Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu ve cezası

Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçu ve Cezası

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu, kumar oynanabilmesi için fırsat sağlayan kişilerin cezalandırılması sonucunu doğuran suç tipidir. Suça ilişkin düzenleme, Türk Ceza Kanununda genel ahlaka karşı suçlar başlığı altında yer almaktadır. Bu suçun failleri hakkında 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve iki yüz günden fazla adli para cezası öngörülmüştür.

İçindekiler

Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçu Nedir?

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu, kişilerin kumar oynanabilmesi için uygun bir ortam ve fırsat sağlamaya yönelik gerçekleştirilen hareketler sonucu oluşan suç türüdür. Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu, Türk Ceza Kanunu m.228 hükmünde düzenlenmektedir.

TCK 228: 

‘’Kumar oynanması için yer ve imkan sağlayan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve iki yüz günden aşağı olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır.’’

Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçu Nasıl Oluşur?

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu, başkalarının kumar oynaması için yer ve imkan sağlamakla oluşur. Suçun oluşması bakımından yer ve imkan sağlanan kişilerin ayrıca kumar oynamasına gerek yoktur. 

Bu suç aktif eylemlerle işlenebileceği gibi pasif kalarak suçun işlenmesine engel olmama şeklinde de işlenebilir.

Örneğin arkadaşlarını evinde toplayan kişi, dışarı çıkıp bir süre sonra geldiğinde arkadaşlarının kumar oynadıklarını görür ancak kumar oynanmasına engel olmazsa bu suçu işlemiş olur.

Kumar adı altında ancak hileli hareketler nedeniyle oyuncunun kazanma ihtimalinin olmadığı durumlarda kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu değil, dolandırıcılık suçu meydana gelecektir.

Yargıtay da bir kararında; sanığın bit pazarında bul karayı al parayı olarak tabir edilen, hileli yöntemlerle gerçekleştirilen oyunu oynattığı ve kolluk görevlilerinin iskambil kağıtları ile beraber sanığı yakaladığı olayda kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçuna yönelik kararı bozarak dolandırıcılık suçuna hükmetmiştir. (Y11.CD, 14.10.2021, E.2021/13578, K.2021/8557)

Kumar Oynatma

Kumar; kazanç sağlama amacıyla icra edilen ve kar ve zararın talihe bağlı olduğu oyunlardır. Bu kapsamda; satranç, dama vb. strateji oyunları ya da basketbol, futbol gibi oyunlar kâr ve zararın talihe bağlı olmaması sebebiyle kumar olarak nitelendirilemez.

Oynanan oyunun kumar olarak nitelendirilmesi için muhakkak kazanmış olmak gerekmez. Önemli olan husus, kişinin, kazanç sağlama amacı güderek oynamasıdır. Dolayısıyla, oyun sonunda ciddi kayıplar meydana gelse dahi kumar oynanmış sayılacaktır.

Elde edilen kazancın, para, eşya yahut hesap kapatma gibi maddi bir kazanç olması gerekmektedir. Manevi kazançların ortaya konulduğu oyunlar kumar olarak değerlendirilmez.

Yer Sağlama

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu bakımından yer sağlama eylemi, kumar oynanabilmesi için elverişli bir ortamın temin edilmesidir.

Örneğin; ev, araç içi, köprü altı, ormanlık alan gibi fiziki yerler olabileceği gibi internet sitesi, bilgisayar programı, telefon uygulaması gibi sanal ortamlar da yer sağlama eylemi olarak nitelendirilmektedir.

İmkan Sağlama

İmkân sağlama fiili ise  kumar oynanabilmesi için her türlü elverişli ve gerekli donanımın temin edilmesidir.

Örneğin; kumar oynayacak kişilere borç para bulunması ve kolluğun baskınlarına karşı önlemler alınması, kumar oynamakta kullanılan araçların temin edilmesi, oyuncuların tanıştırılması, duyuru yapılması, kumar oynanacak kişilere ulaşım veya konaklama hizmeti sunulması vb. 

