Kaçak Yabancı İşçi Çalıştırma Cezası

Kaçak yabancı işçi çalıştırma cezası, çalışma izni bulunmayan yabancının çalıştığının veya çalıştırıldığının tespiti halinde uygulanan idari para cezasıdır. İdari para cezası, hem yabancı işçiye hem de işverene ayrı ayrı verilir. Bununla birlikte, yabancı kişinin çalışma izni bulunmadan çalıştığı tespit edilirse, sınır dışı kararı verilecektir. Yabancıların hem idari para cezalarına hem de sınır dışı kararına itiraz hakkı bulunur.

Kaçak Yabancı İşçi Çalıştırma Cezası

Kaçak yabancı işçi çalıştırma cezası, 6735 Sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu uyarınca hem izinsiz çalışan yabancıya hem de işverene uygulanacak idari para cezasıdır. Bunun yanında, çalışma izni bulunmadan çalışan yabancılar sınır dışı edilmek üzere İçişleri Bakanlığına bildirilir.

Kaçak yabancı işçi çalıştırma cezasının verilebilmesi için tespit yapılması gerekir. Türkiye’de çalışan yabancının çalışma izni olup olmadığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı müfettişleri ve denetmenleri tarafından denetlenir. Bunun yanı sıra kolluk kuvvetleri; kendi mevzuatları uyarınca yapacağı her türlü denetim, kontrol ve teftişte izinsiz çalışan bir yabancının tespit etmeleri halinde durumu Bakanlığa bildirir.

Çalışma İzni Bulunmayan Yabancıların İşyerine Uygulanacak Cezalar

Çalışma izni bulunmayan yabancıların işyerine uygulanacak ceza, 2023 yılı için 35.815 TL para cezasıdır. Bu ücret, kaçak yabancı işçi çalıştırma cezası olarak kaçak çalıştırılan her bir yabancı için ödenmesi gereken tutardır. Örneğin iş yerinde izinsiz 3 yabancı çalıştırılıyorsa, 107.445 TL ceza verilecektir. Ceza kesildikten sonra yabancının izinsiz olarak çalıştırılmaya devam edilmesi halinde ceza 1 kat daha artırılır.

Bunun yanında işveren, yabancı çalışanın yanında çalışmaya başladığını, çalışmayı bıraktığını ya da çalışma izninin iptalini gerektiren bir sebebin ortaya çıktığını 15 gün içinde ilgili kuruma bildirmekle yükümlüdür. Bu yükümlülüğün ihlali halinde işveren, 2023 yılı için 2378 TL idari para cezasına çarptırılır.

Cezanın Sebebi	Cezanın Miktarı
İzinsiz yabancı işçi çalıştırmak,	35.815 TL,
Bildirim yükümlülüğünü ihlal etmek,	2378 TL.

DİKKAT: İzinsiz yabancı çalıştıran işveren, kaçak yabancı işçi çalıştırma cezasının yanında, yabancının ve varsa eş ve çocuklarının konaklama giderlerini, ülkelerine dönmeleri için gerekli masrafları ve gerektiğinde sağlık harcamalarını karşılamak zorundadır.

Çalışma İzni Olmadan Çalışan Yabancıya Uygulanan Cezalar

Çalışma izni olmadan çalışan yabancıya idari para cezası uygulanır ve bu kişiler sınır dışı edilmek üzere İçişleri Bakanlığına bildirilir.

Çalışma izni olmadan bir işverene bağlı olarak çalışan yabancıya 14.319 TL para cezası uygulanır. Çalışma izni olmadan bağımsız şekilde çalışan yabancıya 28.655 TL para cezası kesilir. Ayrıca, bildirim yükümlülüğü yabancı çalışan için de geçerlidir. Dolayısıyla, bu yükümlülüğün ihlali halinde yabancı çalışan da 2378 TL idari para cezasına çarptırılır.

Eğer yabancı kişi, kaçak yabancı işçi çalıştırma cezasından dolayı ceza almış fakat izinsiz çalışmaya devam etmişse, cezası 1 kat artırılır. Çalışma izni olmadan bağımsız olarak çalışan yabancıya kesilecek idari para cezasının yanı sıra, bu yabancının varsa işyeri de kapatılır.

Kaçak yabancı işçi çalıştırma cezası olarak belirtilen bu tutarlar 2023 yılı için geçerlidir. Bu meblağlar, her yıl Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından değiştirilmektedir.

Cezanın Sebebi	Cezanın Miktarı
Yabancının, bir işverene bağlı olarak izinsiz çalışması.	14.319 TL
Yabancının, çalışma izni olmadan bağımsız çalışması.	28.655 TL
Yabancı çalışanın bildirim yükümlülüğünü ihlal etmesi.	2378 TL

Bu yabancılar, çalışma izinlerinin olmadığının tespit edilmesinden itibaren 10 gün içinde ülkeyi terk etmek zorundadırlar. Aksi halde çalışma izni bulunmadan çalıştığı tespit edilen yabancılar hakkında, çalışma izni bulunmadan çalıştıkları gerekçesiyle ayrıca sınır dışı işlemleri başlatılır. Bu durumda yabancıların sınır dışı edilmemek için, yazının devamında açıklanan iptal davasını açmaları gerekir.

