Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçu ve Cezası

Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçu, Türk Ceza Kanununda, genel tehlike yaratan suçlar bölümü altında yer alan suç tiplerinden biridir. Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçu kapsamında bakımını üstlendiği hayvanını, başkaları için tehlike oluşturacak şekilde serbest bırakmak veya bu konuda ihmal göstermek suçunu işleyen kişiler cezalandırılmaktadır.

Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçu Nedir?

Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçu bir kimsenin, denetimi altındaki hayvanını, başkaları için tehlike oluşturabilecek şekilde serbest bırakmasıdır. Bu suç Türk Ceza Kanunu m.177 hükmünde açıklanmaktadır.

TCK 177:

“Gözetimi altında bulunan hayvanı başkalarının hayatı veya sağlığı bakımından tehlikeli olabilecek şekilde serbest bırakan veya bunların kontrol altına alınmasında ihmal gösteren kişi, altı aya kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.”

Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçu Nasıl Oluşur?

Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçu; bir kimsenin, bakımını üstlendiği hayvanının, başkalarına zarar verecek şekilde serbest bırakılmasıyla oluşur. Aynı şekilde, bu konuda ihmalkâr davranılması da bu suçu oluşturmaktadır.

Örneğin, saldırgan bir köpeğin dışarıda tasmasız gezdirilmesi bu suçu oluşturmaktadır.

Konuya ilişkin bir Yargıtay kararında; sanığın, gözetimi altında bulunan köpekleri tasmasız vaziyette serbest bırakmasının, hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunu oluşturduğu kabul edilmiştir. (Yargıtay 8. CD. 2020/12782 E. 2022/15636 K.)

Bu suç, bir tehlike suçu olduğundan yalnızca hayvanın serbest bırakılması yeterlidir. Hayvanın ayrıca bir zarar vermiş olmasına gerek yoktur. Ancak hayvan serbest bırakılmakla birlikte, çevreye zarar da vermişse farklı suçlar gündeme gelmektedir. Bu durumda çoğunlukla taksirle yaralama suçunun oluştuğu kabul edilmektedir.

Örneğin; mağdurun aracı ile seyir hâlindeyken, kontrolsüz bir şekilde karşıdan karşıya geçen büyükbaş hayvan sürüsüne çarparak yaralandığı olayda, hayvan sahiplerinin taksirle yaralama suçunu işlemiş olduğuna karar verilmiştir. (Yargıtay 8. CD. 2021/8344 E. 2023/3003 K.)

Konuya ilişkin başka bir Yargıtay kararında; sanığın, gözetimi altındaki köpeğini kontrol altına alma konusunda gösterdiği ihmâl neticesinde, köpeğin mağduru ısırarak yaraladığı olayda, taksirle yaralama suçunun işlendiği kabul edilmiştir. (Yargıtay 8. CD.  2017/23944 E. 2018/4756 K.)

Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçunun Cezası

Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunun cezası, 6 aya kadar hapis cezası veya adlî para cezasıdır.

Kanunda yer alan sınırlar dahilinde verilecek cezanın türünü ve oranını hakim takdir etmektedir. Bu noktada, suçun işleniş şekli, işlendiği yer ve zaman, suçun meydana getirdiği zararın büyüklüğü gibi hususlar dikkate alınmaktadır.

Adli para cezası hesaplanırken, öncelikle cezanın gün sayısı belirlenir. Sonrasında hâkim, sanığın sosyal ve ekonomik durumunu göz önünde bulundurarak bir günün karşılığını en az 20 Tl, en fazla ise 100 TL arasında belirler. Bu ücret ile ceza gün sayısı çarpılarak ödenecek toplam meblağ bulunur.

Adli para cezası 30 gün içerisinde ödenmelidir. Bazı durum ve koşullar hâlinde ise bu cezanın taksitlendirilebilmesi mümkündür. Ayrıca, sanığın ödeme gücü yoksa, adli para cezası yerine kamuya yararlı bir işte çalışmayı tercih edebilir. Bu durumda Mahkemece belirlenen kamuya yararlı bir işte geçirdiği her iki saat bir gün olarak hesaplanır.

Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçunda Etkin Pişmanlık

Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunda etkin pişmanlık suçunda etkin pişmanlık hükümleri uygulanmaz.

Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçuna Teşebbüs, İştirak ve İçtima

Bir suç işlenmeye başlamış olmasına rağmen, suçlunun elinde olmayan sebepler ile tamamlanamamışsa ilgili suça teşebbüs söz konusu olmaktadır. Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçu, tehlikenin yaratılmasıyla tamamlandığından, teşebbüse elverişli bir suç değildir.

Bir suçun işlenmesine ortaklık eden kimse o suça iştirak etmiş olur. Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunun işlenmesine iştirak eden herkes, suçun işlenişindeki katkısı ve bu katkının önemine göre ayrı ayrı cezalandırılmaktadır.

Örneğin, hayvanın gözetiminden birden fazla kişinin sorumlu olduğu hâllerde, tüm sorumlular aynı karar ile hayvanın serbest kalmasını sağlamışsa iştirak söz konusu olacaktır. Yahut, bir kimseye, hayvanını dolaştırırken serbest bırakması ve insanları korkutması konusunda telkinlerde bulunan kişi de, suça azmettiren olarak iştirak etmiş olabilecektir.

Failin, hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunu oluşturan hareketlerinin aynı zamanda başka bir suçu da oluşturması durumunda içtima söz konusu olur. Bu durumda suçlu, bu suç türleri arasında en ağır cezayı gerektiren suçtan cezalandırılır.

Örneğin, hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçu işlenirken, serbest kalan hayvanın bir kişiye zarar vermesi sonucunda yaralama suçu da olmuş olacaktır. Bu hâlde fail yaralama suçundan cezalandırılacaktır.

Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçunun Soruşturma Aşaması

Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunun soruşturma aşaması, Cumhuriyet Savcısının suç şüphesini, herhangi bir yolla öğrenmesiyle başlar ve iddianamenin düzenlenmesi ile sona erer.

Bu suça ilişkin soruşturma aşamalarını özetle, aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.

• Cumhuriyet savcısının, herhangi bir yolla suç şüphesini öğrenmesi,
• Soruşturmaya konu suç ile ilgili delillerin toplanması,
• Şüpheli/şüphelilerin ve olaya tanık olan kişilerin ifadelerinin alınması,
• Gerekli şartların mevcut olması hâlinde, adli kontrol tedbirine başvurulması,
• Ön ödeme prosedürünün işletilmesi,
• Kamu davası açılması veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilerek dosyanın kapanması.

Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunun soruşturulmasına ilişkin temel ve önemli hususlar aşağıda başlıklar hâlinde açıklanmıştır.

Şikâyet-İhbar

Bazı suçların soruşturulmaya başlanması için, suçun mağduru tarafından adli makamlara şikayette bulunulmuş olması şartı aranmaktadır. Ancak Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçu için şikâyete gerek yoktur. Herhangi bir kişi tarafından ihbarda bulunulması ve adli makamların suçtan haberdar edilmesi soruşturmanın başlaması için yeterlidir.

Gözaltı

Gözaltı, soruşturmanın sürdürülebilmesi için zorunlu olduğunda, şüphelinin, hâkim kararı olmaksızın adli makamların gözetiminde tutulmasını sağlayan tedbir türüdür. Kişinin gözaltı süresi en fazla 24 saat olabilmektedir.

Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunun soruşturulması bakımından zorunlu olması ve şüphelinin suçu işlediği yönünde somut bir şüphe olması hâlinde gözaltı kararı verilebilmesi mümkündür. Ancak bu süre 24 saati aşamaz ve toplu işlenen suçlar haricinde uzatılamaz

Gözaltı tedbirine ve gözaltı süresinin uzatılmasına ilişkin karara karşı, salıverilme talebiyle Sulh Ceza Hâkimine başvurulabilir. Sulh ceza hâkimi 24 saat içinde başvuruyu sonuçlandırır. Bu başvuru gözaltına alınan kişi tarafından yapılabileceği gibi; gözaltına alınanın eşi, annesi, babası, kardeşleri ve yakın akrabaları tarafından da yapılabilir.

Dikkat- 12 yaşından küçük çocuklar bakımından hiçbir şekilde gözaltı tedbiri uygulanması mümkün değildir.

Delillerin Toplanması

Delillerin toplanması aşamasında, toplanan deliller savcı tarafından değerlendirilir ve gerçeğe ulaşılmaya çalışılır. Dolayısıyla suçun şüpheli tarafından işlenip işlenmediği bu yolla ortaya çıkarılabilmektedir.

Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunun soruşturulması bakımından bir cezanın söz konusu olabilmesi için öncelikle deliller toplanmalı ve suçun işlenip işlenmediğine ilişkin gerçeğe ulaşılmalıdır. Deliller savcının emri ile toplanmaktadır. Savcı, yalnızca şüphelinin aleyhine olan delilleri değil lehine olan delilleri de toplamakla yükümlüdür.

Delillerin toplanması aşamasında elde edilen delilin kullanılabilmesi için, delilin hukuka uygun olması gerekmektedir. Hukuka aykırı deliller, yargılamanın hiçbir evresinde kullanılamamaktadır. Hukuka aykırı delil, kanunlara aykırı bir şekilde elde edilmiş delildir.

Hukuka aykırı delile örnek olarak; izinsiz şekilde sanığın diş fırçasından alınan DNA örneği verilebilir. Bu delilin hukuka uygun olabilmesi için, DNA örneğinin, usulüne uygun olarak ve yetkili makamlarca alınması gerekirdi.

İfade ve Sorgu

İfade, şüphelinin soruşturma konusu suç ile ilgili Cumhuriyet savcısı tarafından yahut kolluk görevlileri (emniyet birimleri, jandarma vb.) tarafından dinlenmesidir. Sorgu ise şüpheli veya sanığın hâkim veya savcı tarafından dinlenmesini ifade etmektedir. 

Soruşturma evresinde öncelikle şüpheliye bir davetiye gönderilerek ifadesinin alınması için polis merkezine yahut savcılığa çağrılması söz konusu olur. İfadeye çağırılan şüpheli gelmediği takdirde emniyet personeli aracılığıyla zorla getirilmesine karar verilir.

Şüphelinin ifadesi, baskı ve tehdit altında bırakılmadan ve kendisine tüm hakları anlatıldıktan sonra alınmalıdır.

Örneğin; şüphelinin, ifadesi esnasında, avukatının da hazır bulunmasını isteme hakkı bulunmaktadır. İfade alınmadan önce şüpheliye, bu gibi hakları anlatılmalı ve hiçbir şekilde baskı altında bırakılmamalıdır. Aksi takdirde, alınan ifade hukuka aykırı olacak ve yargılamada kullanılamayacaktır.

Dikkat: İfade ve sorgu sonrasında, ifadesi alınan kişiye bir tutanak imzalatılmaktadır. Şüpheli, tutanakta yazanların doğru olup olmadığını kontrol etmelidir. Aksi taktirde kişi, tutanakta yer alan ifadeleri kabul etmiş sayılacaktır. 

İfade ve sorgu, şüpheli için en kritik aşamalardan birisidir. İfade ve sorgu esnasında kullanılan bir cümle dahi soruşturmanın ve hatta davanın seyrini değiştirebilmektedir. Bu sebeple, herhangi bir hak kaybı yaşanmaması için uzman bir ceza avukatından yardım alınmasında fayda vardır.