Suçun oluşabilmesi bakımından hem yer hem de imkan sağlama fiillerinin gerçekleştirilmiş  olması ve oyunun kumar kapsamında değerlendirilmesi gereklidir.

Örneğin; kişi işyerini kumar oynanması için dizayn etmiş ancak kumar oynanması için gerekli eşyaları sağlamamışsa bu suçtan söz edilmeyecektir.

Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçu Cezası

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu cezası, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve iki yüz günden aşağı olmamak üzere adlî para cezasıdır. 

Kanunda belirtilen bu sınırlar içinde kalmak üzere kesin cezayı hakim belirler. Hakim kesin cezayı belirlerken, suçun işleniş şekli, yer ve zamanı gibi somut olayın özelliklerine göre değerlendirme yapmaktadır. 

Suç; şirket, vakıf, dernek üzerinden işlendiğinde bu kuruluşlara ilişkin güvenlik tedbirlerine hükmedilmektedir. Güvenlik tedbirlerine örnek olarak, şirket mallarının hazineye aktarılması, şirket faaliyetlerinin kısıtlanması verilebilir.

Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçunun Cezayı Artıran Nitelikli Haller ve Cezaları

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunun cezayı artıran nitelikli halleri, suçun faili hakkında verilecek cezanın artırımına sebep olan hallerdir. Bu haller kanunun 228. maddesinde açıklanmaktadır.

TCK 228: 

‘’(2) Çocukların kumar oynaması için yer ve imkan sağlanması halinde, verilecek ceza bir katı oranında artırılır.

(3) Suçun bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle işlenmesi halinde üç yıldan beş yıla kadar hapis ve bin günden on bin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.

(4) Suçun bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.’’

Çocukların Kumar Oynaması İçin Yer ve İmkan Sağlanması

Henüz 18 yaşını doldurmamış olanların yani çocukların kumar oynaması için yer ve imkan sağlanması, suçun nitelikli hallerinden biridir. Bu durumda verilecek ceza bir katı oranında artırılacaktır.

Kumar oynanması için sağlanan yer ve imkan, hem yetişkinlere hem çocuklara yönelik gerçekleştirilmişse fail daha ağır olan bu nitelikli halden cezalandırılacaktır. 

Yargıtay verdiği bir kararda; sanığın suç tarihinde 18 yaşını doldurmamış şahsa “bul karayı al parayı” tabir edilen kumar oyununu oynatma eyleminin 18 yaşını doldurmamış mağdura karşı işlemiş olması karşısında, cezasının TCK.nun 228/2. fıkrası uyarınca arttırılması gerektiğinin gözetilmemesi bozma nedeni olarak görülmüştür. (Yargıtay 8. CD, E. 2015/4239, K. 2015/2349, KT 26.10.2015)

Suçun Bilişim Sistemlerinin Kullanılması Suretiyle İşlenmesi

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunun, bilişim sistemlerinin kullanılması, suçun nitelikli hallerinden bir diğeridir. Bu nitelikli hal için 3 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 1000 günden 10 bin güne kadar adli para cezası öngörülmüştür. 

Bilişim sisteminden kasıt, verileri toplayıp otomatik işleme tabi tutma olanağı veren manyetik sistemlerdir. Örneğin bilgisayarlar, telefonlar, internet vb.

Yargıtay konuya ilişkin kararında; internet siteleri üzerinden yasadışı bahis oynatıldığına yönelik şikayette bulunulması üzerine  şüphelinin açık kimlik ve adres bilgilerinin tespit olunamayacağı, olayla ilgili ifadesinin alınmasının hiçbir şekilde mümkün olamayacağından bahisle kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmesini hukuka aykırı bulmuştur. ( Yargıtay 19. CD, E. 2018/3684, K. 2018/8607, KT 10.09.2018)

Suçun Örgüt Faaliyeti Çerçevesinde İşlenmesi

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunun bir örgüt faaliyeti etrafında işlenmesi halinde suça ilişkin verilecek ceza yarı oranında artırılacaktır. 

