Yabancı Öğretmen Çalışma İzni

Yabancı öğretmen çalışma izni, Türkiye’de öğretmen olarak çalışmak isteyen kişilerin başvurmak zorunda olduğu çalışma izni türüdür. Yabancı öğretmen çalışma izni alınması için MEB’den ön izin alınması, Bakanlıkça belirlenen şartların sağlanması ve gerekli belgelerin temin edilmesi gerekir. Yapılan başvuru reddedilirse, tekrar başvuru yapılabilir. Ayrıca, ret kararına karşı itiraz ya da iptal davası yollarına başvurulabilir.

Yabancı Öğretmen Çalıştırma Kriterleri

Yabancı öğretmen çalıştırma kriterleri, MEB’e Bağlı Bazı Okullarda Sözleşmeli Olarak Görevlendirilecek Yabancı Uyruklu Öğretmenlerin Nitelikleri ve Seçimlerine Dair Yönetmelikte belirlenmiştir. Yönetmeliğe göre yabancı öğretmen çalıştırma kriterleri şunlardır:

• En az 4 yıllık yüksek öğrenim veya muadili öğrenim görmüş olmak,
• En az 5 yıllık öğretmenlik tecrübesine sahip olmak,
• Öğretmenlik süresi içinde kendi ülkesi mevzuatına göre verilen raporlarda basan ortalaması iyi veya pekiyi olmak,
• 45 yaşından gün almamış olmak,
• Türkiye’de kendisine verilecek görev yerini kabul etmiş olmak,
• Sağlık bakımından her türlü iklimde çalışabileceğini belgelendirmek (Seçimden sonra istenir),
• İdari ve adli ceza almamış olmaktır.

Bu şartların yanında, ihtisas alanında lisansüstü öğrenim görülmesi, bu alanda yayın yapılması, Türkçe bilmesi, bekâr olması veya evli ise eşinin de öğretmen olması, tercih sebebi olarak değerlendirilir.

Yabancı öğretmen çalışma izni alınması için gerekli şartların yanında, işverenin tarafın da karşılaması gereken şartlar vardır. İşverence bu şartlar karşılanmadığı takdirde, işveren yabancı istihdam edemez. Bu anlamda, çalışma izni sürecinin ve işveren tarafında karşılaması gereken tüm şartların incelendiği “yabancı çalışma izni” başlıklı makalemizi okuyarak daha fazla bilgi sahibi olabilirsiniz.

Yabancı Öğretmen Çalışma İzni Nasıl Alınır?

Yabancı öğretmen çalışma izni, ön izin alınmasının ardından işverenin e-izin sistemi üzerinden yapacağı başvuru ile alınır. Ön izin Milli Eğitim Bakanlığı tarafından, çalışma izni ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından verilir.

MEB’den ön izin alındıktan sonra, yabancının statüsüne göre başvurusunu yapabileceği 2 farklı ihtimal bulunur. Bu ihtimaller, yabancı öğretmenin Türkiye’de bulunuyor ve geçerliliği devam eden en az 6 ay süreli ikamet izni bulunması veya ülke dışında bulunarak en az 6 ay süreli ikamet izni bulunmaması halidir.

Yabancı öğretmen Türkiye’de bulunuyor ve geçerliliği devam eden en az 6 ay süreli ikamet izni varsa çalışma izni başvurusunu yurt içi başvuru olarak yapacaktır. Bu yabancılar “99” ile başlayan T.C. Yabancı Kimlik Numarasına sahiptir. Bu numara ile işveren, e-izin sistemi üzerinden yabancı için çalışma iznine başvuracaktır.

Yabancı kişi ülke dışında ise uyruğunda bulunduğu ülkedeki T.C. dış temsilciliğine giderek çalışma vizesi başvurusunda bulunur. Oradan kendisine verilecek olan 16 haneli “referans numarası” ile Türkiye’deki işveren e-izin sistemi üzerinden başvuru yapacaktır.

