Korsan Taksi Cezasına İtiraz ve Araç Bağlamanın İptali Davası

Korsan taksi cezasına itiraz ve araç bağlamanın iptali davası, özellikle son ekonomik koşullarda artmış ve gündemde yer bulmuştur. Son zamanlarda gündem olan UBER ve Martı gibi yolcu taşıma araçları ve programları da bu çerçevede merak edilen konulardandır.

Korsan Taksi Cezası ve Araç Bağlama Nedir?

Korsan taksicilik, mesleği taksicilik olmayan kişiler tarafından taşımacılık yapılması ve bunun karşılığında ücret alınmasıdır. Bu tür faaliyetlerin yetkililerce tespit edilmesi halinde uygulanacak idari yaptırımlara ise korsan taksi cezası denir. Korsan taksi cezası, idari para cezası ve aracın trafikten men edilmesi şeklinde uygulanabilir.

Burada gündeme gelen araç bağlama cezası ise bir idari yaptırımdır. Korsan taksicilik yapıldığının tespit edilmesi halinde, aracın trafikten men edilmesine araç bağlama denir. 

Korsan Taksi Cezası ve Araç Bağlama Hakkında Hukuki Düzenleme

Korsan taksi cezası ve araç bağlama hakkındaki hukuki düzenlemeler, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu kapsamında yer almaktadır.

İlgili Kanun’un Ek Madde 2/3 hükmü şöyledir:

“… 5393 sayılı Belediye Kanunu kapsamında ilgili belediyeden; a) Çalışma izni/ruhsatı almadan … belediye sınırları dâhilinde yolcu taşımak yasaktır. … Uymayanlara … idari para cezası verilir.”

Korsan taksicilik olarak da bilinen bu eylem için 2024 yılında öngörülen idari para cezası miktarı, 32.233 TL’dir. Cezanın 1 ay içinde ödenecek olması halinde, ceza miktarı %25 indirime uğrar ve ödenecek tutar 24.174,75 TL olur.

Eğer söz konusu ceza son 1 yıl içinde alınmışsa ve 1 yıl dolmadan kişi tekrar bu konuda idari para cezası alacaksa bu durumda ceza miktarı iki katı olarak uygulanır. Buna göre, 2024 yılı için ceza miktarı 64.466 TL’dir. Cezanın 1 ay içinde ödenmesi halinde uygulanacak %25 indirim ile birlikte, ödenecek tutar 48.349,50 TL olur.

Korsan taksicilik nedeniyle uygulanan idari yaptırımlar, yalnızca idari para cezası ile sınırlı değildir. Bunun yanında, araç bağlama olarak bilinen aracın trafikten men edilmesi yaptırımı da gündeme gelmektedir.

Konuyla ilgili, 2918 sayılı Kanun Ek Madde 2/4-a hükmünde şöyle denmektedir:

“Araç, bu maddenin … ihlali hâlinde altmış gün süreyle trafikten men edilir.”

Hükümden de anlaşılabileceği üzere, korsan taksicilik yapan sürücüye idari para cezası uygulandığı gibi aracın kendisi de 60 gün süreyle trafikten men edilir. Bu durumda araç, yediemin otoparkına çekilir ve burada kalır.

İlgili düzenlemeden anlaşılmaktadır ki korsan taksicilikte kullanılan aracın sahibi ve sürücüsü birbirinden farklı kişiler ise para cezası sürücüye kesilirken aracın men edilmesi doğrudan araç sahibini ilgilendiren bir yaptırım olarak karşımıza çıkar.

Belirtilen hususlar dışında, korsan taşımacılığı kullanan yolcuya da idari para cezası kesilir. Bu ceza, 2024 itibariyle 2.143 TL’dir. Cezanın 1 ay içinde ödenmesi halinde, %25 indirim uygulanır ve ödenecek ceza tutarı, 1.607,25 TL olur.

Korsan taksicilikle ilgili şimdiye kadar belirtilen yaptırımları, bir tablo ile özetlemekte fayda vardır.

Korsan Taksicilik İdari Para Cezası	32.233 TL
Ceza 1 Ay İçinde Ödenirse %25 İndirimli Hali	24.174,75 TL
Son 1 Yıl İçinde İkinci Kez Aynı Ceza Alınıyorsa	64.466 TL
Ceza 1 Ay İçinde Ödenirse %25 İndirimli Hali	48.349,50 TL
Aracın Trafikten Men Cezası	60 Gün
Korsan Taksi Kullanan Yolcuya Verilecek Ceza	2.143 TL
Ceza 1 Ay İçinde Ödenirse %25 İndirimli Hali	1.607,25 TL

Unutulmamalıdır ki söz konusu idari para cezalarına ve aracın bağlanması şeklinde uygulanan trafikten men cezasına itiraz ve dava imkanı mevcuttur.