Örgüt, en az 3 kişinin bir araya gelerek hiyerarşik işbirliği içerisinde suç işleme amacıyla eylemler tasarlayan ve gerçekleştiren yapıdır.

Suç işlemek amacıyla örgüt kurma suçunu düzenleyen ilgili maddede, örgüt faaliyeti çerçevesinde ayrı bir suç işlenirse ayrıca o işlenen suçtan da ceza verileceği öngörülmüştür. Bu kapsamda kişi, kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunu örgüt faaliyeti çerçevesinde işlerse hem örgüte üye olma hem de kumar için yer ve imkan sağlama suçundan yargılanacaktır. 

Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçunda Etkin Pişmanlık

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanması mümkün değildir. Dolayısıyla kişi, suçun oluşumu konusunda pişmanlık duysa ve suça ilişkin sonuçları gidermeye çalışsa dahi cezalandırılacaktır.

Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçuna Teşebbüs, İştirak, İçtima

Suçun elde olmayan sebeplerle tamamlanamamasına teşebbüs adı verilir. Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu, kumar oynanabilecek yer ve imkanın sağlanmasıyla tamamlanmış olur. Dolayısıyla failin kumar oynanması için yer sağlayıp imkan sağlayamaması halinde teşebbüs söz konusu olabilir.

Örneğin failin kıraathanesinde kumar oynanması için hazırlık yapmış ancak kumar faaliyetinin gerçekleştirilmesi için gerekli araç ve gereçleri sağlayamamışsa suçun teşebbüs aşamasında kaldığı söylenecektir. 

İştirak, birden fazla kişinin suça ortak olmasıdır. Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçuna iştirak mümkündür.

Örneğin kişi faile bir yer açarak kumar oynatması konusunda karar almasını sağlamış olabilir. 

Yargıtay da  bir kararında; gözcülük yapmak suretiyle suça katılan sanığın iştirak hükümlerinden yargılanması gerektiğine hükmetmiştir. (Yargıtay 19. CD, E. 2016/15172, K. 2018/9048, KT 18.09.2018)

İçtima ise birden çok suç işlenmesine rağmen tek bir ceza verilmesi halidir. Bu durumda cezanın artırımına gidilir. Bu kapsamda değişik zamanlarda kumar oynanması için yer ve imkân sağlama suçu işlenirse içtima hükümleri uygulanır. 

Yargıtay, sanığın işlettiği kahvehanede 03.12.2011, 06.12.2011 ve 07.12.2011 tarihlerinde tanıklara kumar oynamak için yer ve imkan sağladığının sabit olduğu ve eylem tarihleri arasında hukuki kesinti olmadığı, sanığın eyleminin tek suç kabul edilerek cezada artırım yapılması gerektiği yönünde karar vermiştir. (Yargıtay 8. CD, E. 2015/4539, K. 2016/6600, KT 23.05.2016 )

Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçu ve Cezası

Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçunun Soruşturma Aşaması

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunun soruşturma aşaması, yetkili makamların suçu öğrenmesi ile başlayan ve suça ilişkin araştırmanın yürütüldüğü aşamadır. Soruşturma aşamasında gerçekleştirilebilecek işlemler şunlardır:

  • Şikayet – ihbar
  • Gözaltı 
  • Delillerin toplanması
  • İfade ve sorgu
  • Uzlaşma
  • Adli kontrol
  • Tutukluluk

Şikayet – İhbar

Şikayet, mağdur veya suçtan zarar görenin suça konu fiil hakkında yetkili makamlara başvurmasıdır. İhbar ise herhangi bir kimsenin suça konu fiili yetkili makamlara bildirmesidir. Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu şikayete tabi bir suç değildir. Dolayısıyla herkes bu suça ilişkin bildirimde bulunabilir.

Şikayet/ihbar, Cumhuriyet başsavcılığına veya kolluk kuvvetlerine (polis,jandarma)  yazılı ya da sözlü olarak yapılabilir. 

