Anlaşmalı Boşanma Davası, Dilekçesi ve Protokolü

Anlaşmalı boşanma dilekçesi, davası ve anlaşmalı boşanma protokolü uygulamada oldukça önemli hukuki zemine sahip aile hukuku uygulamalarıdır.

DİKKAT: Aşağıda; anlaşmalı boşanma davası şartları ve sürecinden, anlaşmalı boşanma protokolünden ve anlaşmalı boşanma dilekçesinden bahsettik. Yazımızda hem anlaşmalı boşanma protokolü örneği, hem anlaşmalı boşanma dilekçesi örneği hem de davanın şartları ile süreci yer almaktadır.

Anlaşmalı Boşanma Davası Nedir?

En az 1 yıl süren bir evlilikte, taraflar boşanma konusunda ve boşanmanın diğer sonuçlarında anlaşırlarsa, açılacak olan davaya anlaşmalı boşanma davası denir.

Anlaşmalı boşanma protokolü, dilekçesi ve şartları, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu madde 166 düzenlemesine dayanır. Madde düzenlemesi şu şekildedir:

“Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi hâlinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Bu hâlde boşanma kararı verilebilmesi için, hâkimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın malî sonuçları ile çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Hâkim, tarafların ve çocukların menfaatlerini göz önünde tutarak bu anlaşmada gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca da kabulü hâlinde boşanmaya hükmolunur. Bu hâlde tarafların ikrarlarının hâkimi bağlamayacağı hükmü uygulanmaz.”

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu m. 166/3

Anlaşmalı boşanma dilekçesi ve anlaşmalı boşanma protokolü muhakkak alanında uzman bir boşanma avukatı tarafından hazırlanmalıdır. Zira bu dava ile ilgili yasal düzenlemeler çok geniş olmasa da uygulamada daha çok Yargıtay kararları etrafında süreç ilerler. Madde metninden anlaşılacağı üzere bu davada hakim tarafların ikrarı ile bağlıdır. 

ÖNEMLİ: Aşağıda detaylı şekilde yer verdiğimiz üzere bu davada tarafların hatalı veya ihmal ettikleri bir beyan ciddi hak kaybına neden olabilir, önceki kusurların affı anlamına gelebilir. Burada yapılacak en sağlıklı şey, İstanbul ve çevresinden İstanbul boşanma avukatı, Ankara ve çevresinden Ankara boşanma avukatı yardımı almak olacaktır.

Anlaşmalı Boşanma Nasıl Olur?

Anlaşmalı boşanma davası için öncelikle taraflar boşanma ve tüm sonuçları konusunda anlaşırlar. Bununla ilgili olarak usul ve yasaya uygun bir anlaşmalı boşanma protokolü hazırlanır. Gene HMK’da yer alan dilekçe şartlarını taşıyan bir anlaşmalı boşanma dilekçesi hazırlanır. Sonrasında dava taraflardan herhangi bir tarafından açılarak dava görülür. Genellikle tek celsede ve kısa sürede süreç tamamlanır. Sonrasında karar kesinleştikten sonra süreç tamamlanmış olunur.

Anlaşmalı Boşanma Şartları

Anlaşmalı boşanma şartları TMK m. 166/3 ve Yargıtay kararlarında yer almaktadır. Buna göre;

• Tarafların Türk Medeni Kanunu uyarınca evli olmaları gerekir.
• Bu evliliğin dava tarihi itibari ile en az 1 sene sürmüş olması gerekir.
• Taraflar boşanma konusunda hemfikir olmalıdır.
• İradeleri özgür olmalıdır.
• Taraflar boşanmanın fer’ileri olan; nafaka, velayet, tazminat konularında anlaşmış olmalıdır.
• Davanın 166/3’e göre açılması gerekir. Ancak çekişmeli açılan dava sonradan anlaşmalıya çevrilebilir.
• Taraflar duruşmada hazır olmalıdır.

Bu şartların haricinde somut olayın özelliklerine göre değişen anlaşmalı boşanma şartları gündeme gelebilir. Bunlar tamamiyle tarafların durumuna ve Yargıtay kararlarında yer aldığı şekline bağlıdır.

Anlaşmalı Boşanma Dilekçesi 

Anlaşmalı boşanma davasında dava açmadan önce hazırlanması gereken iki temel metin vardır. Bunlardan birisi anlaşmalı boşanma dilekçesi, diğeri ise detaylarına aşağıda yer verdiğimiz anlaşmalı boşanma protokolüdür. 