Korsan Taksi Cezası Sadece Sürücüye mi Kesilir?

Evet. Korsan taksicilik için öngörülen idari para cezası, sadece sürücüye kesilir. Fakat aracın bağlanması ve 60 gün boyunca trafikten men edilmesi, araç sahibini ilgilendiren bir diğer idari yaptırımdır.

Araç sahibi, konudan haberdar olmadığını ve korsan taksicilikle ilgisi bulunmadığını iddia edemez. Bu konuda, Kanun gereğince gerekli gözetim ve denetimi yapmakla yükümlüdür.

Bu husus, 2918 sayılı Kanun Ek Madde 2/4 hükmünde şöyle düzenlenmiştir:

“İşleteni veya sahibi, sürücüsünün kendisi olup olmadığına bakılmaksızın aracın bu maddenin üçüncü fıkrasına aykırı olarak kullanılmaması hususunda gerekli tedbirleri almak ve denetimini yapmakla yükümlüdür.”

Araç sahibi ve aracın sürücüsü farklı kişiler ise ve aracın sürücüsü, araç sahibinin haberi olmadan böyle bir eylemde bulunduysa yahut araç sahibi bir araç kiralama firması ise ve konudan habersiz ise bununla ilgili hukuki süreçler işletilmeli ve araç bağlamanın iptali dava edilmelidir.

Konuyla ilgili detaylı bilgiler ve sürecin işleyişine dair ayrıntılar, yazının devamında bulunmaktadır.

Korsan Taksiciliğin Ehliyet Ceza Puanı Nedir?

Korsan taksicilik yaparak 2918 sayılı Kanun’u ihlal etmenin idari yaptırımları bulunsa da bu eylem nedeniyle ehliyet ceza puanı gündeme gelmez. Dolayısıyla, bu ihlal nedeniyle ehliyet ceza puanı olmaz. Burada uygulanacak yaptırım, idari para cezası ve aracın trafikten men edilmesidir.

Martı ve UBER Korsan Taksi mi Sayılır?

Ülkemizde Martı ve UBER gibi oluşumların çalışmasına imkan tanıyacak bir paylaşımlı yolculuk yönetmeliği çıkarılmış değildir. Dolayısıyla, çalışma ruhsatlı taksiciler dışında yapılan tüm yolcu taşıma faaliyetleri ve oluşumlarının korsan taksi olarak nitelendirildiği mahkeme kararları mevcuttur.

Fakat konuyla ilgili tartışmaların devam ediyor olması ve yönetmeliğin çıkacağı yönünde beklentinin de olması nedeniyle, durumun değişebileceğini de belirtmekte yarar vardır.

Kiralık Arabayla Korsan Taksicilik Yapılırsa Ne Olur?

Kiralık arabayla korsan taksicilik yapılırsa, sürücüye idari para cezası kesilir fakat aracın trafikten men edilmesi konusunda, araç kiralama firmasının durumuna bakılır.

Normal şartlarda, aracın 60 gün boyunca trafikten men edilmesi gerekir. Fakat uygulamada, bazı kimselerin araç kiralama firmalarından bireysel kullanım amaçlı araç kiraladıkları fakat bu araçla korsan taksicilik yaptıkları görülmektedir.

Bu durumda kiralama firmasına ait aracın trafikten men edilmemesi için, firmanın korsan taksicilikten haberdar olmadığını ispat etmesi gerekir. Bu noktada, araç kiralama sözleşmesine aracın bu tür faaliyetler için kullanılamayacağı yönünde bir hüküm eklemekte fayda vardır. Böylelikle, sürücüye idari para cezası kesilir fakat aracın bağlanması söz konusu olmaz.

Araç kiralama firmaları, almış oldukları tüm önlemlere rağmen bu tür sorunlarla karşılaştıkları takdirde araç kiralama sözleşmesi ve diğer evraklarla birlikte cezanın iptali için başvuruda bulunmalıdır. Süreci herhangi bir sorun yaşamadan yürütebilmek adına, uzman idare hukuku avukatından destek almakta yarar vardır.

Korsan Taksicilik İdari Para Cezasına İtiraz ve Araç Bağlamanın İptali Süreci Nasıl İşler?

Korsan taksicilik idari para cezasına itiraz ve araç bağlamanın iptali, iki yönlü bir süreçtir. Burada ilk etapta korsan taksicilik idari para cezasına ilişkin sürece değinmekte yarar vardır.