Gözaltı 

Gözaltı kişinin suç işleme şüphesi altında bulunması nedeniyle yetkili birimlerce gözetim altında tutulmasıdır. Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu bakımından zorunlu olması ve suç işlendiğine ilişkin somut delillerin bulunması halinde gözaltı kararı verilebilir.

Gözaltı süresi, yolculuk süresi (12 saat) hariç en fazla 24 saattir. Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunun örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde bu süre uzatılabilir. Gözaltı süreleri içinde hakim karşısına çıkarılmayan şüpheli, maddi ve manevi tazminat talebinde bulunabilir.

Gözaltına alma ve gözaltı süresinin uzatılmasına ilişkin kararlara karşı şüpheli, avukatı, kanuni temsilcisi, eşi, anne-babası, çocukları, kardeşleri, torunları veya dede ve ninesi sulh ceza hâkimine başvurabilir. 

Gözaltı tedbirinin sonlanması halinde, suça ilişkin yeni delil bulunmadıkça kişi hakkında tekrar gözaltı kararı verilemez. 

Delillerin Toplanması

Delillerin toplanması esas olarak soruşturma aşamasına yönelik bir işlem olmakla birlikte yargılama aşamasında da deliller toplanmaktadır. Soruşturma aşamasında savcı, şüpheli lehine ve aleyhine olan tüm delilleri toplamakla yükümlüdür. Şüpheli ve mağdur da her aşamada lehe ve aleyhe delillerin toplanmasını isteyebilir.

Toplanan delillerin hukuka uygun olması şarttır. Aksi halde  hukuka aykırı elde edilen deliller mahkemece değerlendirilmeye alınmaz ve ceza yargılaması sonucuna etki etmez.

Örneğin kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda hakim kararı olmaksızın gizli soruşturmacı görevlendirildiyse bu yolla elde edilen deliller hukuka aykırı olacaktır. 

İfade ve Sorgu

İfade, failin soruşturma aşamasında savcı veya kolluk kuvvetleri tarafından suça ilişkin beyanının alınmasıdır. Sorgu ise soruşturma aşamasında sulh ceza hakimi, kovuşturma aşamasında ise mahkemece failin dinlenmesidir.

İfadesi alınacak veya sorgusu yapılacak şüpheli/sanık, bir davetiye ile çağrılır. Şüpheli/sanık bu çağrıya uymaması halinde kolluk kuvvetleri aracılığıyla zorla getirilir. Zorla getirilen sanık gelmemesi nedeniyle sebep olduğu giderleri ödemekle yükümlüdür.

Yetkili makam önüne getirilen şüpheli/sanığın kimliği tespit edildikten sonra işlediği iddia edilen suç ve hakları anlatılır. Bu kapsamda müdafiiden (avukat) yararlanabileceği, susma hakkının bulunduğu, yakınlarına haber verebileceği bildirilir. 

Şüpheli/sanık ifadesi özgür iradesine dayanmalıdır. Kötü davranma, aldatma, yorma, işkence, vaatlerde bulunma, ilaç verme gibi psikolojik ve fiziksel müdahalelerde bulunularak ifade vermesi sağlanamaz. Bu usuller uygulanarak verilen ifadeler de hukuka aykırıdır.

İfade ve sorgu sonunda sürece ilişkin bir tutanak tutulur. Bu tutanak ceza yargılaması bakımından delil niteliği taşımaktadır. Dolayısıyla şüpheli/sanığın tutanağı dikkatle incelemesi, gerçeğe aykırı bir şey yazılmış olması durumunda tutanağı imzalamaması gerekir. İmzalamama nedeninin tutanağa geçirilmesi sağlanmalıdır. 

İfade ve sorgu sürecinde kişi endişeli ve baskı altında hissedebilir. Hissettiği baskı ve endişe nedeniyle sorulacak sorulara sağlıklı cevaplar veremeyebilir. Benzer şekilde yetkili birimlerce usule ve hukuka aykırı ifade alımı söz konusu olabilir. Bu bakımdan sürece hakim uzman ceza avukatına danışmakta fayda vardır. 