Uzlaşma

Uzlaşma; fail ile suç sebebiyle zarar gören tarafın, failin bir edimi karşılığında, bağımsız bir kişi tarafından anlaştırılmasıdır. 

Uzlaşma uygulaması her suç bakımından uygulanabilir değildir. Hangi suçlar için uygulanabileceği Kanunumuzda düzenlenmiştir. Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçu bakımından uzlaşma hükümleri uygulanmamaktadır.

Ön Ödeme

Ön ödeme, belirli bir miktar para ödeyerek, ceza hukuku yaptırımlarından kaçınma yoludur. Ancak bu her suçta mümkün değildir. Suç, ön ödeme kapsamında olan suçlar arasında yer alıyorsa, soruşturma aşamasında Cumhuriyet savcısı, yargılama aşamasında Mahkeme tarafından ön ödeme teklif edilir.

Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçu, ön ödeme mekanizmasının uygulanabileceği suçlardandır. 

Soruşturma aşamasında, Cumhuriyet savcısı tarafından gönderilen ön ödeme teklifinde belirtilen miktar, fail tarafından ödenirse kamu davası açılmaz. Kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilir. 

Eğer ön ödeme yargılama esnasında teklif edilmiş ve belirtilen miktar fail tarafından ödenmiş ise, görülmekte olan dava düşer. Yargılamaya devam edilmez.

Adli Kontrol

Adli kontrol, suç şüphesi altında olan kişinin denetim ve gözetim altında tutulmasını sağlayan bir koruma tedbiridir. Örneğin, yurt dışına çıkış yasağı, belirli mesleklerle uğraşma yükümlülüğü, imza uygulaması gibi yollarla şüpheli denetim altında tutulmaktadır.

Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunun bakımından adli kontrol kararı verilebilmesi mümkündür. Suçlunun, verilen adli kontrol tedbirlerine uymaması halinde, tutuklanması söz konusu olabilir.

Adli kontrol kararı bir koruma tedbiridir. Bu tedbir, tutuklama sebeplerinin varlığı hâlinde, tutuklama yerine uygulanır. Tutuklama kararı yerine adli kontrol kararı verilmesinin amacı, tutuklama tedbirinin, hürriyeti bağlayıcı ceza olması sebebiyle ağır sonuçları olmasıdır. Adli kontrol tedbirlerinin yeterli olması halinde tutuklama kararı verilemez.

Kararın verilmesinden itibaren 7 gün içerisinde, kararı veren hâkimliğin yargı çevresi içerisinde bulunan asliye ceza mahkemesine itiraz edilebilir. İtiraz edilmesi üzerine, adli kontrol kararının kaldırılmasına, yükümlülüklerin, değiştirilmesine veya bazı yükümlülüklerden muaf tutulmasına karar verilebilir.

Tutukluluk

Tutuklama tedbiri, kuvvetli suç şüphesi, kaçma şüphesi ve delilleri karartma şüphesi bulunan şüphelilerin cezaevinde tutulmasıdır. Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunun soruşturulması bakımından tutuklama tedbirine başvurulamamaktadır.

Kanuni düzenleme gereğince, vücut dokunulmazlığına karşı kasten işlenen suçlar hariç olmak üzere, üst sınırı iki yıldan fazla olmayan suçlarda tutuklama kararı verilememektedir. Bu suçta, üst sınır 1 yıl olduğundan soruşturma aşamasında tutuklama tedbirine başvurulması mümkün değildir.

Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçunda Soruşturma Sonucunda Verilebilecek Kararlar

Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunda soruşturma sonucunda verilebilecek kararlar şunlardır.

• Soruşturmaya yer olmadığı kararı,
• Kovuşturmaya yer olmadığı kararı,
• İddianamenin düzenlenmesine ilişkin karar.

