belirli-sureli-is-sozlesmesinde-kidem-tazminati

Belirli Süreli İş Sözleşmesinde Kıdem Tazminatı

Belirli süreli iş sözleşmesinde kıdem tazminatı alınabilmesi için işçinin haksız yere işten çıkarılmış olması veya işçinin haklı nedenle sözleşmeyi feshetmiş olması gerekir. Dolayısıyla işçi sözleşme süresinin sona ermesi veya haklı olarak iş akdinin feshedilmesi nedeniyle kıdem tazminatı talep edemez.

Belirli Süreli İş Sözleşmesinde Kıdem Tazminatı

Belirli süreli iş sözleşmesinde kıdem tazminatı alınması mümkündür. Ancak bunun için belirli süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız olarak feshedilmiş olması gerekir.

Belirli süreli iş sözleşmesi, belirli bir süre içinde belirli bir işin tamamlanması ya da belirli bi olgunun ortaya çıkması için işçi ve işveren arasında yapılan iş sözleşmesi türüdür. Belirli süreli iş sözleşmesi feshi ise, iş sözleşmesinde belirlenen sürenin dolmasından önce iş akdinin sona erdirilmesidir. Bu kapsamda işçi henüz işine devam etmesi gereken süre dolmamışken işine son verilir ve işçi işsiz kaldığı için haklarını talep edebilir.

Ancak bir işçi belirli süreli iş sözleşmesine tabi olarak uzun yıllar çalışmış olsa bile bu sözleşmenin süresinin tamamlanması ile sona ermesi halinde, eğer işten haksız yere çıkarılmamışsa kıdem tazminatı alamaz. Yani bu halde belirli süreli iş sözleşmesinde kıdem tazminatı alınması mümkün değildir.

Belirli süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından haksız feshi, iş akdinin sonlandırılması için uygun bir neden bulunmamasına rağmen işçi tarafından sözleşmenin feshedilmesidir. 

Belirli süreli iş sözleşmesinin feshinde kıdem tazminatı talep edilebilecek ikinci durum ise işçinin sözleşmeyi haklı nedenle feshetmesidir. 

DİKKAT: Her iki durumda da işçinin ihbar tazminatı alma şansı yoktur. Zira belirli süreli iş sözleşmelerinde, sözleşme süresi belirli olduğundan ihbar öneline gerek de yoktur.

Belirli süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı nedenle feshedilebileceği ve işçiye kıdem tazminatı ödenmeyecek hususlar şunlardır:

  • İşçinin sağlık sebepleri nedeniyle haklı fesih,
  • İşçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri nedeniyle haklı fesih,
  • İşçinin gözaltına alınması veya tutuklanması nedeniyle haklı fesih,
  • Zorlayıcı sebepler nedeniyle haklı fesih.

Yukarıda yer alan hususlar ve bu hususların alt başlıklarına giren durumlarda, belirli süreli iş sözleşmesinin feshi için işveren tarafından haklı neden sayılır. Bu anlamda işçinin ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller ve benzerlerinden olan davranışları şunlardır:

  • İşçinin işe girerken yanıltıcı bilgiler vermesi,
  • İşçinin işverene ya da aile üyelerne hakaret etmesi,
  • İşçinin başka bir işçiye cinsel tacizde bulunması,
  • İşçinin işyerinde kavga etmesi,
  • İşçinin işyerine alkol veya uyuşturucu madde alarak gelmesi,
  • İşçinin hırsızlık yapması,
  • İşçinin işverenin meslek sırlarını ifşa etmesi,
  • İşçinin suç işlemesi,
  • İşe devamsızlık nedeniyle işçinin çıkarılması,
  • İşçinin görevini yapmamakta ısrar etmesi,
  • İşçinin iş güvenliğini tehlikeye düşürmesi,
  • İşçinin işvereni zarara uğratması.

Yukarıda yer alan hususların yanında yani işçinin kıdem tazminatı alacağının yanında haksız fesihlerde alınabilecek başka haklarda bulunur. Bu kapsamda belirli süreli iş sözleşmesinin süresinden önce işveren tarafından feshedilmesi halinde işçiye bakiye süre ücreti, haksız fesih tazminatı, kıdem tazminatı hakkının ödenmesi gerekir.

Ayrıca belirli süreli iş sözleşmesinin feshinde işsizlik maaşı alınması mümkündür. Bunun için sözleşmede belirlenen sürenin tamamlanması ile iş sözleşmesi sona eren işçi, Kanun’da yer alan diğer koşulları da sağlamak şartıyla işsizlik maaşı alabilir.

Ancak işçinin işe iade davası açması mümkün değildir. Çünkü belirli süreli sözleşmeler işçiyi tam anlamıyla koruma altına alan ve çalışmasının yalnızca belirli süreyle güvence altına alan sözleşmelerdir.

Konu hakkında ayrıntılı bilgi için: “belirli süreli iş sözleşmesinin feshi”

belirli-sureli-is-sozlesmesinde-kidem-tazminati-2

Belirli Süreli İş Sözleşmesinde Kıdem Tazminatı Nasıl Belirlenir?

Belirli süreli iş sözleşmesinde kıdem tazminatı işçinin kıdemine göre belirlenir. Bu kapsamda işçinin 1 yıl ve üzerinde kıdeme sahip olması durumunda işçi kıdemi oranında tazminata hak kazanacaktır. 

Bu anlamda belirli süreli iş sözleşmesiyle çalışan bir işçinin sözleşmsi haksız olarak feshedilmişse, işçi aynı belirsiz süreli çalışan bir işçi gibi kıdem tazminatına hak kazanır.

Belirsiz süreli çalışan işçinin kıdem tazminatı işçinin iş yerinde çalıştığı her bir yıl süresi ile son aldığı giydirilmiş brüt maaşın çarpılması ile belirlenir.

Sonuç

Belirli süreli iş sözleşmesinde kıdem tazminatının alınması ancak kanunen belirlenen usullerin gerçekleşmesi yoluyla mümkündür. Bu anlamda işçinin sürecin başından itibaren tüm alacak kalemlerinin tek tek hesaplanması ve usuli işlemlerin doğru yapılması için alanında uzman bir iş hukuku avukatına danışılması faydalı olacaktır.