Eş Durumu Tayini Talebinin Reddine İtiraz ve İptal Davası

Eş durumu tayini ve bu tayin taleplerinin reddi nedeniyle uygulamada çeşitli hukuki problemler sıklıkla gündeme gelebilmektedir. Kimi durumlarda eşler, farklı şehirlerde görev yapıyor olabilmektedir. İşte bu halde, eş durumu nedeniyle tayin gündeme gelmektedir. Dolayısıyla eş durumu tayini, sıklıkla rastlanan hukuki problemlerden biridir.

Yazımızda, eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddi halinde açılacak iptal davasını, itiraz prosedürünü, yürütmenin durdurulması müessesesini detaylandırdık. Eş durumu nedeniyle tayinin ne olduğuna değinerek merak edilenleri yanıtlandırdık. Bu nedenlerle yazının dikkatle okunmasında fayda vardır.

Eş Durumu Tayini Talebinin Reddinin İptali Davası Nedir?

Eş durumu tayini talebinin reddinin iptali davası, devlet memurlarının evlenmesi halinde aynı şehirde mesleklerini yapabilmeleri için tayin talebinde bulunduklarında bu talebin reddedilmesi karşısında, ilgili ret kararının kaldırılması için gidilen yargı yoludur. 

İptal davası, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununda düzenlenmiştir. Mevzuatın çeşitli yerlerinde de eş durumu nedeniyle atama hakkında düzenlemeler yer almaktadır. Genel olarak, Devlet Memurları Kanununda çeşitli düzenlemeler mevcuttur. Bunun yanında, idari yargı kapsamında gelişen Danıştay içtihatları da uygulamada belirleyici rol oynamaktadır.

İptal davası açma süresi 60 gündür. Bu 60 günlük süre, ret kararının kişiye tebliğ edilmesini takip eden günden itibaren başlar. 60 gün içinde dava açılmazsa dava hakkı düşer. Bu nedenle sürenin dikkatli takip edilmesi gerekir.

İptal davasında yapılacak incelemede yetki, sebep, konu, şekil ve amaç unsurları bakımından bir değerlendirme yapılır. Bu değerlendirme sonucunda bir sakatlık saptanması halinde idari işlem iptal edilir. İptal kararı idareyi bağlayacaktır. Yani idare, bu iptal kararına uymakla yükümlüdür. 

DİKKAT: Eş durumu nedeniyle iptal davası, idari dava niteliğindedir. İdari işlemler, kamu gücü kullanılarak yerine getirilir. Dolayısıyla adli yargıdaki davalara nazaran üzerinde hassasiyetle durulması önem arz eder. Bu sürecin dikkatle takip edilmesi gerekir. Muhtemel hak kayıplarının önüne geçilmesi için İstanbul ve çevresinde İstanbul idare hukuku avukatından, Ankara ve çevresinde ise Ankara idare hukuku avukatından hukuki yardım almakta büyük fayda vardır.

Eş Durumu Tayini Talebinin Reddinde İtiraz

Eş durumu tayini talebinin reddi kararlarına karşı idari dava açma süresi olan 60 gün içinde itiraz etmek mümkünüdür. Bu itiraz, mecburi nitelikte değildir. Kişi dilerse itiraz prosedürünü işletir, dilerse direkt olarak iptal davası açabilir.

Eş durumu tayini talebinin reddine itiraz, ret kararını veren makamın bir üst makamına, kararın kaldırılması için talepte bulunmayı ifade etmektedir. Üst makam olmaması halinde kararı veren makama itiraz edilir. İdare, itiraza 30 gün içinde cevap vermelidir. 30 gün içinde cevap vermezse itiraz reddedilmiş sayılır.

Eş Durumu Tayini Talebinin Reddinin İptali Davasında Yürütmenin Durdurulması

Eş durumu tayini talebinin reddi nedeniyle iptal davası açıldığı takdirde, dava sonuçlanıncaya dek idarenin kararının etki etmemesi için yürütmenin durdurulması yoluna başvurulabilmektedir. Fakat belirtmek gerekir ki idari yargı içtihatlar çerçevesinde şekillenmektedir. Yürütmeyi durdurma kararı verilebilmesi için de hakkın tükenme durumu söz konusu olmalıdır. İçtihatlarda nakil ve atamalar, hakkın tükendiği durumlar olarak addedilmemektedir. Fakat her somut durumun özelliğine göre değerlendirme yapılmaktadır.

Bu nedenlerle, içinde bulunulan durumun doğru biçimde yansıtılması ve yürütmeyi durdurma talebinin etkin bir hukuki dille ileri sürülmesi, davanın seyri bakımından ciddi önem arz etmektedir. Dolayısıyla, alanında uzman avukatın yardımıyla süreci ilerletmekte fayda vardır. Yürütmeyi durdurma kararının verilebilmesi için aranan şartlar ise aşağıda sıralanmıştır.