Uzlaşma

Tarafların bağımsız bir uzlaştırmacı aracılığıyla anlaşmaya varmasına uzlaşma denir. Ceza hukuku bağlamında da şikayete tabi suç tipleri bakımından uzlaşma hükümleri öngörülmüştür. Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu şikayete tabi suçlardan olmadığından bu suç bakımından uzlaştırma hükümleri uygulanamaz. 

Adli Kontrol

Tutuklama sebeplerinin ya da tutuklama yasağının bulunduğu hallerde tutukluluğa alternatif olarak verilebilecek bir koruma tedbiridir. Bu tedbir ile şüpheli kişi, yurt dışına çıkma yasağı, düzenli olarak imza atma, silah bulundurmama gibi yükümlülükler öngörülerek serbest bırakılmaktadır. 

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu açısından adli kontrol tedbiri uygulanabilir. Yükümlülüklere uyulmaması halinde tutuklama kararı verilebilir.

Adli kontrol süresi en fazla 2 yıldır. Zorunlu hallerde 1 yıl daha uzatılabilir. Bu süreler 18 yaşından küçükler için yarı oranında uygulanır.

Adli kontrol kararlarına karşı kararın verilmesinden itibaren 7 gün içinde kararı veren sulh ceza hakimliğinin bağlı olduğu asliye ceza mahkemesine itiraz edilebilir. Şüpheli, eşi, annesi, babası gibi birinci ve ikinci derece akrabalar da karara karşı itiraz yoluna başvurabilir.

Tutukluluk

Tutukluluk, kanunda belirtilen şartların bulunması durumunda kişinin tutukevi denilen yerde alıkonulmasıdır. Suçun işlenmiş olduğuna ilişkin duyulan şüphe kuvvetliyse ve tutuklama nedeni varsa kişi tutuklanabilir. Failin delilleri karartma, kaçma ya da tanık, mağdur üzerinde baskı yapacağına yönelik şüphe bulunuyorsa tutuklama nedeni var sayılır. 

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu bakımından şartların varlığı halinde tutuklama kararı verilebilir. Tutukluluk süresi en fazla 1 yıldır ancak bu süre 6 ay kadar daha uzatılabilir. Adli kontrol tedbirlerinin yeterli olacağı hallerde ayrıca tutuklama kararı verilmesi hukuka aykırıdır.

Tutuklamanın haksız olduğu düşünülüyorsa; şüpheli/sanık, avukat, eşi, yasal temsilcisi kararın tebliğinden itibaren 7 gün içinde kararı veren sulh ceza hakiminin bağlı olduğu asliye ceza mahkemesine itirazda bulunabilir. 

Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçunda Soruşturma Sonucu Verilebilecek Kararlar

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda soruşturma sonucu verilebilecek kararlar şunlardır:

  • Soruşturmaya yer olmadığı kararı (SYOK)
  • Kovuşturmaya yer olmadığı kararı (KYOK)
  • İddianamenin düzenlenmesi

Soruşturmaya Yer Olmadığı Kararı (SYOK)

İhbar veya şikayetin konusunun açıkça suç oluşturmadığının anlaşılması ya da genel ve soyut olduğunun tespiti halinde soruşturmaya yer olmadığı kararı verilir. 

Örneğin ‘’İstanbul’da herkes kumar oynanmasına imkan sağlıyor’’ şeklindeki bir başvuru nedeniyle soruşturmaya yer olmadığı kararı verilecektir. 

Soruşturmaya yer olmadığı kararının doğru olmadığı düşünülüyorsa, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde kararı veren savcının bağlı olduğu sulh ceza hakimliğine, konu hakkındaki dilekçe ile itirazda bulunulabilir. 

Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı (KYOK)

Kovuşturmaya yer olmadığı kararı, fail hakkında dava açılamayacağına ilişkin verilen karardır. Toplanan deliller sonucunda gerçekleştirilen eylem kamu davası açılmasını gerektirmiyorsa ve dava açmaya engel kanuni durumlar bulunuyorsa savcı KYOK verir.

