İnternetten Haber Kaldırma

İnternetten haber kaldırma özellikle ceza muhakemesine ilişkin olarak yapılan haberlerin belli bir süre sonra kişiler açısından rahatsız edici nitelik taşımasından dolayı uygulanan bir işlemdir. İnternetten haber kaldırmanın pek çok yolu bulunmaktadır. Uygulanacak yolun tespiti, haberin hukuki niteliğinin tespitiyle mümkün olmaktadır. Bu noktada, haberin basın hürriyeti ve düşünce özgürlüğü kapsamında olmadığına dikkat edilmelidir.

Teknik Müdahale ile İnternetten Haber Sildirme

Teknik müdahale ile internetten haber sildirme, istenmeyen haberlerin kaldırılması ilişkin başvurulabilecek yollardan biridir. Teknik müdahalenin uygulanmasından önce, haber linkinin teknik müdahaleye uygun olup olmadığı uzmanlar tarafından tespit edilmektedir. 

Yapılan tespitin ardından içerik ve linkin niteliğine göre uygun olan teknik müdahale yolları uygulanarak haber kalıcı olarak kaldırılır.

İnternetten Haber Kaldırma Hakkında Hukuki Düzenleme

İnternetten haber kaldırma hakkında hukuki düzenleme, 5651 sayılı İnternet Kanunu hükümlerinde yer almaktadır. İlgili kanunun 8, 8/A, 9, 9/A hükümlerinde, haber kaldırmanın çeşitli hukuki yolları ve dayanakları açıklanmaktadır.

Aynı şekilde, internetten haber kaldırma süreçlerinde Anayasada yer alan unutulma hakkına dayanılması mümkündür.

İnternette yayılan haberin bir şirketin ürünlerini yahut faaliyetlerini kötüler nitelikte olması halinde Türk Ticaret kanununun haksız rekabet hükümleri uygulanmaktadır.

Türk Medeni Kanunu madde 24 ve devamı hükümlerinde yer alan kişilik haklarına saldırı hususu, yayınlanan haberin kişilerin kişilik haklarına zarar vermesi halinde dayanılan hukuki düzenlemedir.

Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu EK madde 4 hükmü ise paylaşılan haberde telif hakkı gibi fikri mülkiyet haklarının ihlal edilmesi halinde verilen hizmetin durdurulmasına yarayan hukuki düzenlemedir. 

Haber Sitelerine Erişim Engelleme ve İçerik Kaldırma

Haber sitelerine erişim engelleme ve içerik kaldırma, basın hürriyeti ve düşünce özgürlüğünü ihlal etmeyecek şekilde, aşağıdaki hallerde kaldırılır:

• Haberin, kişilerin unutulma hakkını ihlal ediyor olması,
• Kişilik haklarına saldırının bulunması,
• Haberin, 5651 sayılı Kanun m.8 hükmünde sıralanan suçlardan birinin işlendiğine ilişkin şüphe barındırıyor olması,
• Kamu düzenine, genel sağlığa, yaşam hakkına, milli güvenliğe ve bunlar gibi kamu düzenini koruyucu değerlere yönelik bir ihlal bulunması,
• Haberin, bir şirketin faaliyetlerine yahut ürünlerine ilişkin kötüleme içermesi,
• Haberin, özel hayatın gizliliğini ihlal ediyor olması,
• FSEK kapsamında korunan bir eserin telif hakkını ihlal ediyor olması.

Yukarıda sayılan durumlarda, içerik sağlayıcısına yahut yer sağlayıcısına başvurarak haberin kaldırılması talep edilebilmektedir. Kuruma yahut sulh ceza hakimliklerine, erişimin engellenmesi ve içeriğin çıkarılması başvurusu yapılabilir. Haberin niteliğine göre, yetkili mahkemelerde dava açılabilmektedir.

Hangi yöntemin tercih edilecek olması, haberin ve linkin niteliğine göre tespit edilmektedir. 

Uyar Kaldır Yöntemiyle Haber Kaldırma

Uyar kaldır yöntemiyle haber kaldırma, hemen her içerik kaldırma durumunda başvurulabilecek bir yoldur. Bu yöntemde, içerik sağlayıcısına yapılan bir bildirimle ilgili haberin kaldırılması talep edilir.

Yapılan bildirimde, haberin hangi kanun hükümlerine aykırı olduğu, uygulanabilecek yaptırımlar, hangi haklarını ihlal edildiği gibi hususlarda açıklanır.