• Yürütmenin durdurulmaması halinde telafisi çok zor olan zararın ortaya çıkacak olması,
• Hukuka aykırılığın açık bir biçimde görülüyor olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi gerekir. 

Eş Durumu Tayini Talebinin Reddinin İptali Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme

Eş durumu tayini talebinin reddinin iptali davası, idari dava niteliği arz etmektedir. Davanın taraflarından biri idaredir. Bu nedenle davanın İdare Mahkemesinde açılması gerekir. 

Davanın açılacağı yer ise ret kararını veren idari merciin bulunduğu yerdeki mahkemedir. Ancak idarenin bir üst makamına başvuru yapılması halinde, itirazı reddeden idarenin bulunduğu yerdeki mahkemede dava açılır. 

Eş Durumu Tayini Talebinin Reddine İtiraz Dilekçe Örneği

İdareye yapılacak başvurularda kalıp halinde bulunan dilekçeler, itirazın kabul edilerek yapılan işlemin kaldırılmasını güçleştirebilir. Çünkü her somut olay kendine has özellikler taşır. Aşağıda örnek bir itiraz dilekçesi yer almaktadır.

(Dilekçe, İlgili İdari Mercie Hitaben Yazılmalıdır.)

AD VE SOYAD:  Eş durumu tayini talebi reddedilen kişinin ad ve soyadı burada yer alır. 

T.C. KİMLİK NUMARASI: Eş durumu tayini talebi reddedilen kişinin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası yazılır.

ADRESİ: Eş durumu tayini talebi reddedilen kişinin adresi doğru bir şekilde yazılır. Çünkü tebligatlar bu adrese yapılır.

KONU: Eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddine itirazdır.

İTİRAZLAR: Eş durumu tayini talebinin neden ileri sürüldüğü, tayin talebinin reddedilmesinin neden doğru olmadığı gibi hususlar yer alır. Olaya ilişkin bilgilere yer verilir. İtiraz edildiği açıkça yazılır. Eğer itiraz kabul edilirse dava açmaya gerek kalmayacaktır. Bu nedenle itirazın doğru bir şekilde alanında uzman avukatın yardımı ile yapılması önemlidir.

Eş Durumu Tayini Talebinin Reddinin İptali Davası Dilekçe Örneği

Eş durumu tayini talebinin reddedilmesi halinde iptal davası açmak için mahkemeye dilekçe ile başvurulması gerekir. Bu dilekçenin kalıp ifadelerle hazırlanması, davanın kaybedilmesine dahi yol açabilir. Dilekçe hazırlanırken somut olaya göre çeşitli argümanlar kullanılır. Örnek bir dilekçe aşağıda verilmiştir.

(Yetkili ve Görevli İdare Mahkemesine Hitaben Yazılır)

DAVACI: Eş durumu tayini talebi reddedilen kişinin isim, soy isim, adres ve Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası yazılır.

VEKİLİ: Davacı, avukat ile temsil ediliyorsa avukatın adı ve soyadı, sicil numarası ile adresi yer alır.

DAVALI: Davalı idare yazılır. Adresi de eklenir. Davalı idare doğru gösterilmezse mahkeme, doğru idareye tebliğine karar verir ve bu da sürecin uzamasına neden olur. Bu nedenle doğru gösterilmesi önemlidir.

KONU: Davanın konusu burada yazılır. Örnek olarak: Eş durumu tayini talebinin reddinin iptaline ilişkindir.

TEBLİĞ TARİHİ: İdare tarafından başvurunun reddedildiğinin kişiye tebliğ edildiği tarih yazılır.

AÇIKLAMALAR:  Eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddedilmesinin hukuka uygun olmadığı yazılır. Yetki, şekil, konu, amaç ve sebep unsurları bakımından söz konusu olan aykırılık yer alır. Somut olaya ilişkin detaylara yer verilir. Davanın şekillenmesi burası ile ilişkilidir. Yani dava, burada anlatılanlar ışığında seyredecektir. Bu nedenle bu bölümün titizlikle hazırlanması gerekir. Yanlış yazılan ve yanlış anlatılan bir durum olması halinde dava kaybedilebilir. Bu nedenle bu bölümün avukat yardımı ile hazırlanması gerekir.

HUKUKİ SEBEPLER: Eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddine ilişkin mevzuat hükümleri ve dava açmak için düzenlenmiş olan mevzuat hükümleri burada yer alır.

DELİLLER: Delillerin doğru ve noksansız olarak yer alması çok önemlidir. Delillerin, hangi olay için kullanıldığı bilgisine yer verilmelidir. Bu sebeplerden ötürü delillerin önemi büyüktür.

SONUÇ VE İSTEM: Eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddi işleminin iptal edilmesi ve yargılama giderlerinin idare üzerinde bırakılması yönündeki talep burada yer alır. 

