babalık izni kaç gün

Babalık İzni Kaç Gündür?

Erkeklerin doğum izni olarak bilinen babalık izni erkek çalışanlar için önemli bir haktır. Belirtmemiz gerekir ki hem erkek işçilerin hem de erkek memurların bu izin için hakları vardır.

Bu hakkın hem kanuni düzenlemelerde hem de yargıtay kararlarında önemli ayrıntıları mevcut. Yazımızda çocuğu doğan erkek çalışanların babalık izni ile ilgili bilinmesi gereken tüm ayrıntılara yer verdik.

Sadece erkeklerde doğum izni – babalık izni kaç gündür sorusunun cevabını arıyorsanız; “657’ye tabi devlet memurları için 10 gün, özel sektör işçileri için ise 5 gündür. TSK çalışanları için ise 10 güne kadar izin hakkı vardır” diyebiliriz.

ÖNEMLİ!: Süreleri yazdık ancak babalık izni ne zaman başlar, ücretli izinden sayılır mı, haftasonuna veya resmi tatile denk gelirse ne olur, dilekçesi nasıl yazılır gibi bir çok sorunun ayrıntıları için yazımızın tamamının mutlaka okunması gerekecektir.

Babalık İzni Nedir?

Babalık izni, memur veya özel sektör çalışanının eşi doğum yaptığı zaman, eşi ve bebeği ile vakit geçirebilmesi için verilen ücretli izne denir.

Erkek memurun eşi doğum yaptığı zaman erkeğin doğum izni söz konusu olur ve bununla ilgili olarak 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu madde 104 düzenlemesine bakılır. Erkek işçinin yani özel sektör çalışanının eşi doğum yaptığı zaman verilecek olan izin için 4857 sayılı İş Kanunu ek madde 2 düzenlemesine bakılır.

Esasen kadınlara verilen doğum izni süresi çok daha fazladır. Bununla ilgili önemli ayrıntılara “doğum izni ne kadar” başlıklı yazımızda yer verdik. Linke tıklayarak yazımızı okuyabilirsiniz.

Babalık İzni Kaç Gündür?

Babalık izni ne kadar, erkeklere doğum izni kaç gün gibi sorularla sıklıkla karşılaşıyoruz. Buna cevap verebilmek için erkek çalışanın memur mu yoksa özel sektör çalışanı mı olduğuna bakılır.

Memurun Babalık İzni Kaç Gündür? → 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu madde 104/B’de eşi doğum yapan memurun 10 günlük babalık izni hakkı olduğu yer alıyor. Bu izin ücretli izindir ve memur sanki çalışıyormuş gibi ücret alır.

İşçinin Babalık İzni Kaç Gündür? → 2015 yılında İş Kanunu ek madde 2 düzenlemesi ile erkek işçilere doğum izni getirilmiştir. Buna göre erkek işçinin eşi doğum yaptığı takdirde 5 günlük mazeret izni doğar.

Askeri Personelin Babalık İzni Kaç Gündür? → Türk Silahlı Kuvvetleri İzin Yönetmeliği madde 11 düzenlemesine göre subay ve astsubaylara normal izinlerinin haricinde eşinin doğum yapması halinde 10 güne kadar izin verilebilir.

4-b Sözleşmeli Personel Babalık İzni Kaç Gündür? → Bakanlar Kurulunun sözleşmeli personel çalıştırılmasına ilişkin esasları belirttiği bir düzenlemesi mevcuttur. Burada 4-b sözleşmeli personel ile ilgili olarak 9. madde, 10 günlük izin hakkından bahsediyor. Bu da tabii ki erkek personelin isteği üzerine verilen bir izindir.

Babalık izni kaç gün – ne kadar dediğimiz zaman verilecek cevap bu şekildedir. Şimdi erkeklerde doğum izni hesaplama meselesine çok sorulduğu için değinmemiz gerekiyor.

Erkeklerde Doğum İzni Süresi Hesaplaması ve Mutlaka Bilinmesi Gerekenler

Aslında burada somut olaya göre bir hesaplama yapmak gerekiyor. Yani doğumun hangi güne geldiği önemli bir husus.

Babalık İzni Ne Zaman Başlar? → Yukarıda da bahsettiğimiz üzere hem memurlar için hem de özel sektör çalışanları için babalık izninin başlangıcı, eşin doğum yapması ile başlar. Yani eşin doğum yaptığı günün ertesi günü olarak cevap verilebilir.

Babalık İzni Hafta Sonuna veya Resmi Tatile Denk Gelirse? → Hem Devlet Memurları Kanunu hem de İş Kanunu, izin süresi olarak normal gün hesabı yapmıştır. Dolayısıyla erkeğin doğum izni hafta sonuna gelirse bu günler için de izin süresi işlemeye devam eder. Yani haftasonu tatilinden sonraya sarkma olmaz. Aynı nedenden ötürü resmi tatile denk gelirse de erkeğin doğum izni işlemeye devam eder. Resmi tatil nedeniyle tatil sonrasına sarkmaz.

Babalık İzni Nasıl Kullanılır? → Eşi doğum yapan erkeğin, izin hakkını ne şekilde kullanması gerektiği de önemli bir konu. Çünkü bu izin hakkı otomatik olarak işlemeye başlamıyor. Her iki kanuni düzenlemede de babalık hakkı için erkek işçinin veya erkek memurun “isteği üzerine” bu hakkın doğacağından bahsediliyor. Yani bir talep gereklidir. Aşağıda izin talep dilekçesi konusuna değineceğiz

Babalık İzni Ne Zaman Kullanılır ? → Babalık izni, erkek memurun veya erkek işçinin eşi doğum yaptığı zaman kullanılabilir. Doğum öncesinde için bu izin söz konusu olmaz. Başka izinler tabii ki alınabilir.

