Mavi Kart Nedir? Başvurusu Nasıl Yapılır?

Mavi kart, özellikle Avrupa’da yaşayan ve yaşadığı ülkede çifte vatandaşlık kabul edilmeyen Türk vatandaşları tarafından oldukça merak edilen bir konudur. Mavi kart ile birlikte kişi Türk vatandaşlığından ayrılmasına rağmen Türk vatandaşlarının sahip olduğu çoğu haktan yararlanmaya devam eder. Bu nedenle oldukça önemli bir konudur.

Yazımızda mavi kart nedir,  mavi kart başvurusu nasıl yapılır, başvuru için gerekli şartlar nelerdir, kart sahiplerinin  hakları nelerdir, kimler başvuru yapabilir sorularını  tüm ayrıntılarıyla açıklayacağız.

Bu kart sahibine birçok fayda sağlayan bir yapıya sahip olması nedeniyle yazımızı dikkatle okumanızı tavsiye ederiz.

Mavi kart başvurusu dikkat edilmesi gereken birçok ayrıntıyı içerir. Bunlara dikkat edilmeden yapılan başvuru geçersiz olacaktır. Bu nedenle bu süreci bir avukat vasıtasıyla sürdürmek başvuruyu hatasız bir şekilde tamamlayabilmek için önemlidir.

Mavi Kart Nedir?

Mavi kart, doğumundan itibaren  Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığında bulunan, daha sonra Türk vatandaşlığından izinle ayrılan kişilere başvuru üzerine verilen, resmi işlerde kullanılan kimlik belgesidir. Nüfus cüzdanı olarak kullanılabilmektedir. Bu karta sahip kişiler Türk vatandaşlarının sahip olduğu hakların neredeyse tamamına sahip olur.

Konuya ilişkin 5901 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu ve bu kanunun uygulanmasına ilişkin bir yönetmelik düzenlemesi mevcuttur. Ayrıca 210 Sayılı Değerli Kağıtlar Kanunu düzenlemesi de konumuz açısından önem arzeder.

Mavi Kart Nasıl Alınır?

Mavi kart başvurusu için kartı alma talebini içeren dilekçe, fotoğraf ve yabancı devlet vatandaşı olduğuna dair resmi makamlarca onaylanmış bilgi içeren belgeler ile birlikte müracaat mercilerine başvurulur. Başvuru sonrasında herhangi bir eksiklik olmaz ve şartlara aykırılık tespit edilemezse  yurt dışında temsilcilikler, yurt içinde nüfus müdürlükleri kartı düzenleyerek ilgilisine ulaştırır.

Bu işlemler ile birlikte kart sahibi kişiler ve kanuna göre belirlenen altsoyları Mavi Kartlılar Kütüğüne kaydedilir. Bu durumda kişinin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası değiştirilmeden Mavi Kartlılar Kütüğüne taşınır.

Ancak altsoyunda daha önce Türk vatandaşı olmayan biri mevcut ise bu kişiye yeni bir yabancı kimlik numarası verilir. Bu aşamalardan sonra yapılacak tüm resmi işlemlerde mavi kart kimlik kartı yerine kullanılabilecek bir duruma gelir.

Mavi Kart Kimlere Verilir?

Genellikle çalıştıkları iş nedeni ile bulundukları yabancı ülkelerde daha iyi yaşam koşullarına ulaşmak, ekonomik, sosyal ve siyasal ayrıcalıklardan yararlanmak isteyen Türk vatandaşları başvuruda bulunmaktadırlar.

Bu kişiler öncelikle izin alarak Türk vatandaşlığından çıkarlar ardından gerekli başvuruların ardından bu karta sahip olabilirler. Burada sağlanan haklardan kart sahipleri ile birlikte kart sahiplerinin kanunda belirlenen dereceye kadar olan altsoyları da yararlanabilecektir.