Savcının verdiği bu karara karşı, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde kararı veren savcının bağlı bulunduğu sulh ceza hakimliğine itiraz edilebilir.

İddianamenin Düzenlenmesi

Şikayet veya ihbar konusu fiile yönelik yapılan araştırmalar sonucunda, fiilin suç oluşturduğuna ilişkin yeterli şüphenin bulunması halinde savcı iddianame düzenler. İddianamenin kanuna uygun olarak düzenlendiğinin tespiti halinde mahkemece iddianamenin kabulüne karar verilir ve böylece kamu davası açılmış olur.

Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçunun Savunması

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunun savunması, somut olaya, sürece göre farklılık gösterebilir. Ancak genel anlamda şu hususlara ilişkin savunma yapılabilir:

  • Yalnızca yer sağlama eyleminin gerçekleştirildiği, imkan sağlama eyleminin gerçekleşmediği
  • Oynatılan oyunun kumar niteliği taşımadığı,
  • Kumar oynayan kişilerin 18 yaşını tamamlamış kimseler olduğu
  • Suçun örgüt çerçevesinde değil birey olarak işlendiği,
  • Failin bilişim sistemlerinde içerik sağlayıcı olmadığı,
  • Suçun teşebbüs aşamasında kaldığı,
  • Failin akıl hastalığının olduğu,
  • Failin alkol, uyuşturucu gibi geçici nedenler altında bulunduğu,
  • Eylemlerin cebir, şiddet ve tehdit sebebiyle gerçekleştirildiği,
  • Lehe delillerin toplanmadığı veya toplanma isteminin reddedildiği,
  • Usule aykırılıkların var olduğu,
  • Delillerin ispat bakımından yetersiz olduğu,
  • Delillerin hukuka aykırı olarak elde edildiği,
  • Yetersiz delil nedeniyle sanığın şüpheden yararlanacağı.

Sayılan tüm bu hususlar örnek niteliğindedir. Şüpheli/sanığın dosyasına özgü başka savunma sebepleri de ortaya çıkabilir. Savunmanın dosya özelinde ve hukuki çerçevede yapılması yargılama sonucu bakımından gereklidir. Bu bakımdan ceza avukatına danışmakta fayda vardır.

Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçunda Ceza Yargılaması Aşaması

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda ceza yargılaması aşaması, mahkemece iddianamenin kabulüyle başlayıp mahkemenin sanık hakkında karar vermesiyle sona eren aşamadır. Ceza yargılaması süreci uygulanacak yargılama usulünün türüne göre farklılık gösterebilir. Bu usuller; seri yargılama usulü ve genel hükümlere göre yargılamadır.

Seri Yargılama Usulü

Seri yargılama usulü, soruşturma aşamasının sonunda, kamu davasının açılması için yeterli sebep bulunması halinde uygulanan bir yargılama usulüdür.

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu, seri yargılama usulünün uygulanabileceği bir suç tipidir. Şüpheli bu usulün uygulanmasını kabul eder ve mahkeme de şartların gerçekleştiğine karar verirse, savcılık tarafından belirlenen ceza, mahkeme tarafından doğrudan kabul edilerek hüküm kurulur.

Seri muhakeme usulünün uygulanmasında, öncelikle şüpheliye bu usulü teklif etmek için bir davet bildirimi yapılmakta, usule ve sahip olunan haklara ilişkin bilgilendirme yapılmakta ve savcı tarafından belirlenen yaptırımlar iletilmektedir.

Seri yargılama usulünün uygulanabilmesi için şüphelinin, yapılan teklifi kabul etmesi ve yargılama boyunca bir avukat bulundurması zorunludur. Avukat bulundurma imkanı olmayan kişiler için de derhal avukat görevlendirmesi yapılmaktadır.