Anlaşmalı boşanma dilekçesinin hatalı bir içerik taşıyor olması boşanma talebinin reddine neden olabilir. Aşağıda hem bu dilekçenin taşıması gereken unsurlardan hem de nasıl hazırlanması gerektiğine yer verdik.

Anlaşmalı Boşanma Dilekçesi Örneği

Burada yer alan örnek metin, taslak bir “Anlaşmalı boşanma dilekçesi örneği” olarak anlaşılmamalıdır. Zira bu taslak boşluk doldurmalı metinler hak kaybı yaşatmaya müsaittir. Burada daha çok dilekçenin taşıması gereken unsurlara örnek bir dilekçe üzerinden yer verdik. Dikkatli incelemenizi öneririz.

(……..….) NÖBETÇİ AİLE MAHKEMESİNE

DAVA DİLEKÇESİ

DAVACI: Davacı eşin; ad, Soyad, TC kimlik numarası, yerleşim yeri bilgileri yazılır.

VEKİLİ: Eğer dava vekil ile yani boşanma avukatı ile takip edilecekse avukatın adı-soyadı ve adresi yazılır. Davanın avukat ile takip edilmesi halinde anlaşmalı boşanma dilekçesi ile anlaşmalı boşanma protokolü avukat tarafından hazırlanır ve süreç avukat tarafından takip edilir.

DAVALI : Davalı eşin; ad, soyad, TC kimlik numarası, yerleşim yeri bilgileri yazılır.

DAVA: TMK m. 166/3’e göre açılan anlaşmalı boşanma davası olduğu belirtilir.

KONU : TMK m. 166/3’e göre açılmış davada; (netice ve talep kısmı özetlenerek) dava dilekçesinin sunumu olduğu belirtilir.

AÇIKLAMALAR : Açıklamalar kısmı çok önemlidir. Evliliğe ilişkin temel bilgiler verilir ve evlilik birliğinin temelinden sarsıldığı ifade edilir. Normal boşanma davası dilekçesinde mutlaka bulunması gereken kusur unsuru anlaşmalı boşanma dilekçesinde gerekmez. Örneğin şu şekilde açıklamada bulunulabilir:

Davalı ile XX.XX.XXXX tarihinde evlendik. Bu evlilikten X kız X erkek X tane çocuğumuz vardır. Çocuklar henüz reşit değildir / reşittir. Davalı ile aramızdaki evlilik birliği son zamanlarda vuku bulan geçimsizlik sebebi ile temelinden sarsılmıştır. Davalı taraf da bunu kabul etmiş olup TMK 166/3 maddesi gereğince boşanmamıza karar verilmesini talep ediyoruz. Davalı ile yaptığımız protokol çerçevesinde (buradan sonra hazırlanan protokole göre mahkemeden talep edilecek olan hukuki sonuçların gerekliliğine değinilir) karar verilmesini talebimiz bu davanın konusunu oluşturur.

Bunun haricinde somut olayın özellikleri kapsamında eklenmesi gereken hususlar eklenecektir. Anlaşmalı boşanma protokolünde özellikle üzerinde durulması gereken bir husus varsa buna vurgu yapılabilir. Mahkemenin uygun bulma konusunda tereddüde düşülen hususlarda kabul edilebilirlik tartışması yapılmalıdır.

Konuya ilişkin emsal yüksek mahkeme kararı eklenmesi gereken bir durum söz konusu ise bunlar özet olarak eklenir ve dilekçenin ekine bunların tam hali konur.

HUKUKİ DELİLLER: Nüfus Aile Kaydı, Protokol vb. deliller belirtilir.

YASAL DAYANAK: TMK 166/3. maddesi ve ilgili mevzuat belirtilir. 

NETİCE VE TALEP: Açıklanan nedenlerle boşanmaya ve protokolde yer alan velayete, nafakaya (miktarlar belirtilerek), maddi tazminata (miktarlar belirtilerek), manevi tazminata (miktarı belirtilerek), diğer hususlara (detay verilerek) hükmedilmesi arz ve talep edilir. (TARİH EKLENİR).

DAVACI veya DAVACI VEKİLİ

Adı – Soyadı

İmza

Anlaşmalı Boşanma Dilekçesi Nasıl Yazılır?