Soruşturmaya Yer Olmadığı Kararı (SYOK)

Savcılığa ulaşan ihbar ve şikâyet konusu fiilin suç oluşturmadığının herhangi bir araştırma yapılmasını gerektirmeksizin açıkça anlaşılması hâlinde, soruşturma yapılmasına yer olmadığına dair karar verebilir. Aynı şekilde, ihbar ve şikâyetin soyut ve genel nitelikte olması hâlinde savcı, soruşturmaya başlamaz.

Örneğin, bir köpeğin saldırısına maruz kaldığını iddia eden kişide bu saldırıya ilişkin herhangi bir emare bulunmuyorsa ve söz konusu köpeğin o bölgede bulunduğuna ilişkin herhangi bir bilgi yoksa şikayet genel niteliktedir.

Soruşturmaya yer olmadığına dair karara itiraz edilebilmektedir. SYOK’a itiraz; kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde kararı veren savcının bağlı bulunduğu Sulh Ceza Hakimliğine yazılı olarak yapılır.

Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı (KYOK)

Soruşturma sonucunda savcı, şüpheli hakkında dava açılmasını uygun görmezse kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verebilir. Bu karara uygulamada KYOK kararı denilmektedir. Bu durumda dava süreçleri başlamaktadır.

Kovuşturmaya yer olmadığına dair karara itiraz edilebilmektedir. KYOK’a itiraz; kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde kararı veren savcının bağlı bulunduğu Sulh Ceza Hakimliğine yazılı olarak yapılır.

İddianamenin Düzenlenmesi Kararı

Soruşturma sonucunda savcı, suçun işlendiği konusunda yeterli şüpheye ulaşırsa iddianame düzenler. Akabinde, düzenlediği iddianameyi görevli ve yetkili Mahkemeye sunar. İddianamenin kabul edilmesi hâlinde şüpheli hakkında ceza davası açılır ve yargılama aşamasına geçilir.

Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçunun Savunması

Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunda somut olayın özelliklerine ve duruma göre bazı savunmalar yapılabilmektedir. Bu savunmalara aşağıdaki örnekler verilebilir.

• Hayvanın serbest bırakılmasının tehlike yaratmadığı,
• İhmalkâr davranıldığına ilişkin yeterli delil bulunmadığı,
• Suç işleme kastı ile hareket edilmediği,
• Verilen cezanın oranını indiren yahut ceza verilmemesi sonuçlarını ortaya koyan sebeplerin varlığı,
• Sanık hakkında ortaya konulan aleyhe delillerin hukuka aykırı olduğu,
• Cezanın verilmesine ilişkin kuvvetli suç şüphesinin oluşmadığı,
• Suç vasfının veya unsurlarının yanlış değerlendirilmesi
• Sanığa ilişkin lehe delillerin de toplanmamış olması,
• Olayda, şahsi cezasızlık sebeplerinin var olması.

Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçuna ilişkin savunmalar somut olayın şartlarına göre değişkenlik göstermektedir. Bu sebeple sağlıklı bir savunma yapılabilmesi için uzman bir ceza avukatından yardım alınmasında fayda vardır

Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçunda Ceza Yargılaması Aşaması

Ceza yargılaması aşaması, savcı tarafından hazırlanan iddianamenin mahkemece kabul edilerek davanın açılmasıyla başlar ve mahkeme tarafından sanık/sanıklar hakkında bir karar verilmesiyle sona erer. Bu evreye, uygulamada, kovuşturma evresi de denmektedir. 

Yargılama aşamasında sanık savunma hakkını kullanabilir. Bu süreçte sanık, lehine olan delillerin toplanmasını isteyebilir ve kendisini savunabilir.

Bu suç türü, basit yargılama usulünün uygulanabileceği suç türlerinden biridir. Dolayısıyla hâkim, basit yargılama usulünü tercih edebilir. Basit yargılama usulünün tercih edilmesi durumunda, duruşma yapılmaz. Dosya, yazılı savunmalar üzerinden ilerler. 

