İzni Uzatma, Uzatma Başvurusunun Reddi, Redde İtiraz ve İptal Davası

Yabancı bakıcı çalışma izni uzatma başvuruları, çalışma izninin süresinin bitimine 60 gün kalmasından itibaren ve her halde çalışma izninin süresi dolmadan önce yapılır. Çalışma izni uzatma başvuruları e-izin otomasyon sistemi üzerinden yapılır. 

Yabancı bakıcı çalışma izni uzatma başvurusunda bulunulması halinde, çalışma izni süresinin sona erdiği tarihten itibaren 90 günü geçmemek ve yapılan işin mahiyetini değiştirmemek şartıyla çalışılmaya devam edilebilir.

Yabancı bakıcı çalışma izni uzatma başvuruları, başvuru şartlarında uyulması zorunlu olan usuli kurallara uyulmamasından kaynaklı olarak reddedilmektedir. Ayrıca Bakanlığın belirlediği değerlendirme kriterlerindeki koşulların sağlanmaması halinde de başvuru reddedilir.

Bakanlığın  yabancı bakıcı çalışma izni başvurusunu reddetmesi halinde ret kararına karşı itiraz edilebilir veya iptal davası açabilirler. Bu hukuki süreç, yukarıda bahsedilen yabancı bakıcı çalışma izni başvurusunun reddine itiraz ve iptal davası usulü ile aynıdır.

Çalışma izni süre uzatma işleminin ne olduğu, nasıl yapıldığı ve hangi belgelerin gerektiği hususlarında uzatma başvurusunun tüm kapsamıyla incelendiği “yabancı çalışma izni uzatma” makalemizi inceleyerek konu hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olabilirsiniz.

Yabancı Bakıcı Çalışma İzni Harç ve Masrafları

Yabancı bakıcı çalışma izni ilk başvuru ve uzatma başvurularında çeşitli miktarlarda harç ve masraf ödemesi yapılmaktadır. 2023 yılı itibariyle yabancı bakıcı personel çalışma izni harç ve masraflar ile tutarları aşağıda tablo halinde incelenmiştir.

Bu bedellerin yanında, 2023 yılı için geçerli olarak 356 TL değerli kağıt bedeli ödemesi de yapılması gerekir.

DİKKAT: Bildirim tarihinden itibaren 30 gün içerisinde istenilen harç ve değerli kağıt bedelinin yatırılmaması çalışma izni başvurusu işlemden kaldırılır.

Yabancı Bakıcı Çalışma İzni Kaç Günde Çıkar?

Yabancı bakıcı çalışma izni en geç 30 gün içerisinde çıkar.

Sonuç

Yabancı bakıcı çalışma izni, ev hizmetlerinde çalışmak isteyen yabancılara verilen çalışma izni türüdür. Bu çalışma izninin alınması için işçi ve işveren tarafın gerekli yükümlülüklerini yerine getirmesi, istenilen belgeleri sağlaması ve başvuru yapılması gerekir. Başvuru sürecinde usuli işlemlerin doğru yapılmasına ve eksik belge bulunmamasına dikkat edilmelidir. Aksi halde başvuru reddedilecektir. Bu anlamda sürecin başından itibaren alanında uzman bir yabancılar avukatına danışılması faydalı olacaktır.