Korsan taksicilik yapan kişi kolluk kuvvetlerince tespit edildiği takdirde, Karayolları Trafik Kanunu uyarınca bu kişi hakkında idari para cezasına hükmolunur. Cezaya itiraz etmek isteyen araç sürücüsü, bu cezanın kendisine tebliğinden itibaren 15 gün içinde sulh ceza hakimliğine başvurarak idari para cezasına itirazını ileri sürebilir. 

Korsan taksicilik idari para cezasına karşı sulh ceza hakimliğine itiraz edilmesi gerekirken bu nedenle uygulanan trafikten men cezasına karşı ise idare mahkemesinde iptal davası açılmalıdır. Cezayı uygulayan idari merciin bulunduğu ildeki idare mahkemesine, cezanın tebliğini izleyen günden itibaren 60 gün içinde iptal davası açılmalıdır.

İptal davası için mahkemeye sunulacak dilekçeye konuyla ilgili tüm evrak ve kayıtlar eklenmeli, trafikten men cezasının neden hukuka aykırı olduğu gerekçeleriyle izah edilmelidir. Dava dilekçesinde yürütmenin durdurulması da mutlaka talep edilmelidir. 

İdare mahkemesi, yapacağı inceleme neticesinde trafikten men cezasının iptal edilip edilmeyeceğine karar verir. Süreçle ilgili bilinmesi gereken detaylar, yazının devamında izah edilmiştir.

Korsan Taksi Cezası ve Araç Bağlama Nedenleri Nelerdir?

Korsan taksi cezası ve araç bağlama yaptırımının temel nedeni, gerekli yasal şartları sağlamayan ve aslında taksici olmayan kişi tarafından bireysel olarak ücretli ulaşım hizmeti verilmesidir.

Bu eylemi gerçekleştiren sürücüye idari para cezası verileceği gibi araç için de trafikten men yaptırımı uygulanır.

Korsan Taksicilik İdari Para Cezasına İtiraz

Korsan taksicilik idari para cezasına itiraz, sulh ceza hakimliklerine yapılır. Cezanın tebliğinden itibaren, 15 gün içinde sulh ceza hakimliğine itirazda bulunma imkanı mevcuttur. Dikkat edilmelidir ki idari para cezası 1 ay içinde ödendiği takdirde %25 indirim uygulanacaktır.

Dolayısıyla, bir yandan sulh cezaya itirazda bulunurken diğer yandan imkan varsa cezanın ödenmesi mantıklı olacaktır. İtirazın mahkemece kabul edilmesi halinde, kişinin ödemiş olduğu tutar zaten kendisine iade edilir.

İdari para cezasına itiraz dilekçesi için önem arz eden başlıca hususlar şunlardır:

• Dilekçe doğru mahkemeye sunulmalıdır. Bu itirazın muhatabı, sulh ceza hakimliğidir.
• Dilekçe, doğru yerdeki mahkemeye sunulmalıdır. Kişiye idari para cezası nerede kesilmişse buradaki sulh ceza hakimliklerine itirazda bulunulabilir.
• Dilekçe, cezanın tebliğini izleyen günden itibaren 15 gün içinde verilmiş olmalıdır.
• Dilekçe içeriğinde, idari para cezasının neden haksız olduğuna işaret eden her türlü bilgi ve belgeye yer verilmeli, durum hukuki zeminde izah edilmelidir.

Sıralanan hususlar gözetilerek hazırlanan itiraz dilekçesinin hakimliğe sunulması ile birlikte, hakim gerekli incelemeyi yaparak konu hakkında karar verecektir.

Araç Bağlamanın İptali Davası

Araç bağlamanın iptali davası, korsan taksicilik nedeniyle aracı 60 gün trafikten men edilmiş olan araç sahibinin idari yargıda açacağı iptal davasıdır. Aracı trafikten men edilmiş olan kişi, bu işleme karşı idare mahkemesine dava dilekçesi sunarak iptal davası açmalıdır.

Araç bağlamanın iptali davasında dava dilekçesi için önem arz eden başlıca hususlar şunlardır:

• Dava dilekçesi idare mahkemesine sunulmalıdır. Yanlış mahkemeye sunulması, davanın reddine neden olur.
• Dava dilekçesi, doğru yerdeki idare mahkemesine sunulmalıdır. Kişiye ceza hangi bölgede kesilmişse buradaki idare mahkemesinde dava açılmalıdır.
• Dava, 60 günlük yasal süresi içinde açılmış olmalıdır.
• Dava, mutlaka yürütmenin durdurulması talepli açılmalıdır. Böylelikle, araç sahibi dava süresince aracını kullanmaya devam edebilir.
• Dava dilekçesine, trafikten men cezasının hukuka aykırılığını gösteren her türlü bilgi, belge, evrak, kayıt, tanık vs. eklenmeli ve cezaya itirazlar hukuki çerçevede izah edilmelidir.