Eş Durumu Tayini Talebi Nedir? Şartları Nelerdir?

Eş durumu nedeniyle tayin talebi, kısa adıyla eş durumu tayini; evlenmiş kişilerden en az birinin devlet memuru olması ve eşlerin farklı illerde çalışıyor olması durumunda bu kişilerin evlilik nedeniyle birlikte yaşayabilmeleri için, aynı ilde çalışma talebidir. 

Önceki düzenlemelerde ve içtihatlarda eş durumu tayininin söz konusu olabilmesi için her iki eşin de kamu görevlisi olması şartı aranıyordu. Ancak artık bu şart kaldırılmış ve eşlerden birinin kamu görevlisi olması yeterli hale gelmiştir. Ancak her meslek için atama talebinin şartları değişiklik göstermektedir.

Eş durumu nedeniyle atamanın nasıl yapılacağı, eşin memur olup ve olmadığına göre değişkenlik arz etmektedir.

Eşlerin Her İkisinin de Devlet Memuru Olması

• 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 72. maddesinde düzenlenmiştir.
• Atamanın yeniden yapılıyor veya yer değiştirme şeklinde yapılıyor olması gerekir.
• Kurumlar arasında gereken koordinasyonun sağlanması gerekir.
• Diğer eşin de isteği bulunmalıdır.
• Devlet Memurları Kanununun 74 ve 76. maddesine uygun şartlar olmalıdır.

Eşlerden Birinin Devlet Memuru Olmaması

Bu durumda kamuda çalışan ve çalışmayan eş için ayrı şartlar söz konusudur. İlk olarak kamuda çalışan eşin, kurum içinde atama yapılarak yer değiştirme imkanının bulunmaması ve zorunlu olarak yerinin değiştirilmesinin şart olduğu görevde bulunuyor olması gerekmektedir.

Kamuda çalışmayan eş bakımından, talepte bulunulan yerdeki son iki yıllık zaman zarfında 360 gününe ait sigorta priminin ödenmiş bulunması ve kendisi yahut bir işveren adına çalışıyor olması halinde eşin bulunduğu yere tayin istenebilir.

Yani kamu görevlisi olmayan eşin bulunduğu yere, kamu görevlisi olarak çalışan personelin ataması yapılabilir. Bu husus, Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelikte düzenlenmiştir. Bu yönetmeliğin 14. maddesine göre, eşlerin atama yerinin tayininde şu şartlar aranır:

• Kamu kurumunda çalışan eşinin, kurumun içinde yer değiştirmesi prosedürüne göre atanamaması veya eşin zorunlu olarak yerinin değiştirilmesine tabi olan bir işte bulunması halinde bu kapsamda olan eşin olduğu yere, 
• Eşlerin çalıştığı yerin aynı kamu kurumuna ait olması durumunda, kurumun daha fazla hizmete ihtiyacı bulunan yere, 
• Eşler aynı kurumda çalışmıyorsa, öncelikli olarak hizmet ihtiyacı nerede varsa bu ihtiyacın mevcut olduğu yere,
• Kamu görevlisi olmayan eşin, son iki yıllık sürede 360 günlük SGK primi ödemesi suretiyle kendisi yahut işveren adına çalışıyor olması durumunda, bu halde bulunan eşin olduğu yere, 
• Eşlerin milletvekili, belediye başkanı, muhtar veya noter olması halinde; bunların görev yaptığı yere atamanın yapılması şeklinde meydana gelebilir.

Eş Durumu Tayini Talebinin Reddinin İptali Davasında Süreler

Eş durumu tayini talebinde hukuki süreler aşağıdaki gibidir:

Eş Durumu Tayini Talebinin Reddine İtiraz ve İptal Davasıyla İlgili Sık Sorulan Sorular

Eş durumu tayini talebinin reddine itiraz ve iptal davası süreçlerine ilişkin uygulamada merak konusu olan çeşitli pek çok husus bulunmaktadır. İdare hukuku avukatımız, ilgili konuları aşağıda yanıtlandırmıştır.

Dikkat Edilmesi Gerekenler

Eş durumu nedeniyle tayin, aile birliğinin korunması açısından oldukça önemlidir. Eş durumu nedeniyle tayinin mümkün olmaması halinde ya da tayin talebinin reddedilmesi halinde aile yapısı bakımından ciddi sorunlar doğabilmektedir.

Yazımızda eş durumu nedeniyle tayin talebinin reddi halinde işletilebilecek hukuki süreçler incelenmiş, bu tayinin ne olduğu ve şartları izah edilmiştir. Bunun yanında sık sorulan sorular da yanıtlanmıştır. Ciddi anlamda önem arz eden bu süreçte, hassasiyet arz eden hususları alanında uzman olan avukata sormakta fayda vardır. Ayrıca bu konunun özü olan iptal davası konusunda “idari işlemlerin iptali davası” yazımızı okuyabilirsiniz.