Anlaşmalı boşanma dilekçesi nasıl yazılır sorusunun cevabı her somut olaya göre değişir. Bu dilekçede tarafların birbirine kusur isnadı söz konusu olmaz. Teknik anlamda anlaşmalı boşanma şartlarının gerçekleştiği vurgusu yapılır. Evlilik ile ilgili önemli ayrıntılar burada öne çıkacaktır. 

Anlaşmalı boşanma dilekçesinin ve protokolünün deneyim sahibi bir boşanma avukatının yardımı ile hazırlanmasında her zaman yarar vardır. Bununla beraber bu tarz hukuk tekniği bilgisi gerektiren metinlerin kesinlikle arzuhalcilere veya internette yer alan taslak metinlere göre yazdırılmaması gerekir. 

Bu tarz dilekçelerde genel olarak gördüğümüz hatalar dolayısıyla kişinin aynı sebebe dayanarak boşanma davası açma hakkı da elinden gitmektedir. İnternet ortamında dolaşan “anlaşmalı boşanma dava dilekçesi örneği” adı altındaki hazır taslak, boşluk doldurmalı metinler çoğu zaman; kanuni unsurlardan, güncel Yargıtay kararlarından ve somut olaydan uzaktır. Hak kaybı yaşatmaya müsaittir.

Genel olarak anlaşmalı boşanma dilekçesi nasıl yazılır sorusuna cevap vermek gerekirse; yukarıda anlaşmalı boşanma dilekçesi usulünden bahsettiğimiz başlık altındaki gibi taraflar ve bilgileri doğru yazılmalı, anlaşmalı boşanma protokolüne doğru bir şekilde atıfta bulunulmalıdır. Açıklamalar kanuni şartları ve Yargıtay kararlarında yer alan şartları taşımalıdır.

Anlaşmalı Boşanma Protokolü

TMK 166/3 hükmünde yer alan “boşanmanın malî sonuçları ile çocukların durumu hususu” konularının asgari olarak yer aldığı anlaşma metnine anlaşmalı boşanma prtokolü denir. Anlaşmalı boşanma protokolünde çeşitli hususlar yer alabilir. Bunları bir tablo ile göstermemiz gerekirse;

ÖNEMLİ NOT: Burada yer alan zorunlu unsurlardan kasıt, örneğin kesin surette nafaka belirlenmelidir şeklinde anlaşılmamalıdır. Yani eşin diğer eşe hiç nafaka ödemeyeceği şeklinde de bir belirleme yapılabilir.

Anlaşmalı Boşanma Protokolü Örneği

Burada yer verdiğimiz anlaşmalı boşanma protokolü de, aynı anlaşmalı boşanma dilekçesinde olduğu gibi bir örnek taslak olarak algılanmamalıdır. Burada daha çok bir usulden bahsetmekteyiz.

(………) AİLE MAHKEMESİNE

ANLAŞMALI BOŞANMA PROTOKOLÜ

Eşlere ve çocuklara ilişkin kimlik bilgileri belirtilir. Taraflar anlaşmalı boşanma konusunda iradelerinin uyuştuğunu ve boşanmanın fer’ilerine ilişkin anlaştıklarını ifade ederler. Aşağıda yer alan protokol hükümlerinin kabulünü talep ederler. Bu belirlemelerin kendi ortak iradeleri ile hazırlandığı beyanında bulunurlar.

PROTOKOL HÜKÜMLERİ:

BOŞANMA: Boşanma hususu, davacı ve davalı belirtilir.

VELAYET: Çocukların velayetinin hangi eşte kalacağı belirtilir. Özellik arzeden bir durum varsa, örneğin 10 yaşından küçük kız çocuğunun babada kalacağına anlaşılmışsa bunun gerekçesine de yer verilmelidir. Bu gerekçe dava dilekçesinde veya anlaşmalı boşanma protokolü içerisinde yer  alabilir.