Şüphelinin, savcılık tarafından yapılan teklifi kabul etmesi halinde, şüpheliyi bu yargılamayı kabul edip etmediği hususunda ve avukat beraberliğinde dinler. Usulün uygulanması sonucu, mahkeme tarafından, belirtilen şekilde hüküm verilir. Bu hükme karşı itiraz yolu açıktır.

Seri yargılama usulünün herhangi bir sebeple uygulanamaması yahut savcılık tarafından yapılan teklifin kabul edilmemesi halinde genel hükümlere göre yargılama yapılır.

Genel Hükümlere Göre Yargılama

Şartların oluşmaması nedeniyle seri yargılama hükümlerine göre değil de genel hükümlere göre yargılama yapılmasına karar verilirse; duruşma yapılır, toplanan deliller incelenip değerlendirilir, yargılama sonunda mahkeme edindiği kanaate uygun olarak bir karar verir. Bu karara karşı istinaf ve temyiz kanun yoluna gidilebilir.

Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçunda Zamanaşımı

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda dava zamanaşımı süresi 8 yıl, ceza zamanaşımı süresi ise 10 yıldır. 

Dava zamanaşımı süresi yer ve imkan sağlanması ile başlar, ceza zamanaşımı süresi ise mahkeme kararının kesinleşmesi ile başlar. Mahkeme kararı, süresinde istinaf başvurusu yapılmaması halinde veya istinaf mahkemesinin kararıyla kesinleşir.

Dava zamanaşımı süresince dava açılmamışsa, dava düşer. Sanık hakkında herhangi bir karar verilmez. Ceza zamanaşımı süresinin dolması halinde ise verilen ceza infaz edilemez. 

Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçunda Mahkemenin Verebileceği Kararlar

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda mahkemenin verebileceği kararlar şunlardır:

  • Beraat
  • Ceza verilmesine yer olmadığı kararı (CYOK)
  • Mahkumiyet
  • Hükmün açıklanmasının geri Bırakılması
  • Cezanın ertelenmesi
  • Davanın düşmesi

Beraat

Beraat, sanığın suçsuz bulunması halinde verilen karardır. Kumar oynanması için yer ve imkan sağlanması suçu bakımından, sanığın suçu işlememiş olması, suç işleme kastının bulunmaması veya kanunen verilen görevin ifası nedeniyle beraat kararı verilebilir. 

Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı (CYOK)

Sanığın eylemi suça sebebiyet verse de birtakım nedenlerle ceza verilemiyorsa ceza verilmesine yer olmadığı kararı verilir. Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu kapsamında ceza verilmesine yer olmadığı kararı verilebilecek haller şunlardır:

  • Yaş küçüklüğü,
  • Akıl hastalığı,
  • Sağır ve dilsizlik hali,
  • Alkol, uyuşturucu, hipnoz gibi geçici nedenlerin bulunması,
  • Hataya düşülmesi,
  • Zorunluluk hali ( Örneğin kişi girmesi gereken ameliyat için paraya ihtiyaç duyuyor olabilir.)
  • Suçun cebir veya tehdit altında işlenmesi.

Mahkumiyet

Sanığa yüklenen suçun işlendiğinin sabit olması halinde mahkumiyet kararı verilir. Mahkumiyet halinde, suça ilişkin cezayla birlikte güvenlik tedbiri uygulanmasına da karar verilebilir. Bu kapsamda; kişi belirli hakları kullanmaktan yoksun bırakılabilir, suç neticesinde elde edilen maddi menfaatlere el konulabilir.

Mahkumiyet kararı verilmesiyle, kişinin aynı suçu işlemesi halinde tekerrür hükümleri gündeme gelebilir ve ceza artırımına gidilebilir. Mahkumun cezaevindeki durumuna göre iyi hal indirimi uygulanabilir. Tüm bu hususlar kanuni çerçevede hakimin takdirindedir. 

Adli Para Cezasına Çevirme

Adli para cezasına çevirme, 1 yıl veya daha az hapis cezasına hükmedilmiş olması halinde hapis cezasının adli para cezasına çevrilmesidir. Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu bakımından; 1 yıl hapis cezası verilmesi halinde verilen hapis cezası adli para cezasına çevrilebilir.