Ayrıca, yabancı öğretmen çalışma izni için istenilen belgeler e-izin otomasyon sistemi üzerinden çevrimiçi olarak gönderilir. Çalışma izni başvurusunu yabancı öğretmen adına onu Türkiye’de çalıştıracak olan işvereni yapmaktadır. Dolayısıyla gerekli bilgi ve belgeler e-izin otomasyon sistemine işveren ya da onun vekalet verdiği yetkili bir kişi tarafından e-imza yoluyla yüklenmekte ve başvuru yapılmaktadır.

Yabancı Öğretmen MEB Ön İzin Süreci

Yabancı öğretmen çalışma izni alabilmek için MEB’den ön izin alınması gerekmektedir. Yabancı öğretmen MEB ön izin süreci için gerekli belgeler şunlardır:

• Alanında lisans mezunu olduğuna dair diploma veya diploma yerine geçen belgenin Türkçe tercümesiyle aslının noter onaylı örnekleri, 
  • Eğer diplomasında alanı belirtilmemiş ise ayrıca alanını gösterir belgenin Türkçe tercümesiyle aslının noter onaylı örnekleri, 
• Ülkelerinde alanında öğretmenlik yapma hakkını kazandığını gösterir “Öğretmenlik Formasyon” belgesinin Türkçe tercümesiyle aslının noter onaylı örneği veya en az 2 yıl alanında öğretmenlik yaptığını gösterir resmî makamlarca düzenlenen belgenin Türkçe tercümesiyle aslının noter onaylı örneği,
• Pasaport fotokopisi,
• Yabancı uyruklu öğretmenin yurt dışından alınmış lisans diploması veya diploma yerine geçen belgesinin denkliğine ilişkin Yükseköğretim Kurulundan alınmış belge, gerekmektedir.

Ön izin belgesi için istenen belgeler, kurum yetkilisi tarafından Milli Eğitim Müdürlüğüne teslim edilir. Valilik, müdürlükçe kendilerine teslim edilen başvurulardan gerekli şartları taşıyanları, 5 iş günü içerisinde MEB’e bildirir. 

MEB inceleme yaparak, ön izin belgesini 5 iş günü içerisinde valiliğe gönderir. MEB tarafından ön izin belgesi verilen yabancıların çalışma izinleri ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından verilmektedir. 

Yabancı Öğretmen Diploma Denkliği

Yabancı öğretmen diploma denkliği, yabancının Türkiye dışındaki bir ülkede aldığı eğitim sonucu verilen diplomanın Türkiye’de hangi alan ve düzeye eşdeğer olduğunu gösteren belgedir. Bu belge YÖK tarafından verilen bir belgedir. Yabancı öğretmenin diploma denkliği başvurusu, YÖK’ün ilgili yönetmelik ve yönergeleri çerçevesinde komisyon tarafından incelenip sonuçlanır. Denklik belgesi alınamazsa, çalışma izni de alınamaz.

Yabancı Öğretmen Çalışma İzni İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

Yabancı öğretmen çalışma izni için gerekli belgeler şunlardır:

• İşveren eğitim kurumundan istenen belgeler:
  • İşveren ve yabancı tarafından imzalanmış iş sözleşmesi,
  • Kurum açma ve öğretime başlama izni,
  • Ruhsatname,
  • Kuruluşun en son sermaye ve ortaklık yapısını gösteren Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi,
  • Son yıla ait, vergi dairesi veya yeminli mali müşavir onaylı bilanço ve kâr/zarar tablosu.
• Yabancı öğretmenden istenen belgeler:
  • Pasaport sureti ,
  • Ön izin belgesi,
  • Diploma (Türkçe tercümesi yeminli mütercim veya resmi makamlarca onaylı olmalıdır), gerekir.