ÇOCUKLAR İLE KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASI: Çocukları ile velayeti alamayan eş arasında ne şekilde ve ne sıklıkla görüşme sağlanacağı ayrıntıları ile birlikte gösterilir. Örneğin; her ayın 1. ve 3. haftasonu cumartesi sabah 09:00 dan pazar 17:00’a kadar yatılı (veya yatısız), babalar gününde, sonu tek sayı ile biten yıllarda çocuğun doğum gününde, sonu çift sayı ile biten yıllarda çocuğun doğum gününün ertesi gününde, dini bayramların 2. günü sabah 09:00’dan 3. günü 15:00’a kadar, yarıyıl tatilinin başlangıcından itibaren 5. günün akşamı 17:00’a kadar, Ağustos ayının 1. günü sabah 09:00’dan 15. günü saat 19:00’a kadar vb. şekilde bir belirleme yapılabilir.

ÇOCUK İÇİN SİGORTA BELİRLEMESİ: Eşler isterlerse çocuğun yararı çerçevesinde hangi sigortalardan ne şekilde yararlanacağını kararlaştırabilirler. Bu zorunlu bir unsur değildir.

NAFAKA: Çocuğun geçimine ve bütün ihtiyaçlarına yönelik olarak velayeti elinde tutmayan eşin diğer eşe ödeyeceği iştirak nafakası gerekçeli ve izahlı olarak ayrıntıları ile belirtilmelidir. Gerek görülürse artış oranına yönelik belirleme de yapılabilir. Çocuğun eğitim giderleri de ayrıca belirlenebilir ancak zorunlu değildir. Örnek vermek gerekirse çocuğun bir okul örneği verilerek o ayarda bir okulda okutulacağı ve masrafların yarı yarıya veya her ne oranda anlaşılacaksa ödeneceği belirlenebilir. Gene çocuğun sağlık giderleri için de belirleme yapılabilir.

Kesinleşen karar ile birlikte geçerli olacak şekilde yoksulluk nafakası hükmü belirlenebilir. Burada çekişmeli boşanmanın aksine kusur aranmaksızın bir belirleme yapılır. Gene buradaki belirlemeler ayrıntılı olarak düzenlenmelidir. Yoksulluk nafakası eş lehine belirlenen nafaka türüdür. Burada eş lehine örneğin aylık 5000 TL gibi bir nafaka belirlenebileceği gibi tek seferlik 50.000 TL gibi bir nafaka belirlemesi de yapılabilir. Yahut eş lehine hiç nafaka ödenmeyeceği şeklinde bir belirleme de yapılabilir. 

TAZMİNAT: Taraflar arasında anlaşmaya varılan maddi ve manevi tazminat kalemleri burada ayrıntılı olarak ve miktar belirterek yer alır.

MAL PAYLAŞIMI: Malların paylaşımı ile ilgili anlaşma protokolde yer alabilir. Ancak ayrı bir dava ile de ileri sürülebilir. Protokolde yer alacaksa bu başlık altında ne şekilde paylaşım yapılacağı belirtilmelidir.

KADININ SOYADI: Kadın dilerse haklı bir gerekçe öne sürerek kocasının soyadını kullanmaya devam edebilir. Bu husus dava dilekçesinde yer alabileceği gibi protokolde de yer alabilir. 

YARGILAMA GİDERLERİ: Taraflar dilerse protokol içerisinde yargılama giderlerinin kimin üzerinde bırakılacağına ilişkin belirleme yapabilir. Bu durum bu başlık altında beyan edilir. Eğer bir belirleme yapılmazsa dava giderleri davalı üzerinde bırakılır.

Davalı ve davacı eşin ad soyad ve imzaları ile anlaşmalı boşanma protokolü tamamlanmış olur. Nihayetinde anlaşmalı boşanma dilekçesine ek olarak sunulur.

Anlaşmalı Boşanma Protokol Nasıl Hazırlanır?

Yukarıda da değindiğimiz üzere anlaşmalı boşanma protokolü standart bir taslaktan yola çıkarak hazırlanırsa hataya düşülür. Her somut olaya göre ayrı ayrı değerlendirilerek hazırlanması gerekir. Anlaşmalı boşanma protokolü örneği ise bir taslaktan ibarettir. Bu nedenle bir taslak üzerinde oynama yaparak protokol hazırlamak hak kayıpları doğurabileceği gibi boşanma sürecinin başarısız sonuçlanmasına da neden olabilir. Sonuç olarak deneyim sahibi bir boşanma avukatının yardımına başvurmaksızın bu yola çıkılmamasını öneririz.

Hazırlanacak olan protokol doğrudan hakimin vereceği karara etki etmektedir. Boşanmanın kendisi ve fer’i sonuçları anlaşmalı boşanma protokolünde taraflara bırakılmıştır.

