Hakaret Nedeniyle Manevi Tazminat Davası

Hakaret nedeniyle manevi tazminat davası, hakaret suçuna maruz kalarak şeref, onur ve saygınlık bakımından zarara uğrayan kişiler tarafından açılan hukuk davasıdır. Manevi tazminat talebiyle, sayılan eylemler sonucu elem ve keder duyan, sosyal hayatı zor duruma giren kişilerde ortaya çıkan manevi zararlar giderilmeye çalışılmaktadır. Bu dava, bir ceza davası olan hakaret davasından ayrı olarak açılmaktadır.

Hakaret Nedeniyle Manevi Tazminat Davası Şartları

Hakaret nedeniyle manevi tazminat davası şartları; davanın kabulü ve mağdura tazminat tutarının ödenmesi için sağlanması gereken şartlardır. Bu şartlar şunlardır:

• Hakaret içeren sözlerin kişinin onur, şeref ve saygınlık gibi kişilik haklarını zedeleyecek nitelikte olması gerekir. Bu hususun tespiti mahkeme tarafından yapılmaktadır.
• Hakaret içeren sözler nedeniyle kişinin elem ve acı içerisinde olması gerekir. Mağdurun elem ve acı içinde olduğunun, sağlık raporu gibi hayatın akışına ilişkin çeşitli verilerle ispat edilmesi beklenebilmektedir.
• Hakaret içeren sözler nedeniyle kişinin sosyal hayatının veya prestijinin zarara uğraması gerekir,
• Manevi tazminat davasının zamanaşımı süreleri içinde açılması gerekmektedir. Hakaret nedeniyle manevi tazminat davası zamanaşımı süresi, hakaret içeren ifadelerin mağdur tarafından öğrenilmesinden itibaren 2 yıl, her halde 10 yıldır.

Hakaret suçuna maruz kalan kişilerin şeref, onur, saygınlık itibar, sosyal çevre, marka gibi sahip olduğu birtakım kişilik hakları ve prestijleri zarara uğramaktadır. Şeref, saygınlık, onur, itibar gibi kavramlar, kişilik hakları içerisinde yer alır. Bu sebeple hakaret suçu, kişilerin kişilik haklarını doğrudan zedelemektedir.

Hakaret Davasında Ne Kadar Tazminat Alınır?

Hakaret davasında, hakaret sonucu ortaya çıkan acı ve elemin, mağdurun hayatında yarattığı etki oranında manevi tazminat alınmaktadır. Tazminat miktarı mahkeme tarafından takdir edilmektedir.

Yapılan değerlendirmede, somut olayın özellikleri, hakaret içeren sözlerin önem ve ağırlığı, mağdurun uğradığı zarar, bu sözlerin kim tarafından sarf edildiği, kim tarafından duyulduğu ve davanın taraflarının sosyal ekonomik durumu göz önüne alınmaktadır.

Hakaret davasında manevi tazminat bedelinin yanında faizin talep edilmesi de mümkündür. Faiz, hakaretin gerçekleştiği günden itibaren işlemeye başlayacaktır.

Hakaretin Suç Olmadığı Durumlarda Manevi Tazminat 

Hakaretin suç olmadığı durumlarda manevi tazminat davası açılması ve manevi tazminat talep edilmesi mümkündür.

Hakaret içeren ifadenin suç olup olmaması, açılacak ceza davasının konusudur. Hakaret sebebiyle talep edilecek manevi tazminat ise, ceza davasından ayrıca açılan tazminat davasının konusunu oluşturmaktadır. Bu davalar birbirinden bağımsızdır. Hakaret nedeniyle açılan tazminat davasında hakim, ceza davasında verilen kararla da bağlı değildir.

Hakaretin Suç Olduğu Durumlarda Uzlaşma ve Ceza

Hakaretin suç olduğu durumlarda dava aşamasına geçilmeden önce taraflar arasında uzlaşma hükümleri uygulanmak zorunludur. 

Uzlaşma, tarafların bir uzlaştırmacı tarafından bir araya getirilerek mağdurun zararının giderilmesinin, şüphelinin ise cezanın indirilmesinin sağlanmaya çalışılmasıdır.

Hakaret suçundan dolayı soruşturma işlemlerine başlandığı anda dosya, öncelikle uzlaştırma bürosuna gönderilir. Burada dosya için bir uzlaştırmacı atanır. Uzlaştırmacı,taraflara uzlaşma teklifinde bulunur. Taraflar, 3 gün içinde teklifi kabul etmez veya yanıt vermezse dava aşamasına geçilir. 

Hakaretin suç olduğu durumlarda ceza, 3 ay ila 2 yıl arası hapis cezası veya adli para cezasıdır. 

DİKKAT: 1 Haziran 2024 tarihinde yürürlüğe girecek olan 8. Yargı Paketi ile hakaret davasında tarafların öncelikle uzlaşma hükümlerine başvurma zorunluluğu ortadan kalkacaktır. 

Hakaret Nedeniyle Manevi Tazminat Davası Ne Kadar Sürer?

Hakaret nedeniyle manevi tazminat davası, 9 ay ila 15 ay arasında sürer.

Bu süre, manevi tazminat davası açılan mahkemenin iş yoğunluğuna, adli ve resmi tatil sürelerine, dava konusu olayın özelliklerine, suçun işlendiği kişi sayısına göre değişkenlik göstermektedir. 

Hakaret Nedeniyle Manevi Tazminat Davası Avukat Ücreti ve Dava Masrafları 

Hakaret ve küfür nedeniyle manevi tazminat davası avukat ücreti, 2024 yılı itibari ile en az 17.900,00 TL’dir. Lakin bu ücret, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesince belirlenen asgari tutar olup müvekkil ve avukat arasındaki anlaşma ile bu ücretin fazlası da kararlaştırılabilir.

Hakaret nedeniyle manevi tazminat davası masrafları, 2024 yılı itibari ile 3.500 – 4.000 TL arasıdır. 

Ceza Davasının Bekletici Mesele Yapılması

Hakaret suçu sebebiyle ceza kovuşturmasının devam ettiği esnada mağdur tarafından manevi tazminat davası açılabilir. Manevi tazminat davasına bakmakta olan hukuk mahkemesi hakimi, ceza mahkemesinde görülmekte olan hakaret davasını bekletici mesele yapabilir.

Ceza davasının bekletici mesele yapılması halinde, tazminat davasının açıldığı hukuk mahkemesinin hakimi, süren davasının sonucuna göre karar vermektedir.

Sonuç

Hakaret nedeniyle manevi tazminat davası, hakarete uğrayan kişi tarafından duyulan elem ve keder sonucu açılan bir davadır. Bu davanın en kısa sürede lehe sonuçlanabilmesi açısından maruz kalınan hakaretin somut ve hukuka uygun deliller ile mahkeme nezdinde sunulması gerekir. Bu nedenle sürecin alanında uzman bir ceza avukatı ile takip edilmesi önemlidir.