Hakim tarafından seri yargılamanın tercih edilmesi halinde ise, duruşmalar yapılır, tanıklar dinlenir, hakim olay yerine keşfe gidebilir ve diğer tüm deliller duruşmalarda incelenir.

Bu suç türünde yetkili ve görevli mahkeme, suçun işlendiği yerdeki asliye ceza mahkemeleridir.

Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçunda Zamanaşımı

Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunda dava zamanaşımı 8 yıl; ceza zamanaşımı kararın kesinleştiği tarihten itibaren 10 yıldır. 

Dava zamanaşımına ilişkin 8 yıllık süre, suçun işlendiği tarihte başlar. Bu süreden sonra dava açılamaz ve ceza verilemez. Ceza zamanaşımına ilişkin 10 yıllık süre ise, cezaya ilişkin mahkeme kararının verildiği gün başlamaktadır. Bu süre geçtikten sonra cezanın infazı da istenemez.

Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçunda Mahkemenin Verebileceği Kararlar

Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunda mahkemenin verebileceği kararlar şunlardır:

• Beraat
• Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı (CYOK)
• Mahkumiyet
• Adli Para Cezasına Çevirme,
• Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB),
• Cezanın Ertelenmesi
• Davanın Düşmesi

Beraat

Beraat, bir mahkeme tarafından yapılan yargılama sonucunda, sanığın suçsuz olduğuna karar verilmesidir. Beraat kararı, suçun sanık tarafından işlenmemesi, delil yetersizliği, suçun unsurlarının oluşmamış olması gibi sebeplerle verilebilir

Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı (CYOK)

Ceza verilmesine yer olmadığı kararı, sanığın fiilleri suç teşkil etmesine rağmen herhangi bir neden ile ceza verilmemesidir. Bu karar ancak belirli hallerde verilebilir.

Örneğin, faile akıl yaş küçüklüğü sebebiyle kusur yüklenemiyorsa ceza verilmesine yer olmadığı kararı verilebilir.

Mahkûmiyet

Mahkûmiyet kararı, mahkemece yapılan yargılama sonucunda sanığın suçlu olduğuna hükmedilmesidir. Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunun sanık tarafından işlendiği anlaşılırsa ve ceza verilmemesi için herhangi bir sebep yoksa mahkûmiyet kararı verilir.

Bazı durumlarda, ceza yerine ya da cezayla birlikte güvenlik tedbirine de hükmedilmesi mümkündür.

Örneğin ileri derecede akıl hastalığı olan bir kişi hakkında, ruh sağlığı merkezlerine yatırılmasına ilişkin tedbiri kararı da verilebilmektedir.

Suç işlenip karar kesinleştikten sonra 3 yıl içinde, bir başka suçun daha işlenmesi halinde, kişi hakkında mahkumiyet kararı verilirse tekerrür hükümleri uygulanır ve verilecek ceza artırılır. Aynı şekilde, kişinin geçmiş adli sabıkası, pişmanlığı gibi durumlar dikkate alınarak, hapis cezasının 1/6 oranında indirilmesi söz konusu olabilir.

Adli Para Cezasına Çevirme

Adli para cezasına çevirme, bazı olgular gözetilerek, hapis cezasının, adli para cezasına çevrilmesidir. Üst sınırı 1 yılın altında olan ve kasten işlenen suçlar adli para cezasına çevrilebilir. Bu sebeple hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçu için de adli para cezasına çevirme kararı verilmesi mümkündür.

Hapis cezasının adli para cezasına çevrilip çevrilemeyeceği hâkimin takdirindedir. Ancak hükmedilen hapis cezası 30 gün veya daha az süreli ise hâkim hapis cezasını para cezasına çevirmek zorundadır.

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararı (HAGB)

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması; ilgili koşulların varlığı hâlinde, verilen cezanın açıklanmaması kararıdır. Uygulamada HAGB kararı da denilmektedir. 