Çalışma İzni Alması Gerekmeyen Yabancılar

Çalışma izni alması gerekmeyen yabancılar, çalışma izni muafiyet belgesine sahip olanlar, turkuaz kartlılar ve mavi kartlılardır. Bunlardan bir tanesine sahip olan kişinin çalışmak için çalışma izni almasına gerek yoktur. Yani bu kişilerin çalışması durumu kaçak yabancı işçi çalıştırma cezası verilmesini gerektirmez.

Çalışma izni muafiyet belgesi, Uluslararası İşgücü Kanunu Uygulama Yönetmeliği’nin 48. maddesinde sayılan kişilerin başvurabileceği izin türüdür. Muafiyet belgesi sayesinde yabancılar, çalışma izni olmasa da Türkiye’de çalışabilir, ikamet edebilir ve çoklu giriş çıkış yapabilirler.

Çalışma izni muafiyeti konusu hakkında; muafiyet belgesinin nasıl alındığı, kimlere verildiği, şartları ve gerekli belgelerinin neler olduğu hususlarının açıklandığı “çalışma izni muafiyeti” başlıklı yazımızı inceleyerek bilgi sahibi olabilirsiniz.

Turkuaz kart, nitelikli işgücü, mesleki deneyim veya çeşitli diğer şekillerde Türkiye’ye katkısı olacak kişilere süresiz ikamet ve çalışma izni imkanı veren karttır. Bu kart, yabancının eşine ve 18 yaşından küçük ya da özel bakıma muhtaç çocuklarına da süresiz ikamet hakkı sağlar.

Turkuaz kart konusu hakkında; bu kartın nasıl alındığı, kimlere verildiği, şartları ve gerekli belgelerinin neler olduğu hususlarının açıklandığı “turkuaz kart” başlıklı yazımızı inceleyerek bilgi sahibi olabilirsiniz.

Mavi kart ise doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden kişilere, talepleri halinde verilen karttır. Bu kişilerin de çalışma izni almasına gerek yoktur.

Kaçak Yabancı İşçi Çalıştırma Cezasına Karşı Başvurulabilecek Hukuki Yollar

Kaçak yabancı işçi çalıştırma cezası olarak, hem çalıştıran işverene hem de çalışan yabancıya idari para cezası verilir. 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 27. maddesi uyarınca idari para cezasına karşı Sulh Ceza Mahkemesine, para cezasının ilgilisine tebliğinden itibaren 15 gün içinde dilekçe ile başvurulabilir.

15 günlük sürede başvuruda bulunulmaması halinde karar kesinleşir. Dolayısıyla başvurunun süresinde yapılmasına dikkat edilmelidir. Ayrıca, bildirim yükümlülüklerini ihlalden doğan idari para cezasına karşı itiraz da aynı usul ve esaslara tabidir.

Yabancı çalışan hakkında, çalışma izni bulunmadan çalıştığı tespit edildiğinden sınır dışı edilmek üzere İçişleri Bakanlığına bildirilir. Yabancı hakkında sınır dışı etme kararı verilirse, mutlaka sınır dışı kararına karşı iptal davası açılması gerekir. Zira, yabancı kendisi hakkında başlayan sınır dışı işlemlerini sadece iptal davası açarak durdurabilir.

İptal davası, kararın tebliğinden itibaren 7 gün içinde açılır. Dava, sınır dışı etme kararını veren valiliğin bulunduğu yerdeki idare mahkemesine açılır.

Yabancı kişinin sınır dışı kararına itiraz edebilmesi için 7 günlük süre vardır. Ancak, eğer sınır dışı işlemleri tamamlanırsa, bu 7 günlük itiraz süresi beklenmeden yabancı kişi sınır dışı edilecektir. Dolayısıyla, sınır dışı kararı kendisine tebliğ edilen yabancı ivedi şekilde iptal davası açmalıdır.

Sınır dışı kararına karşı açılacak olan iptal davasının nasıl açılacağı ve ne tür etkilerinin olduğu hususları da dahil olarak bütün konunun ayrıntılı şekilde incelendiği “deport kararı (sınır dışı edilme) nasıl kaldırılır?” başlıklı yazımızı okuyarak daha fazla bilgi sahibi olabilirsiniz.

Sonuç

Kaçak yabancı işçi çalıştırma cezası, hem izinsiz çalışan yabancı işçi hem de işveren hakkında ciddi sonuçlar doğurur. Verilen idari para cezalarına veya işçi hakkında verilen sınır dışı kararına itiraz edilebilir. Bu kapsamda hukuki hakların kullanımında, kanunen belirlenen usullere riayet edilmelidir. Aksi halde başvuruların reddi gündeme gelecektir. Bu kapsamda sürecin başından itibaren alanında uzman bir yabancılar avukatına danışılması faydalı olacaktır.