Eş Durumu Nedeniyle Tayin Talebinin Reddine İtiraz ve İptal Davası

Eş Durumu Nedeniyle Tayin Talebinin Reddine İtiraz ve İptal Davası

Eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddine itiraz ve iptal davası, farklı şehirlerde yaşayan çiftlerin sık karşılaşabileceği bir durumdur ve tayin talebinin reddi kararına karşı atılabilecek çeşitli hukuki adımlar mevcuttur.

Eş Durumu Nedeniyle Tayin Talebinin Reddine İtiraz ve İptal Davası Nedir?

Eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddine itiraz ve iptal davası, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve ilgili Yönetmelik kapsamında eş durumuna dayanarak ileri sürülen atama taleplerinin reddedilmesi halinde memurların başvurabileceği idari ve hukuki yollardır.

Eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddedilmesinin hukuka aykırı olduğunu ileri süren kişiler, ilgili idari makamlara itirazda bulunabileceği gibi söz konusu ret kararının iptali için idari yargıda iptal davası da açabilir.

Eş Durumu Nedeniyle Tayin Talebi Hakkındaki Hukuki Düzenleme

Eş durumu nedeniyle tayin talebi hakkındaki başlıca hukuki düzenlemeler, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu m. 72 hükmü ile Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik m. 12 ve 14 hükümleridir.

Konuyu genel olarak düzenleyen DMK 72 hükmü şöyledir:

“… yer değiştirme suretiyle yapılacak atamalarda; aile birimini muhafaza etmek bakımından kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanarak memur olan diğer eşin de isteği halinde ataması, atamaya tabi tutulan memurun atandığı yere … yapılır.”

Konuyu daha detaylı şekilde düzenleyen Yönetmelik hükümlerine de göz atmakta yarar vardır. Yönetmeliğin 12. maddesinden çıkarılan başlıca hususlar şunlardır:

  • Atama talep eden memurun kamu personeli olan eşinin, kurum içi yer değiştirme suretiyle atanma imkânının olmaması veya mevzuatı uyarınca eşin zorunlu yer değiştirmeye tabi tutulan bir görevde bulunması durumunda kişi, bu kapsamdaki eşin bulunduğu yere atama yapılır.
  • Eşlerin her ikisinin de aynı kurumda çalışıyor olması halinde, kurumun daha fazla hizmet ihtiyacı duyduğu yere atama yapılır.
  • Eşlerin farklı kurumda çalışıyor olması halinde, kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanmak suretiyle her iki kurumun da öncelikli hizmet ihtiyacının bulunduğu yere atama yapılır.
  • Başvurucunun kamu personeli olmayan eşinin, talep edilen yerde başvuru tarihi itibarıyla son 2 yıl içinde 360 gün sosyal güvenlik primi ödemek suretiyle kendi adına veya bir hizmet akdi ile işverene bağlı olarak çalışmış ve halen çalışıyor olması halinde bu durumda olan eşin bulunduğu yere atama yapılır.
  • Milletvekili, belediye başkanı, muhtar veya noter olan eşlerinin bulunduğu yere atama yapılabilir.

Eş durumu nedeniyle tayinin sağlanabilmesi için ilgili eşin durumu gösteren belgeler ve başvurucu ile bu kimse arasında evlilik bağı olduğuna ilişkin belgeler kuruma ibraz edilmelidir.

Kanun ve yönetmelik kapsamında düzenlenen kıstaslar çerçevesinde, eş durumu nedeniyle tayin işlemleri sağlanır. Fakat idari makamlar, çeşitli nedenlerle bu tayin taleplerini reddedebilir. Bu durumda, talepte bulunmuş olan memurun ret kararına karşı itirazda bulunma ve iptal davası açma imkanı ortaya çıkar.

İtiraz sürecinden yahut iptal davasından alınacak netice çerçevesinde, talebin reddine ilişkin işlem iptal edilebilir.

Eş Durumu Nedeniyle Tayin Talebinin Reddine İtiraz ve İptal Davasında Süreç Nasıl İşler?

Eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddine itiraz ve iptal davasında süreç, kronolojik olarak şöyle işler:

  • Memur, talebini haklı gösteren evrakları kuruma ibraz ederek eş durumu nedeniyle tayin talebinde bulunur.
  • İlgili kurum, memurun bu kararını çeşitli gerekçelere dayanarak reddeder.
  • Ret kararı alan memur, bu karara karşı yasal süresi içinde idareye itiraz yoluna başvurur.
  • İtirazdan sonuç alınamadığı takdirde, tayin talebinin reddi işleminin iptali için idari yargıda iptal davası açılır.
  • Dava sürecinde yapılacak yargılama neticesinde, idarenin ret işleminin hukuka aykırı olduğu tespit edilmişse işlem iptal edilir.
  • Memurun talebinin haklılığı hukuken ortaya konulduğu için eş durumu nedeniyle tekrar tayin talebinde bulunulur ve tayin gerçekleşir.

Eş Durumu Nedeniyle Tayin Talebinin Reddinin İptali Nedenleri Nelerdir?

Eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddi, birçok farklı gerekçeye dayanabilir. Bu gerekçelerden başlıcaları şunlardır:

  • Memur gerekli tüm şartları taşıyor olmasına rağmen atama talebi herhangi bir gerekçe göstermeksizin reddedilmiş olabilir.
  • Memur, eş durumu nedeniyle belli bir ile atanmayı talep etmişken ataması farklı bir ile yapılmış olabilir.
  • Memurun talebini reddedilmesinin ardında yatan, ilgili amir tarafından memura karşı gösterilen bir kasıt söz konusu olabilir.

Belirtilmelidir ki eş durumu nedeniyle tayin talebinin iptali, yukarıda sıralananlar dışında başka nedenlerle de gündeme gelebilir. Fakat tüm bu ihtimallere karşı, idareye itirazda bulunma ve idari yargıda iptal davası açma imkanı olduğu unutulmamalıdır.

Eş Durumu Nedeniyle Tayin Talebinin Reddinin İptali

Eş Durumu Nedeniyle Tayin Talebinin Reddine Karşı İdareye İtiraz

Eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddine karşı, idareye itirazda bulunma imkanı mevcuttur. Tayin talebi reddedilen memur, bu işleme karşı ret kararını veren birimin bir üst merciine veya böyle bir birim yoksa ret kararını veren merciin kendisine karşı başvuruda bulunabilir.

Tayin talebinin reddi kararına karşı yapılacak itiraz, kararın tebliğini izleyen günden itibaren dava süresi olan 60 gün içinde gerçekleştirilmelidir. İtiraz dilekçesinde, ret kararının ne yönüyle hukuka aykırılık teşkil ettiği gerekçeleriyle izah edilmelidir.

İtiraz neticesinde kurum, memurun talebini dikkate alarak ret kararını kaldırabilir yahut geri alabilir. Diğer ihtimalde de memurun itirazı reddedilebilir. İtirazı reddedilen memur, bu karara karşı idari yargıda iptal davası açma hakkına sahiptir.

İtirazda bulunulan idare, 30 gün boyunca olumlu yahut olumsuz yönde herhangi bir dönüş yapmamış ise bu durumda itiraz reddedilmiş sayılır ve başvurucu memur, artık yalnızca iptal davası açma yoluna gidebilir.

Eş Durumu Nedeniyle Tayin Talebinin Reddinin İptali Davası

Eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddinin iptali davası, eş durumu tayini istemesine rağmen bu talebi reddedilen memurların idareye itirazda bulunmak dışında başvurabileceği asıl hukuki yoldur.

Tayin talebinin reddinin iptali için memurun bu karara karşı idareye itirazda bulunma imkanına da sahip olduğu unutulmamalıdır. Söz konusu itirazdan olumsuz netice alınması halinde, iptal davası açılabilir. Fakat unutulmamalıdır ki idareye itiraz, zorunlu bir başvuru yolu değildir. Tayin talebinin reddinin iptali için doğrudan iptal davası açma imkanı da bulunmaktadır.

Eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddinin iptali davası, idare mahkemelerinde açılır ve bu davada idari yargılama usulü tatbik olunur. Memur, mevcut görev yerinde bulunan idare mahkemelerinde bu davayı açabilir.

Dava dilekçesinde, tayin talebinin reddi kararının ne yönüyle hukuka aykırılık taşıdığı, hukuki gerekçeleriyle izah edilmelidir. Dilekçede ileri sürülen iddiaları destekleyecek her türlü delile ve belgeye de mutlaka yer verilmelidir.

Mahkeme, yapacağı inceleme neticesinde tayin talebinin reddi kararının hukuka aykırı olduğuna karar verirse davayı kabul eder ve idarenin ret kararını iptal eder. Aksi ihtimalde ise davayı esastan reddeder ve tayin talebinin reddi işlemi geçerliliğini korur.

