Hastalık İzni Nedir? Nasıl Kullanılır?

Hastalık izni, bir çalışanın hekim raporu ile çalışma günlerinde istirahat etmesini sağlayan izin türüdür. Bu izin hekim raporu alınarak kullanılabilir. Bununla birlikte işgöremezlik ödeneği alınması da mümkündür. Eğer işverence bu hak kullandırılmazsa işçinin işverene başvuruda bulunmak ve haklı sebeple sözleşmeyi feshetmek hakları bulunur.

Hastalık İzni Nedir?

Hastalık izni, çalışanın sağlık sorunları nedeniyle çalışamayacak olması durumunda istirahat etmesi için verilen izin türüdür. Bu izin günlerinde işçi çalışmış gibi sayılır.

Hastalık izni İş Kanunu m.46’da şu şekilde düzenlenmiştir:

“Bir haftalık süre içinde kalmak üzere işveren tarafından verilen diğer izinlerle hekim raporuyla verilen hastalık ve dinlenme izinleri, çalışılmış günler gibi hesaba katılır.” 

Ücretli Hastalık İzni Nedir?

Ücretli hastalık izni, çalışanın tıbbi raporuyla sabit sağlık sorunları nedeniyle çalışamadığı süreler için ücretinin ödenmeye devam ettiği izin türüdür. Bu şekilde sağlık sorunları nedeniyle çalışamayan işçiye iş göremezlik ödeneği verilir.

Ücretli hastalık izini kullanılması ile ilgili ayrıntılı hükümlere ise 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası kanununda düzenlenmiştir. Bu kanuna göre 3 çeşit ücretli hastalık izin türü bulunur. Bu hallerde işçi iş göremezlik ödeneği alır. Bu haller şunlardır:

• İşçi kaza sonucu ya da işi ile ilgili meydana gelen meslek hastalığı dolayısıyla doktor raporu alması.
• İşçi herhangi bir rahatsızlığı sebebi ile doktor raporu alması.
• Kadın işçiler, hamileliğinin sonunda ve doğumdan sonraki 8 haftalık süre için doktor raporu alması yani doğum izni alması.

DİKKAT: Yukarıda yer verilen hususlar işçinin rapor parası adı altında ödenek almasına yarayacaktır. Ancak bu ödeneğin alınabilmesi için işçinin son 1 yıl içerisinde 90 gün SGK primi ödenmiş olması gerekir.

Hastalık İzni Kaç Gündür?

Hastalık izni maksimum 40 gündür. Çünkü hekimlerin yıllık rapor yazma süreleri en fazla 40 gündür.

Çalışan kişi, sağlık sorunları nedeniyle iş yeri hekiminden ya da sağlık kuruluşundan rapor alma hakkına sahiptir. İşyeri hekimleri en fazla 2 günlük süre için rapor verebişlmektedir. Dolayısıyla işçi daha fazla istirahate ihtiyaç duyuyorsa mutlaka bir sağlık kuruluşundan rapor almalıdır.

Sağlık kuruluşundan alınacak raporlarda ise hekimlerin tek seferde en fazla 10 gün rapor yazma imkanı vardır. 10 günün sonunda hekim tarafından ihtiyaç öngörülürse, ek 10 gün daha rapor verilebilir. Eğer çalışanın durumu bu süreleri aşacak şekilde bir rapora ya da istirahate ihtiyaç duyuyorsa, bu sefer tek hekim raporu yeterli gelmeyebilir ve heyet raporu alınır.

Heyet raporları, esasen birden fazla hekimin bulunduğu ve yukarıda yer verilen sürelerden daha fazla istirahate ya da rapora ihtiyaç duyulduğu hallerde alınan rapor türüdür. Heyet raporlarının süresi en fazla 6 aydır. Eğer çalışanın durumu hayati ise rapor süresinin uzatılması mümkündür. 

Hastalık İzni Şartları Nelerdir?

Hastalık izni şartları şunlardır:

• Çalışanın sigortalı olma halinin mevcut durumda geçerli olması,
• İş göremezliğin başladığı tarihten önceki son 1 yıl içerisinde 90 gün SGK primi ödenmiş olması,
• Hekim raporu bulunması.

Hastalık İzni Nasıl Kullanılır?

Hastalık izni hekim raporunun işverene ya da ilgili merciye sunulmasıyla kullanılır. Bu şekilde hastalığını sağlık kuruluşunda hekim tarafından belgelenen işçi hastalık izin hakkını kullanmış olur.

Hastalık İzni Yıllık İzinden Düşülür Mü?

Hastalık izni yıllık izinden düşülmez. 

Hastalık izin süresinin yıllık izinden düşülmeyeceği hususu İş Kanunu m.56’da şu şekilde ifade edilmiştir:

“(…)İşveren tarafından yıl içinde verilmiş bulunan diğer ücretli ve ücretsiz izinler veya dinlenme ve hastalık izinleri yıllık izne mahsup edilemez.(…)”

Hastalık İzni Verilmezse İşçi Ne Yapabilir?

Hastalık izni verilmezse işçi, işveren bu hakkının kendisine verilmesi için başvurabilir. Eğer işveren hastalık izin süresini vermeme kararında direniyorsa, işçi haklı nedenle iş sözleşmesini feshedebilir. Haklı nedenle sözleşmesini feshettiği için bir yıldan uzun süre çalışması varsa kıdem tazminatı alabileceği gibi varsa diğer hakları olan ücret alacağı, fazla mesai, yıllık izin, AGİ gibi haklarını da aynı davada talep edebilir. 

Ancak izin vermeyen işverenden bu izin hakkında talepte bulunulduğu ancak talebin işverence kabul edilmediğinin ispatı için işverene yazılı ihtar çekmek faydalı olabilir.

İşçinin haklı nedenle sözleşmeyi feshetmesi hususunda ayrıntılı bilgiler içeren “işçinin haklı feshi ve fesih sebepleri” başlıklı yazımızı inceleyerek daha fazla bilgi sahibi olabilirsiniz.

Sonuç

Hastalık izin süresi ile ile işçi istirahat etmesi gereken ve tekrardan çalışmaya başlaması için gerekli olan süreler için izin hakkını kullanabilir. Bunun için hekimden rapor alınması gerekir. Ayrıca iş göremezlik ödeneği için de rapor gerekir. Bu noktada sürecin hızlı ve etkin yürütümü için alanında uzman bir iş hukuku avukatına danışılması faydalı olacaktır.