Uygulamada, mağdur tarafından bizzat yapılan başvuruların olumlu sonuç vermediği görülmektedir. Bu noktada içerik sağlayıcısına ilişkin bilgilerin mağdurlar tarafından edinilememesi yahut içerik sağlayıcılarının yapılan başvuruları herhangi bir cevap vermemesi süreci olumsuz etkilemektedir. 

Ancak avukatlar tarafından yapılan hukuki uyarılara, içerik sağlayıcılarının çok kısa sürede  cevap verdiği ve sürecin olumlu sonuçlandığı görülmektedir. Bu noktada uyar kaldır yöntemiyle haber kaldırma yoluna başvururken alanında uzman bir bilişim avukatından hukuki danışmanlık almak sonucun en kısa sürede olumlu sonuçlanması için önem teşkil etmektedir.

Kişilik Haklarına Saldırı Halinde Erişim Engelleme ve Haber Kaldırma

Kişilik haklarına saldırı halinde erişim engelleme ve haber kaldırma iki şekilde mümkün olabilmektedir. Bu yollar şunlardır: 

• İçerik sağlayıcısına ihtarda bulunarak haberin kaldırılması talep edilebilir. İçerik sağlayıcısına ulaşılamaması halinde yer sağlayıcısına da başvurmak mümkündür. İçerik yahut yer sağlayıcısının taleplere 24 saat içinde cevap vermemesi halinde, yetkili Sulh Ceza Hakimliğine başvurulabilir.
• İçerik sağlayıcısına gitmeden doğrudan yetkili Sulh Ceza Hakimliğinden erişimin engellenmesi ve içeriğin kaldırılması talep edilebilir. 

5651 sayılı Kanunun 8.maddesinde yer alan bu yolda, paylaşılan haberin kişilik haklarını zedeliyor olması şart koşulmuştur. Yaşam hakkı, kişinin görüntüsü üzerindeki hakkı gibi kişisel haklara herhangi bir saldırının olmaması halinde diğer yollara başvuru mümkündür.

Şirket Marka Karalama Haberi Halinde Erişim Engelleme ve Haber Kaldırma

Şirket marka karalama haberi halinde erişim engelleme ve haber kaldırma Türk Ticaret Kanunu’nun haksız rekabet hükümleri uygulanarak söz konusu olabilmektedir. Bu noktada yapılan haberin bir şirketin ürünlerini yahut faaliyetlerini kötüleyen nitelikte olması gerekmektedir. 

Açılacak olan davada haksız rekabetin önlenmesi ya da sona erdirilmesi talep edilir yayınlanan haber sebebiyle uğranılan zararın tazmini de talep edilebilmektedir

Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Halinde Erişim Engelleme ve İnternetten Haber Kaldırma

Özel hayatın gizliliğini ihlal halinde erişim engelleme ve internetten haber kaldırma, Bilişim Teknolojileri ve İletişim Kurumunun ilgili sayfasına yapılan doğrudan başvurularla mümkün olmaktadır. 

Yapılan başvuruda özel hayatın gizliliğini ihlal eden haberin linki, hangi açılardan özel hayatın gizliliğini ihlal ettiği ve tarafların kimlik bilgilerini ortaya koyacak bilgilere ilişkin açıklamalar yapılır. Talep edilen bilgiler de eksiklik olması halinde erişim engelleme ve içerik kaldırma işlemleri yapılmaz. 

Kuruma yapılan başvurular sonucu alınan erişim engelleme ve içerik kaldırma taleplerinin talepte bulunan saatten itibaren 24 saat içinde Sulh Ceza hakimliklerini sunulması zorunludur. Halde alınan karar kaldırılır. Sulh Ceza hakimlikleri tarafından verilen kararlara karşı ise itiraz yolu açıktır.

Paylaşılan haberin özel hayatın gizliliğini ihlal etmesi halinde, doğrudan sulh ceza hakimliklerine başvuruda bulunmak da mümkündür. Ancak uygulamada çok daha hızlı sonuç doğurması itibariyle, doğrudan bu kuruma başvuruda bulunma ve sonrasında kararı sulh ceza hakimliklerine sunma yöntemi tercih edilmektedir. 