Protokole hatalı bir madde bulunması veya ihmali olarak bazı maddelerin konulmaması telafi etmesi güç hukuki sonuçlar doğurabilir. Yahut kişi hiç beklemediği şekilde başkaca davalarda kendini muhatap olarak bulabilir. Bu nedenle anlaşmalı boşanma protokolünün önemi nispetinde bu protokolün doğru hazırlanması da önemlidir. Buna bağlı olarak hukuki yardım almak kişiye büyük yarar sağlayacaktır.

Anlaşmalı boşanma protokolü mevcut ve müstakbel bütün maddi ve manevi varlıklar masaya yatırılarak hazırlanmalıdır. Görüşmeler aceleye getirilmemeli ve hukuki zeminde gerçekleştirilmelidir. Protokolde yer alan meselelerin önemi iyi kavranmalı ve hukuka uygun bir protokol ortaya konmalıdır.

Bununla beraber hakim, tarafların yukarıda yer alan hususlara ilişkin bu anlaşmasını kabul etmeyebilir. Şeklen veya esasa yönelik olarak hukuka uygun olmayan bir protokol mahkemece kabul görmez. Usuli işlemler ve protokolde yer alan hükümler bu bakımdan özenle hazırlanmalıdır.

Anlaşmalı boşanma protokolü kamu düzenine uygun olmalıdır. Çocuğun velayeti ve boşanmanın mali sonuçları kamu düzenine ilişkin olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle bunlara yönelik anlaşma durumunun olmaması veya bunların protokolde yer almaması hususu kamu düzenine aykırılık teşkil edeceğinden anlaşmalı boşanma mümkün olmaz.

2023 Anlaşmalı Boşanma Davası Masrafları Ne Kadardır?

Anlaşmalı boşanma davası masrafları 2023 yılında bir takım harç ve masraf kalemleridir. Bunları bir tablo ile göstermemiz gerekirse:

Bu masrafları kural olarak davacı öder. Ancak protokol ile masrafları kimin ödeyeceği belirlenebilir.

Anlaşmalı boşanma davası avukat ücreti ile ilgili olarak aşağıda sık sorulan sorular kısmında gerekli bilgileri verdik.

Anlaşmalı Boşanma Davasının Sonuçları

Anlaşmalı boşanma davası kabul edildiği zaman boşanma gerçekleşmiş olur ancak kararın kesinleşmesi gerekir. Kararın kesinleşmesi, tarafların kararın kendilerine tebliğinden sonra süresi içerisinde karara itiraz etmemeleri (istinaf etmemeleri) veya istinaftan feragat dilekçesi vermeleri ile mümkündür.

Anlaşmalı boşanmadan sonra kamu düzeninden olan hususlarla ilgili tekrar dava açılabilir. Örneğin çocuğun velayeti, nafakası vb. hususlarla ilgili dava açılabilir. Ancak bunun için değişen önemli bir durum olmalıdır. Yani davadan sonra dava sürecindekinden farklı önemli bir durum gelişmediği sürece bu davaları açmak yararsız olacaktır. 

Ancak mal paylaşımı hususunda anlaşılmışsa daha sonradan tekrar mal paylaşımı davası açılamaz. Bunun haricinde protokolde yer alan hususlara göre hüküm ve sonuç doğar. Yargılama giderleri ile ilgili taraflar protokolde belirleme yapmışsa o şekilde ödeme yapılır. Ancak belirleme yapılmamışsa bu durumda yargılama giderleri davalı üzerinde bırakılır.

Sık Sorulan Sorular

Yukarıda anlaşmalı boşanma dilekçesi, protokolü ve süreci ile ilgili uygulamadaki işleyişten ve yasal düzenlemelerden bahsettik. Bunun haricinde sık sorulan bazı soruları Yargıtay kararları uyarınca yanıtlamakta yarar görüyoruz. 

Sonuç Olarak Dikkat Edilmesi Gerekenler

Yazımızda anlaşmalı boşanma davası ile ilgili bilinmesi gereken temel meselelerden ve uygulamadaki işleyişten bahsettik. Sık sorulan soruları yanıtladık. Görüleceği üzere oldukça ciddi bir hukuki zemini ve aynı önemde sonuçları vardır bu davanın. Bu nedenle sürecin en başından avukata sormakta yarar vardır.