Belirtilen konulara dikkat edilerek mahkemeye sunulacak dava dilekçesi ile iptal davası açılır. Mahkeme, yapacağı inceleme neticesinde kararın doğru olup olmadığına hükmedecektir.

Araç Bağlamanın İptali Davası Dava Açma Süresi

Araç bağlamanın iptali davasında dava açma süresi, 60 gündür. Trafikten men cezası da 60 günlük olduğu için olabildiğince erken davranarak iptal davası açmakta büyük yarar vardır.

Araç Bağlamanın İptali Davasında Yürütmenin Durdurulması

Araç bağlamanın iptali davasında yürütmenin durdurulması, son derece kritik öneme sahiptir. Yürütmenin durdurulması sayesinde, yargılama süreci boyunca ilgili ceza tatbik olunmayacak, böylece dava boyunca araç trafikten men edilmeyecektir.

Yürütmenin durdurulması, mutlaka dava dilekçesinde talep edilmelidir. Bu talep, daha sonraki aşamalarda ileri sürülemez. Dava dilekçesinde, yürütmenin durdurulmasının neden kritik önem taşıdığı ve aracın bu zaman zarfında neden trafikten men edilmemesi gerektiği hukuki dayanaklarla izah edilmelidir.

Yürütmenin durdurulması talebi ile karşılaşan mahkeme, öncelikle bu konuda karar verir. Mahkemenin talebi reddetmesi halinde, 7 gün içinde bölge idare mahkemesine başvurma imkanı mevcuttur. Bu konuda bölge idare mahkemesinin vereceği karar kesindir.

Yürütmenin durdurulması kararına hükmedilirse, yargılama süresi boyunca araç trafikten men edilmez. Yargılama sonucunda mahkeme araç sahibinin itirazını haklı bulacak olursa bu durumda kişinin aracı tüm süreç boyunca trafikten men edilmemiş olur. Mahkeme cezayı haklı bulacak olursa bu durumda trafikten men cezası tatbik edilir.

Araç Bağlamanın İptali Davası Usulden Reddedilirse Ne Olur?

Araç bağlamanın iptali davası usulden reddedilirse, davacıya süre verilir veya dava tamamen reddedilir.

Araç bağlamanın iptali davasında, başlıca usulden ret nedenleri ve sonuçları şunlardır:

• Yargılama harçları ve posta giderlerinde eksiklik olması halinde dosya incelenmez. Dilekçe reddedilir ve eksikliğin tamamlanması için 30 gün süre verilir.
• Dava, görevli mahkeme olan idare mahkemesinde değil adli yargıda açılmışsa reddedilir. Bu durumda, 30 gün içinde idare mahkemesinde dava açılmalıdır.
• Dava dilekçesinde eksiklikler bulunursa mahkeme eksiklerin tamamlanması için 30 gün süre verir. Bu süre zarfında eksikler tamamlanmazsa dava usulden reddedilir.
• Davacı, dava açma ehliyetine sahip değilse dava reddedilir. Bu karara karşı istinaf yoluna başvurulabilir.
• Dava, süresinde açılmamışsa usulden reddedilir. Bu karara karşı istinaf yoluna başvurulabilir.
• Dava dilekçesinde husumet doğru şekilde yöneltilmemişse dava usulden reddedilir. Örneğin idari dava, kurum aleyhine açılabilir. İdari davanın davalısı direkt gerçek olamaz. Bu durumda dava reddedilir. Karara karşı istinaf yoluna başvurma imkanı mevcuttur.

Usulden ret nedenleri ve bunların sonuçları, genel hatlarıyla yukarıda listelenmiştir. Bu tür durumlarda, yargılamanın gidişatı sekteye uğradığı gibi fazladan zaman kaybı ve masraf da gündeme gelmektedir. Dolayısıyla, usulden redde neden olacak bir eksiklik yahut ihmal gösterilmemelidir.

Araç Bağlamanın İptali Davasını Kazanınca İdareye Başvuru

Araç bağlamanın iptali davasını kazanınca, idareye başvuru imkanı mevcuttur. İdare mahkemesi, araç bağlama cezasının haksız nitelikte olduğuna karar vererek cezayı iptal ederse araç üzerinde uygulanan trafikten men uygulamasına derhal son verilir ve araç yediemin otoparkından alınabilir.