Unutulma Hakkı Kapsamında Haber Kaldırma

Unutulma hakkı kapsamında haber kaldırma başvurulabilecek yollardan bir diğeridir. Anayasa Mahkemesi kararlarında sıklıkla geçen ve anayasal haklardan da olan unutulma hakkı, kişiler hakkında yayınlanan eski tarihli içeriklerin kaldırılmasına imkan tanımaktadır. İlgili haberin unutulma hakkı kapsamına kaldırılabilmesi için haberin tarihi yahut bilimsel bir değer taşımaması gerekmektedir 

Unutulma hakkı kapsamında haberin kaldırılması için geçmesi gereken süre her somut olaya göre değişkenlik göstermektedir. Gerekli sürenin yorumlanmasında, kişilerin ünlü olup olmaması, haberin kamusal değerinin olup olmaması gibi hususlar değerlendirilmektedir. 

Bu kapsamda, erişim engellenmesi ve haberin kaldırılması talepleri, tarafların bulunduğu yerdeki sulh ceza hakimliklerine sunulmaktadır. 

Talebin reddedilmesi halinde bir sonraki numaralı sulh ceza hakimliğine itirazda bulunma hakkı vardır. İç hukuk yollarının tüketilmesi halinde ise Anayasa Mahkemesine başvuru imkanı bulunmaktadır. 

Mahkeme bu noktada internet sitesinde yer alan haberin kolayca ulaşılabilir olması somut olaya uygun olarak uzun süredir var olması ve haberin varlığı sebebiyle kişilerin Şeref ve itibarını bize gizlenmesi gerektiği belirtmektedir. Aynı şekilde, haberin kaldırılması, hürriyet hakkını ihlal edecek nitelikte olmamalıdır. 

TMK Kapsamında Haber Kaldırma ve Maddi Manevi Tazminat

TMK kapsamında haber kaldırma ve maddi manevi tazminat, kişilik haklarının saldırıya uğraması halinde söz konusu olmaktadır. Bu noktada, asliye hukuk mahkemelerinde dava açılmak suretiyle ilgili haberin kaldırılması mümkündür.

Kişilik hakları, özel hayatın gizliliği, yaşam hakkı, şeref ve haysiyetin korunması hakkı, görüntünün korunması hakkı gibi haklardır. Açılan davada söz konusu saldırının önlenmesi, mevcut saldırının sona erdirilmesi ya da sona eren saldırının hukuka aykırılığını tespit edilmesi talep edilebilmektedir. 

Dava dilekçesinde içeriğin çıkarılması tedbir talebinin uygulanmasının talep edilmesi ve bu talebin kabul edilmesi halinde dava sonuçlanıncaya kadar içerik erişime kapalı tutulacaktır. 

Aynı zamanda, yine dava dilekçesine talep edilmek üzere, kişilik haklarına saldırı niteliği taşıyan haberin yayınlanması sonucu bireylerin uğradığı maddi ve manevi zararların tazmin edilmesi mümkündür.

Web Sitesinden Sildirilen Haberin Google’dan da Sildirilmesi

Web sitesinden sildirilen haberin Google’dan da sildirilmesi mümkündür. Ancak haberin Google’dan sildirilmesi için başkaca teknik işlemlerin yapılması gerekmektedir. 

Diğer bir ifadeyle, Google’ın algoritması gereği web sitesinden silinen içerik belli süreler boyunca Google’da yayınlanmaya devam etmektedir. Bunun önüne geçebilmek için haberin niteliğine ve linkin niteliğine uygun olacak teknik işlemler yapılarak içeriğin Google’dan da kalıcı olarak silinmesi gerekmektedir. Uygulamada, yapılan işlemlerle içeriğin çok kısa süre içinde Google’dan da silinmesi mümkün olmaktadır.

İnternetten Haber Kaldırma İşlemi Ne Kadar Sürer?

İnternetten haber kaldırma işlemi yaklaşık 1-2 gün sürer. Konu hakkında dava açılması ve içeriğin çıkarılması tedbir talebinin sunulması halinde ise 15 gün içinde haberin kaldırılması mümkündür. 

Sonuç

İnternetten haber kaldırmanın çeşitli kanunlarda yer alan hukuki düzenlemelere uygun olarak gerçekleştirilmesi mümkündür. Bu hususta dikkat edilecek en önemli hususlardan biri, kaldırılacak haberin, basın hürriyeti kapsamında değerlendirilemeyecek bir nitelikte olmasıdır. Başvurulacak yöntemin doğru tespiti ve en kısa sürede haberin kaldırılabilmesi için alanında uzman bir bilişim avukatından hukuki destek alınması önemlidir.