HAGB kararı verilebilmesi için; verilen cezanın 2 yıl veya daha az süreli olması, sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mahkûm olmaması, sanığın tutum ve davranışlarından yeniden suç işlemeyeceğine dair kanaate varılması gerekmektedir.

HAGB kararı verilmesi hâlinde kişi 5 yıl süreyle denetime tabi tutulur. Kişinin, bu 5 yıl içerisinde kasıtlı bir suç işlememesi gerekmektedir. HAGB kararı adli sicil kaydında gözükmemektedir.

HAGB kararına karşı itiraz mümkündür. İtiraz, kararı veren mahkemeye, kararın verildiği tarihten itibaren 7 gün içinde dilekçe yahut zabıt katibine sözlü beyan ile yapılır.

Cezanın Ertelenmesi 

2 yıl veya daha az süreli suçlarda cezanın ertelenmesine karar verilebilir. Bu durumda kişi için hükmedilen hapis cezasının uygulanması bir süre için ertelenir.

Hapis cezasının ertelenmesi durumunda, bir denetim süresi belirlenir. Bu süre, 1 yıldan az, 3 yıldan fazla olamaz. Erteleme süresi içinde kişi, herhangi bir suç işlemez ve kendisine verilen denetim yükümlülüklerine uyar ise, hapis cezası infaz edilmiş sayılır. Erteleme sonucunda verilen mahkûmiyet kararı, kişinin adli sicil kaydına işlenir.

Davanın Düşmesi

Davanın düşmesi, bazı durumlar neticesinde davanın esası hakkında karar verilememesidir. Davanın düşmesine neden olabilecek hâller kanunda düzenlenmiştir. Bunlara örnek olarak; sanığın ölümü, dava zamanaşımı gibi durumlar verilebilir.

Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçunda İstinaf ve Yargıtay Süreci

Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçuna ilişkin basit yargılama usulü tercih edildiyse itiraz yoluna başvurulabilir. İtiraz, kararın tebliğinden itibaren 7 gün içerisinde, kararı veren mahkemeye verilecek bir dilekçe ile yapılır. Bu süre kaçırılırsa karar kesinleşir ve kişi itiraz yoluna başvurma hakkını kaybeder.

Basit yargılama usulüyle verilen karara itiraz edilmesi hâlinde duruşma açılarak yeniden karar verilir. Bu durumda, yeniden verilen hükme karşı aşağıda açıklandığı gibi istinaf yoluna başvurulabilir

Yargılama sonucunda verilen karara karşı, hükmün açıklanmasından itibaren 7 gün içinde istinafa başvurulabilir. Eğer bu süre içerisinde istinafa başvurulmazsa karar kesinleşir ve kişi istinafa başvurma hakkını kaybeder. İstinaf başvurusu, kararı veren mahkemeye sunulan bir dilekçe ile veya zabıt kâtibine beyanda bulunarak yapılır.

Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunda verilecek ceza 6 ayı geçemeyeceğinden temyiz yoluna başvurulması mümkün değildir.

Dikkat: Yargılama sonucunda HAGB (Hükmün açıklanmasının geri bırakılması) kararı verilmişse, bu karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulamaz. HAGB kararları için öngörülen kanun yolu itirazdır. HAGB kararlarına karşı, hükmün açıklanmasından itibaren 7 gün içerisinde, kararı veren mahkemenin bağlı bulunduğu Ağır Ceza Mahkemesine itiraz edilebilir.

Sonuç

Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçuna ilişkin soruşturma ve kovuşturma süreçlerini yönetmek birçok detay barındırmakta ve uzmanlık gerektirmektedir. Savunmalar, teknik detaylar ve süreler farklılık arz etmekte olup tüm bu süreçte en ufak bir detayın atlanması dahi kişinin haksız yere mahkûmiyetine yol açabilmektedir. Bu sebeple alanında uzman bir ceza avukatından yardım alınmasında fayda vardır.