Adli para cezasına çevirmede, sanığın ekonomik ve sosyal durumu göz önüne alınarak adli para cezasının verileceği her gün için 20 Lira ile 100 Lira arasında bir tutar belirlenir. Kararın verildiği günden itibaren 30 gün içinde bu bedelin ödenmesi gerekmektedir.

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB)

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, kanunda öngörülen şartların sağlanması halinde kararın açıklanmasının belirli bir süre ertelenmesidir. Uygulamada HAGB olarak da adlandırılmaktadır.

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda HAGB kararı verilebilmesi için 2 yıl veya daha az süreli hapis veya para cezası verilmesi, sanığın daha önce kasten işlemiş olduğu suçtan mahkumiyeti olmaması ve suç işlemeyeceğine yönelik kanaat oluşturması gerekir.

HAGB kararı verilmesi hâlinde sanık 5 yıl süreyle denetime tabi tutulur. Bu 5 yıllık süre içerisinde kasıtlı bir suç işlenmesi veya yükümlülüklere uyulmaması halinde hüküm açıklanır. Aksi halde dava düşer. HAGB kararı adli sicil kaydına işlenmez.

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması karararına karşı, kararın öğrenilmesinden itibaren 7 gün içinde itirazda bulunulabilir. İtiraz, kararı veren mahkemenin bağlı olduğu ağır ceza mahkemesine yapılır.

Cezanın Ertelenmesi

Cezanın ertelenmesi, sanığın şartları taşıması halinde verilen hapis cezasının uygulanmasının ertelenmesine ilişkin verilen karardır. 

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu kapsamında; daha önce işlenen suçtan dolayı 3 aydan fazla mahkumiyet yoksa ve sanık hakkında suç işlemeyeceğine dair kanaat oluşmuşsa cezanın ertelenmesi kararı verilebilir. Bu kararla birlikte sanık, belli bir süre denetime tabi tutulur.

Sanık, denetim süresi içinde suç işler veya yükümlülüklerine aykırı davranırsa cezanın infaz kurumunda çektirilmesine karar verilir. Ancak denetim süresince iyi halli davranan sanığın cezası infaz edilmiş sayılır.

Davanın Düşmesi

Davanın düşmesi, hüküm verilmesine imkan bulunmadığı takdirde verilen karardır. Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama kapsamında; sanığın ölmesi, davanın zamanaşımına uğraması, genel af ilan edilmesi gibi durumlarda davanın düşmesi kararı verilebilir.

Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçunda İstinaf ve Yargıtay Süreci

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda istinaf yoluna gitmek mümkündür. İstinaf başvurusu, kararı veren mahkemeye verilecek bir dilekçe ile veya zabıt katibine beyanda bulunma suretiyle yapılır. İstinafa başvuru süresi 7 gündür. Bu süre içinde başvurulmaması halinde karar kesinleşir, üst mahkemeye başvurulamaz. 

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda yargıtay süreci işletilemez. Çünkü istinaf mahkemesinin 5 yıl veya daha az hapis cezaları ile miktarı ne olursa olsun adli para cezalarına karşı temyiz yolu kapalıdır. İstinafta verilecek kararlar kesindir.

DİKKAT: Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda seri yargılama usulüyle yargılama yapılmasına karar verilmişse öncelikle itiraz kanun yoluna gidilmelidir. İtiraz kanun yoluna başvuru dilekçe veya zabıt katibine beyanda bulunmak suretiyle kararı veren mahkemeye yapılır. İtiraz süresi 7 gündür. Bu sürenin kaçırılması halinde istinaf kanun yoluna gidilemez.

Sonuç 

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu, hem mahkumiyete hem de mal kaybına neden olabilecek bir suçtur. Bu noktada suçun oluşumuna ilişkin unsurların değerlendirilmesi ve yargılamanın sağlıklı bir şekilde yürütülebilmesi için uzman ceza avukatına danışmakta fayda vardır.