Ne Zamana Kadar Kullanılabilir? → Babalık izninin kullanım hakkı, eşin doğum yapması ile başlar. Ne zamana kadar kullanılabilir sorusunun cevabı ise yukarıda belirttiğimiz memurlar için 10 gün ve işçiler için 5 günlük sürelerin sonuna kadar olacaktır.

Babalık İzni Parça Parça Kullanılabilir mi? → Bu izin türü yukarıda da değindiğimiz üzere doğumdan hemen sonraki gün başlar ve gene yukarıda belirttiğimiz sürelerin sonunda biter. Dolayısıyla parça parça kullanılması mümkün olmaz.

Babalık İzni Sonradan Kullanılabilir mi? → Gene aynı nedenlerden ötürü bu iznin sonraya sarkması mümkün değildir.

Babalık İzni Dilekçesi

Erkeklerde doğum izninin kullanılması, talebe bağlı olduğu için hem memurlarda hem de özel sektör çalışanlarında bunun bir dilekçe ile talep edilmesi gerekir. Bazen işçi – işveren ilişkisinde problemler olabilir, başka sıkıntılar mevcut olabilir. Bu tür durumlarda sonradan ispat sorunu yaşamamak ve hak kaybına uğramamak adına bu dilekçenin ispata elverişli şekilde hazırlanması gerekir.

Elbette uzun ve ayrıntılı dilekçeler yazmak mümkündür ancak yine de kısaca “… tarihinde çocuğum olması nedeniyle kanunen hakkım olan … gün izin hakkımın tarafıma verilmesini talep ediyorum” şeklinde bir yazı ile işverene başvurması, bu başvuruya dair işverenden tebliğ/alındı evrakı benzeri bir evrak alması bunu alamıyorsa noterden ihtarname çekmesi uygun olacaktır.

İhtarname nedir, nasıl yazılır, nasıl çekilir bu konu ve dahası hakkında bilgi için “ihtarname yazdırma” yazımızı mutlaka okumanız gerekir.

İşverence Erkeklere Doğum İzni Verilmezse İşçi Ne Yapabilir?

Hem memurlar hem de özel sektör çalışanları için babalık izni ücretlidir. Kadınlara verilen doğum izninde bazı izin kısımları ücretli bazıları ise ücretsiz izindi. Erkeğin doğum izni ise ücretlidir. Yani eşi doğum yapan erkek çalışan, izin süresince sanki çalışıyormuş gibi ücret alır.

Babalık İzni Maaştan Kesilir mi? → Uygulamada işverenlerin erkek çalışanına verdiği doğum izninden ötürü maaştan kesinti yaptığı görülebiliyor. İşçi işveren ilişkisinde işveren güçlü taraf olduğu için böyle şeyleri işçisine kabul ettirdiği olabiliyor. Bu tamamen haksız bir uygulamadır. İşçi bunu ne kadar zorunlu olarak kabul etmiş olsa da hukuken işveren aleyhine sonuç doğar. İşverenin bu kötüniyetli uygulaması, somut olayın özelliklerine göre alacak davasında veya tazminat davasında söz konusu edilebilir. Bu işlemde ötürü iş sözleşmesi işçi tarafından haklı olarak sona erdirilebilir.

Babalık İzni Verilmezse İşçinin Hakları Nelerdir? → Bu işçiye kanun tarafından verilen bir hak olması nedeni ile bu hakkın işveren tarafından işçiye sağlanmaması durumunda işçi haklı nedenle istifa ederek bir yıldan uzun süre çalışması varsa kıdem tazminatı alabileceği gibi varsa diğer hakları olan ücret alacağı, fazla mesai, yıllık izin, AGİ alacağı gibi haklarını da aynı davada talep edebilir. Yalnızca ihbar tazminatı talep edemez. Bunun için işverene mutlaka yazılı başvurmak gerekecektir. Dilekçe bölümünü lütfen bir kez daha okuyunuz.

İşçi – İşveren Uyuşmazlıklarında Avukat Desteği

İş hukukunda çoğunlukla işçi lehine düzenlemeler mevcut olsa da bu işverenlerin her türlü durumda haksız çıkacağı anlamına gelmiyor. İşçilerin de kanuni yükümlülüklerine uygun hareket etmesi gerekiyor.
Özellikle bir olayda bir işçi haklı olsa bile olaydan sonra gereği gibi usulüne uygun hareket etmemişse haksız konuma düşmesi söz konusu olabilir. Bu nedenle tecrübeli iş hukuku avukatlarından hukuki yardım almak önemli bir konudur.

İşçi davalarında en çok düşülen hata, işçinin benzer gibi görünen ama çok farklı özellikler taşıyan münferit başka kişilerin durumuna bakarak kendi hukuki durumu hakkında yorum yapması ve hatalı hukuki süreç takip etmesidir.

Her somut olay kendine has özellikler taşır ve hukuki sürece mevzuatın çok farklı yerlerinde etki eden hususlar bulunabilir. Bu nedenle deneyimli avukatlardan yardım almak önemlidir. Bu konunun önemli ayrıntıları için “iş mahkemesi avukatı” başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.