İdari makamlar mahkeme kararının gereğini yerine getirme noktasında bir ihmal yahut kasti gecikme gösterecek olursa, bu durumda hem idare aleyhine tazminat davası açma hakkı doğar hem de ilgili görevliler hakkında suç duyurusunda bulunma imkanı doğar.

Araç Bağlamanın İptali Davasını Kazanınca Devlete Açılacak Tazminat Davası

Araç bağlamanın iptali davasında mahkeme, aracın trafikten men edilmesiyle ilgili cezanın hukuka aykırı olduğuna kanaat getirerek cezayı iptal edebilir. Bu durumda, araç sahibi aracına kavuşacaktır fakat dava sürecinde yürütmenin durdurulması uygulanmamışsa tüm süreç boyunca aracını kullanmaktan mahrum kalmış olur.

Cezanın haksız nitelik taşıdığı da mahkeme kararıyla ortaya konulmuş olduğundan, araç sahibi aracının haksız yere trafikten men edildiği günler nedeniyle uğradığı ekonomik zararı Devletten talep edebilir. Bu nedenle açılacak tazminat davası, tam yargı davasıdır.

Araç hakkında ceza tatbik eden kuruma karşı tam yargı davası açılmalı ve ilgili ceza nedeniyle uğranan zararlar talep edilmelidir. Bu hususta, tam yargı davasıyla ilgili tüm detaylar “tam yargı davası” yazımızda yer almaktadır.

Araç Bağlamanın İptali Davasında İstinaf ve Temyiz

Araç bağlamanın iptali davasında mahkemenin vereceği karara karşı istinaf yoluna başvurma imkanı mevcuttur. Bu dava için istinaf süresi, kararın tebliğini izleyen günden itibaren 30 gündür. İstinaf mercii ise bölge idare mahkemesidir.

Mahkemenin yapacağı inceleme neticesinde konu hakkında vereceği karar kesindir. Bu karar aleyhine artık Danıştaya temyiz başvurusunda bulunulamaz.

Araç Bağlamanın İptali Davası Ne Kadar Sürer?

Araç bağlamanın iptali davası, 6 ay ila 1 yıl arasında sürer.

Fakat dava süresini etkileyen birden fazla etmen bulunmaktadır. Özellikle usul işlemlerinde herhangi bir hata yapılmaması ve dilekçe içeriğinde tüm argümanların doğru hukuki zeminde ileri sürülmesi, mahkemenin işini kolaylaştıracağı için dava süresini de kısaltacaktır.

Araç Bağlamanın İptali Davası Avukat Ücreti ve Dava Masrafları

Araç bağlamanın iptali davasında dava masrafları, 2024 yılı için ortalama 3.000 TL’dir.

Fakat yargılama sürecindeki gelişmelere göre, ücretin daha az yahut daha fazla olma ihtimali de mevcuttur.

Araç bağlamanın iptali davası avukat ücreti ise tamamen somut olayın koşullarına ve yapılması gereken işlemlere göre olay bazında belirlenir.

Korsan taksi idari para cezasına itiraz ve araç bağlamanın iptali ile ilgili bu yazıda izah edilen hususların özetlendiği bir tablo, aşağıda yer almaktadır.

Korsan Taksi Para Cezasına İtiraz	Sulh ceza hakimliğine yapılır.
Para Cezasına İtiraz Süresi	15 gün
Araç Bağlamanın İptali	İdare mahkemesine yapılır.
Araç Bağlamanın İptali Dava Açma Süresi	60 gün
Davacı	Ceza kesilen veya aracı trafikten men edilen kişidir.
Davalı	İdari yaptırım uygulayan mercidir.
Yürütmenin Durdurulması	Dilekçede talep edilmelidir. Reddedilirse itiraz süresi 7 gündür.
İstinaf	İstinaf imkanı mevcuttur. Süresi 30 gündür.
Temyiz	Temyiz imkanı mevcut değildir.
Dava Masrafları	Yaklaşık 3.000 TL’dir. Fakat değişiklik gösterebilir.
Mahkemenin Verebileceği Kararlar	Davayı kabul ederek ilgili cezayı iptal edebilir. Davayı reddedebilir.

Sonuç

Görüldüğü üzere, korsan taksi cezası ve araç bağlamanın iptali ile ilgili birçok incelik bulunmaktadır. Gerek merciler gerekse süreler ve diğer usul işlemleri bakımından, herhangi bir hata yapılmaması gerekir. Aksi takdirde, fazladan masraflar çıkabileceği gibi dava süresi de uzayabilir. Bu konuda, uzman idare hukuku avukatından destek almakta büyük fayda vardır.