Miras Hesaplama

Miras hesaplama aracı ile değişik olasılıklara göre miras paylarını ve miktarlarını hesaplayın.

Miras Payları Nasıl Hesaplanır?

Miras payları, öncelikle eşin durumu ve miras bırakanın sağ olan akrabaları gözetilerek hesaplanır. Ayrıca, miras bırakanın kendisinden önce ölen çocuklarından olan torunları varsa miras hesaplamada bunlar da dikkate alınmalıdır.

Miras terekesi ile ilgili tüm işlemler yapıldıktan sonra, mirasçılar arasında bölüştürülecek olan tutar belirlenir. Sonrasında, TMK kapsamında düzenlenen paylaştırma hükümleri uyarınca miras payları hesaplanır.

Miras bırakandan kalan terekeden öncelikle hangi masrafların çıkarılacağı ve kalan tutar üzerinde miras paylarının nasıl hesaplanacağı ile ilgili detaylı bilgi, “miras payları nasıl hesaplanır” yazımızda yer almaktadır.

Miras Hesaplaması ve Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Miras paylaşımı, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun miras hükümleri uyarınca yapılır. Miras paylaşımında en önemli olan husus, miras bırakan öldüğünde kimlerin sağ olduğudur. Bu noktada, miras hesaplamada zümre sistemi devreye girer.

Miras Paylaşımında Zümre Sistemi

Miras paylaşımında, hukukumuzda zümre sistemi uygulanır. Buna göre, kişinin altsoyu olan çocukları birinci zümredir. Bu zümrede kimse yoksa ikinci zümre olan anne ve baba devreye girer. Bu zümrede de kimse yoksa üçüncü zümre olan büyükanne ve büyükbaba devreye girer.

Zümre üyeleri miras bırakandan önce ölmüş ise bu kişilerin çocukları mirasçı olur. Örneğin kişinin kardeşi zümre mirasçısı değildir. Fakat ölenin altsoyu yoksa ve anne babası kendisinden önce ölmüşse miras, anne babanın altsoyu olan ve miras bırakanın kardeşi olan kişilere geçer.

Birinci zümre için de bir örnek vermekte fayda vardır. Miras bırakanın kendinden önce ölmüş bir çocuğundan olma torunları mevcutsa bu kişiler, ölen ebeveyninin miras hakkını alır. Dolayısıyla, miras birinci zümrede kalmış olur. 

Birinci zümrede mirasçı bulunursa ikinci ve üçüncü zümredekiler mirasçı olamaz. Birinci zümrede mirasçı yoksa ikinci zümreye bakılır. Mirasçı varsa miras ikinci zümrede kalır. İlk iki zümrede mirasçı yoksa miras üçüncü zümreye geçmiş olur.

TMK kapsamında düzenlenen zümreleri ve bu zümrelerde yer alan kişileri özetleyen bir tabloya yer vermekte yarar vardır.

ZÜMRE,	KİMLERDEN OLUŞUR?
Birinci,	Çocuklar,
İkinci,	Anne baba,
Üçüncü,	Büyükanne ve büyükbaba.

DİKKAT: Miras bırakanın sağ kalan eşi, herhangi bir zümreye dahil değildir ve eşin mirasçılığı özel olarak düzenlenmiştir.

Miras Paylaşımında Eşin Durumu

Sağ kalan eşin miras payı oranı, mirasın hangi zümre mirasçılarına kaldığına göre şekillenir. Eş birinci zümre (altsoy) ile birlikte mirasçı ise mirasın dörtte birini alır. Kalan dörtte üçlük kısım, altsoy arasında dağıtılır. 

Örneğin miras miktarı 4.000.000 TL olsun ve miras bırakanın iki çocuğu ile sağ kalan bir eşi olsun. Miras bırakanın çocukları bulunduğu için eş birinci zümre ile mirasçı olmuş olur ve buna bağlı olarak mirasın dörtte biri olan 1.000.000 TL’lik mirasa hak kazanır. Kalan tutar ise miras bırakanın iki çocuğu arasında kişi başı 1.500.000 TL olacak şekilde paylaştırılır.

Eş, ikinci zümre (miras bırakanın anne babası) ile birlikte mirasçı olmuşsa mirasın yarısını alır. Örneğin miras bırakanın hiç çocuğu ya da torunu olmasın ve sağ kalan eşi ile anne babası bulunsun. Miras miktarı da 5.000.000 TL olsun. Eşin miras hakkı 2.500.000 TL olur. Kalan 2.500.000 TL ise anne baba arasında paylaştırılır.

Anne baba vefat etmişse fakat bu kişilerin çocukları ve miras bırakanın kardeşleri olan kişiler yaşıyorsa kalan miras payını bu kimseler bölüşür

Eş, üçüncü zümre (büyükanne, büyükbaba yahut bunlar ölmüşse altsoyları) ile birlikte mirasçı olmuşsa mirasın dörtte üçünü alır. Kalan dörtte birlik kısım ise zümre mirasçılarına paylaştırılır. Bunun örnekleri de yukarıdakiler gibidir.

Üç zümrede de herhangi bir mirasçı bulunmadığı takdirde, sağ kalan eş mirasın tamamını alır.

Eşin hangi zümreyle mirasçı olduğunda mirasın ne kadarlık kısmına hak kazanacağıyla ilgili ihtimaller, aşağıdaki tabloda özetlenmiştir.

MİRASI ALAN ZÜMRE,	EŞİN DURUMU,
Mirası 1. zümre (çocuklar) almışsa,	Mirasın dörtte birini alır.
Mirası 2. zümre (anne baba) almışsa,	Mirasın yarısını alır.
Mirası 3. zümre (büyükanne büyükbaba) almışsa,	Mirasın dörtte üçünü alır.
Mirası üç zümre de alamamışsa,	Mirasın tamamını alır.

DİKKAT: Miras zümresinde bulunan kişiler miras bırakandan önce ölmüşse bu kişilerin altsoyu, ölen zümre mensupları yerine mirasçı olabilir. Fakat bunun bir istisnası mevcuttur. Miras bırakanın sağ kalan eşi varsa kuzenleri (halasının/teyzesinin/amcasının/dayısının kızı veya oğlu) mirasçı olamaz. Miras hesaplamada bu husus gözetilmelidir.

Miras paylaşımının nasıl yapılacağına ve paylaşım sürecinde nelere dikkat edilmesi gerektiğine, “miras paylaşımı nasıl yapılır” yazımızda değinilmiştir.

Sonuç

Miras hesaplamada dikkate alınması gereken birçok faktör mevcuttur. Eşin ve sağ kalan diğer akrabaların durumu doğru tespit edilmeli, zümreler gözetilerek miras hesaplama yapılmalıdır. Aksi takdirde, hesap hataları ve maddi mağduriyetler gündeme gelebilir.