Eş Durumu Nedeniyle Tayin Talebinin Reddinin İptali Davasını Açma Süresi

Eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddinin iptali davasını açma süresi, ret kararının memura tebliğini izleyen günden itibaren 60 gündür. Eğer memur ret kararına karşı dava süresi içinde itirazda bulunacak olursa dava açma süresi durur.

Memurun itirazı sonuçlanana kadar dava süresi işlemeyecektir. İdare itirazı reddederse veya 30 gün sessiz kaldığı için itiraz reddedilmiş sayılırsa bunu takip eden ilk günden itibaren dava süresi olan 60 günün kalan kısmı işlemeye devam eder.

Örneğin ret kararının tebliğini izleyen 17. gün idareye başvuruda bulunulmuş olsun. İdare bu itirazı 20 gün sonra reddetmiş olsun. Bu durumda, ret kararının tebliğini izleyen günden itibaren 43 gün içinde iptal davası açılabilir.

Bir başka örneği de idarenin sessiz kalması üzerinden verelim. Tayin talebinin reddi kararının tebliğini izleyen 25. gün memur idareye itirazda bulunmuş olsun. Fakat idare 30 gün boyunca olumlu veya olumsuz bir dönüş yapmamış olsun. Bu durumda, 30. günün bitimiyle birlikte itiraz reddedilmiş sayılır ve bunu takip eden 35 gün içinde iptal davası açılabilir.

Eş Durumu Nedeniyle Tayin Talebinin Reddinin İptali Davasında Yürütmenin Durdurulması

Eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddinin iptali davasında yürütmenin durdurulması gündeme gelmekte ve merak edilmektedir. Fakat bu uygulama, idarenin süregelen bir işleminin yargılama süresi boyunca durdurulmasını sağlar.

Eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddinin iptali davasında idarenin yürütmekte olduğu bir işleme karşı dava açılmamaktadır. Dolayısıyla, bu davada yürütmenin durdurulması müessesesi uygulama alanı bulmaz.

Eş Durumu Nedeniyle Tayin Talebinin Reddine İtiraz

Eş Durumu Nedeniyle Tayin Talebinin Reddinin İptali Davası Usulden Reddedilirse Ne Olur?

Eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddinin iptali davası usulden reddedilirse, ret sebebine göre davacıya ilgili eksikliği tamamlaması için süre verilir veya dava usulden reddedilir.

Eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddinin iptali davasında, başlıca usulden ret nedenleri ve sonuçları şunlardır:

  • Yargılama harçları ve posta giderlerinde eksiklik olması halinde dosya incelenmez. Dilekçe reddedilir ve eksikliğin tamamlanması için 30 gün süre verilir.
  • Dava, görevli mahkeme olan idare mahkemesinde değil adli yargıda açılmışsa reddedilir. Bu durumda, 30 gün içinde idare mahkemesinde dava açılmalıdır.
  • Dava dilekçesinde eksiklikler bulunursa mahkeme eksiklerin tamamlanması için 30 gün süre verir. Bu süre zarfında eksikler tamamlanmazsa dava usulden reddedilir.
  • Davacı, dava açma ehliyetine sahip değilse dava reddedilir. Bu karara karşı istinaf yoluna başvurulabilir.
  • Dava, süresinde açılmamışsa usulden reddedilir. Bu karara karşı istinaf yoluna başvurulabilir.
  • Dava dilekçesinde husumet doğru şekilde yöneltilmemişse dava usulden reddedilir. Örneğin idari dava, kurum aleyhine açılabilir. İdari davanın davalısı gerçek kişi olamaz. Bu durumda dava reddedilir. Ret kararına karşı istinaf yoluna başvurma imkanı da mevcuttur.

Eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddinin iptali davasında gündem olabilecek başlıca usulden ret nedenleri ve bunların sonuçları, genel hatlarıyla yukarıda listelenmiştir. Bu tür durumlarda, yargılamanın gidişatı sekteye uğradığı gibi zaman kaybı ve çeşitli masraflar da söz konusu olmaktadır.

Dolayısıyla, yargılama ve hazırlık sürecinde usulden redde neden olacak bir eksiklik yahut ihmal gösterilmemelidir. Bu noktada, uzman idare hukuku avukatına danışarak süreci yürütmekte fayda vardır.

Eş Durumu Nedeniyle Tayin Talebinin Reddinin  İptali Davasını Kazanan Kişi Ne Yapmalıdır?

Eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddinin iptali davasını kazanan kişinin bizzat herhangi bir işlem yapması gerekmez. Davanın, davacı memur lehine sonuçlanması ile birlikte tayin talebinin reddine ilişkin kararın da hukuka aykırı olduğu tespit edilmiş olur.

Bu durumda mahkeme kararı ilgili kuruma da tebliğ edilmiş olacağından, memurun ayrıca bir işlem yapmaksızın eş durumu nedeniyle tayin talebini yinelemesi yeterli olacaktır.

Unutulmamalıdır ki mahkeme, yalnızca tayin talebinin reddine ilişkin kararın hukuka uygun olup olmadığını inceler. Bunun üzerine ayrıca yeni bir atama kararı veremez. Bu husus, Anayasa’nın 125. maddesinde şöyle düzenlenmiştir.

“…idari eylem ve işlem niteliğinde veya takdir yetkisini kaldıracak biçimde yargı kararı verilemez.”

Anayasal hükümden de anlaşılabileceği üzere iptal davasını kazanan memurun bu karara dayanarak kurumundan tekrar eş durumu tayin talebinde bulunması gerekir. Mahkeme kararı ile memurun tayini yapılamaz.

Eş Durumu Nedeniyle Tayin Talebinin Reddinin İptali Davasında İstinaf ve Temyiz

Eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddinin iptali davasında ilk derece mahkemesi olan idare mahkemesinin kararına karşı, bu kararın tebliğini izleyen 30 gün içinde istinaf yoluna başvurulabilir. Bu ihtimalde dosyayı inceleyecek olan istinaf mercii, mahkemenin bağlı bulunduğu bölge idare mahkemesidir.

Bölge idare mahkemesinin dosya hakkında vereceği karar ise kesindir. Başka bir ifadeyle bu karara karşı Danıştayda temyiz yoluna başvurma imkanı bulunmamaktadır.

Eş Durumu Nedeniyle Tayin Talebinin Reddinin İptali Davası Ne Kadar Sürer?

Eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddinin iptali davası, 6 ay ila 1 yıl arasında sürer.

Fakat dava süresini arttıran ve azaltan birçok faktör bulunmaktadır. Dolayısıyla, yargılama süresinin uzamaması için özellikle usul işlemlerinde herhangi bir hata yapılmamasına ve eksiklik gösterilmemesine dikkat edilmelidir.

Eş Durumu Nedeniyle Tayin Talebinin Reddinin İptali Davasında Avukatlık Ücreti ve Dava Masrafları Ne Kadardır?

Eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddinin iptali davasında dava masrafları, 2024 yılı için yaklaşık 3.000 TL’dir.

Fakat yargılama sürecinde yaşanabilecek gelişmelere göre, ücretin daha az yahut fazla olma ihtimali de söz konusu olabilir.

Eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddinin iptali davası avukatlık ücreti ise tamamen somut olayın şartlarına ve yargılama sürecinde yapılması gerekecek işlemlere göre belirlenir.

Eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddinin iptali davası ile ilgili bu yazıda izah edilen tüm önemli hususların özetlendiği bir tabloya aşağıda yer verilmiştir.

Eş Durumu Nedeniyle Tayin Talebinin Reddine İtirazKararı veren idareye yapılır.
İtiraz Süresi60 gün
Eş Durumu Nedeniyle Tayin Talebinin Reddinin İptali Davasında Görevli Mahkeme
İdare mahkemesidir.
Yetkili MahkemeMemurun görev yerindeki mahkemedir.
Dava Açma Süresi60 gün
DavacıTayin talebi reddedilen memurdur.
DavalıTayin talebini reddeden idaredir.
Yürütmenin DurdurulmasıBu davada uygulama alanı yoktur.
İstinafİstinaf imkanı mevcuttur. Süresi 30 gündür.
TemyizTemyiz imkanı mevcut değildir.
Dava MasraflarıYaklaşık 3.000 TL’dir. Fakat değişiklik gösterebilir.
Mahkemenin Verebileceği KararlarDavayı kabul ederek idarenin ret kararını iptal edebilir veya davayı reddedebilir.

Sonuç

Eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddine itiraz ve iptal davası süreçlerinde göz önünde bulundurulması gereken birçok husus bulunmaktadır. Gerek dava hazırlığında gerekse yargılama sürecinde herhangi bir hukuki hataya yer vermemeye özen gösterilmelidir.