Mavi Kart Alabilmek İçin Gerekli Şartlar

Doğumuyla birlikte Türk vatandaşlığı kazananlar sonrasında vatandaşlıktan çıkmak için izin belgesi alarak gerekli başvuruların tamamlanması sonucu mavi kart sahibi olabilirler. Başvuru için gerekli şartlar şu şekilde sıralanabilir:

• Kişi Türkiye’de doğmuş olmalı veya anne veya babasından biri Türk vatandaşı olmalıdır. (Bu şekilde doğumla birlikte Türk vatandaşlığı kazanılmış olur.)
• Gerekli başvurular yapılıp İçişleri Bakanlığının verdiği izin ile Türk vatandaşlığından çıkılmalıdır. (Bu vatandaşlıktan izin alma dışında bir sebeple çıkmış olan kişilerin başvurmasının mümkün olmadığı anlamını taşır. Örneğin vatandaşlıktan atılmış kişiler bu kart için başvuru yapamaz.)

Türk Vatandaşlığından Çıkmak İçin Gerekli Şartlar:

Kişinin öncelikle izin alarak Türk vatandaşlığından çıkması gerekmektedir. Türk vatandaşlığından çıkmak için başvuruda bulunup gerekli şartlara uyulması durumunda İçişleri Bakanlığı çıkma izni veya çıkma belgesi verir. Türk vatandaşlığından izin alarak çıkmanın şartları şu şekilde sıralanabilir:

• Hali hazırda yabancı bir devlet vatandaşlığını kazanmış olmak veya yakın bir zamanda kazanacağına ilişkin inandırıcı emareler bulundurmak.
• Herhangi bir suç veya zorunlu askerlik hizmeti yükümlülüğü nedeniyle aranıyor olmamak.
• Hakkında verilmiş herhangi bir mali ve cezai kısıtlama kararı bulunmamak.
• Ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmak. (Erginlik 18 yaşın doldurulmasıyla başlar ya da 15 yaşın doldurulmasıyla mahkeme kararı ile ergin kılınmak mümkündür.)

Mavi Kart Sahiplerinin Hakları

Türk vatandaşlığından izin almak suretiyle çıkan daha sonra da gerekli başvuruları yaparak süreci tamamlayan kişiler Türk vatandaşlarına tanınan çoğu haktan yararlanabilmektedirler. Bu haklara örnek olarak şunlar verilebilir:

• Yurtdışından satın aldıkları otomobilleri yerli plaka alarak Türkiye’de kullanabilirler.
• Kamu kurum ve kuruluşlarında bir kadroya dayalı olarak sürekli kamu hizmeti görevinde bulunmak yasak olmasına karşın işçi veya sözleşmeli personel olarak çalışabilirler
• Yabancılar avukatlık ya da doktorluk gibi meslekleri Türkiye Cumhuriyeti’nde yapamazken, mavi kart sahiplerinin Türkiye’de bu meslekleri yapmaları için bir engel yoktur.

Sahip Olunmayan Hak ve Yükümlülükler

Bu kişiler tıpkı Türk vatandaşıymış gibi birçok haktan yararlanırlar ancak birkaç istisna durum mevcuttur. Bunlar istisna haklar şu şekilde sıralanabilir:

• Seçme ve seçilme hakkı
• Zorunlu askerlik hizmetini yerine getirme mükellefiyeti
• Gümrük vergisi ödemeden araç ve ev eşyası ithal etme hakkı
• Bir kadroya alınarak temel olarak ve aralıksız bir şekilde kamu hizmeti görevlerinde bulunma hakkı.

Mavi Kart Ücreti 2023

Masraflar genel olarak Değerli Kağıtlar Kanununda yer alır. Bu nedenle belirlenen değer her yıl Maliye Bakanlığı tarafından yeniden belirlenir. (2023 için güncel ücret 83 Türk Lirasıdır.) Bunlara ek başka kağıt, dosya masrafları olabilir. Ayrıca somut olaylarda her zaman farklı durumların ortaya çıkması söz konusu olabilir. Yani burada belirtilenlere ek olarak başka masrafların çıkması da muhtemeldir.

Dikkat Edilmesi Gerekenler

Yazımızda konu ile ilgili olarak mavi kart nedir, nasıl alınır, başvuru nereye yapılır, sahibine sağladığı haklar nelerdir gibi merak edilen tüm soruları yanıtladık. Görüldüğü üzere yabancı bir ülkede yaşayan Türk vatandaşları açısından oldukça önemli bir konudur.

Başvuru sürecinde yapılacak herhangi bir küçük prosedür hatası başvuruda bulunan kişi açısından büyük hak kayıplarına neden olabilir. Bu nedenle başvuru sürecinde ve devamında deneyimli bir avukat desteği alınması gereklidir.