Pasaportun Latin harfleri ile yazılı olmadığı durumlarda yeminli mütercim veya resmi makamlarca onaylı çevirisi de başvuruya eklenmelidir. Bakanlıkça yabancılara verilecek çalışma izinleri pasaport bitiş tarihinden itibaren 60 gün önceki tarihi aşmayacak şekilde düzenlenmektedir. Ayrıca çalışma izni başvuru tarihi itibariyle 60 günden az süreli pasaport ve pasaport yerine geçen belgeyle yapılan çalışma izni başvurular işleme alınmamaktadır.

DİKKAT: Bu belgelerin e-çalışma otomasyon sistemi üzerinden taranılarak gönderilmesi gerekmektedir. Ayrıca online olan başvuruyu işveren yapacağı için gerekli belgeler işveren tarafından yüklenmelidir.

Yabancı öğretmen çalışma izni alınması sürecinde, birçok usuli işlem bulunur. Özellikle MEB üzerinden ön izin alınması ve sonrasında yabancı öğretmenin karşılaması gereken şartların sağlanması hususlarında eksiklik bulunmamalıdır. Aksi halde başvurunun reddi gündeme gelecektir. Bu anlamda, çalışma izni alınması sürecinin hızlı bir şekilde ilerlemesi ve hukuki sürecin sağlıklı yürütülmesi için alanında uzman bir yabancılar avukatına danışılmasında fayda vardır.

Yabancı Öğretmen ile Yapılacak İş Sözleşmesinde Dikkat Edilecekler

Yabancı öğretmen ile yapılacak iş sözleşmesinde, sözleşmenin İş Kanunu ve diğer mevzuat hükümlerine uygun olarak düzenlenmesi gerekir. İş sözleşmelerine örnek olması amacıyla İşgücü Genel Müdürlüğünün internet sitesinde iş sözleşmesi örnekleri bulunmaktadır. 

Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü’nün internet adresinde bulunan iş sözleşmesi örnekleri içerisinde:

• Belirli süreli iş sözleşmesi,
• Belirli süreli hizmet sözleşmesi (ev hizmetleri),
• Geçici koruma sağlananlar için belirli süreli iş sözleşmesi,
• Uluslararası koruma sağlananlar için belirli süreli iş sözleşmesi bulunmaktadır.

Yabancı öğretmen çalışma izni başvurularının kabul edilebilmesi için, iş sözleşmesinde yabancıya ödenecek ücretin doğru bir şekilde belirlenmesi gerekmektedir. Bakanlığın değerlendirme kriterlerinde belirtilen zorunlu asgari ücretlerin altına bir ücretin belirlenmemesi gerekir.

Yabancı Öğretmen İçin En Düşük Belirlenebilecek Ücret

Yabancı öğretmen için en düşük belirlenebilecek ücret, 2023 yılında asgari ücretin 3 katı yani brüt 30.024,00 TL‘dir.

Yabancı Öğretmen Çalışma İzni Reddi, Redde İtiraz ve İptal Davası

Yabancı öğretmen çalışma izni, Uluslararası İşgücü Kanunu m.9’da belirtilen hallerde reddedilir. Kanuna göre, çalışma izni reddi sebepleri şunlardır:

• Uluslararası işgücü politikasına uygun olmaması, 
• Sahte veya yanıltıcı bilgi veya belgelere dayanması, 
• Yabancı istihdam edilmesine ilişkin gerekçesi yeterli görülmemesi, 
• Diğer kanunlarda yalnızca Türk vatandaşlarına hasredilen iş ve mesleklere ilişkin olması, 
• Kanuni süresi içinde yapılmayan veya eksiklikleri tamamlanmaması,
• Ayrıca yabancının Türkiye’ye girişine izin verilmeyecek ya da hakkında sınır dışı etme kararı alınacak yabancılardan olması, 
• Kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından Türkiye’de çalışmasında sakınca görülmesi, 
• Yabancının, Dışişleri Bakanlığının uygun görüşü olması hali dışında, Türkiye’nin tanımadığı veya diplomatik ilişkisinin bulunmadığı ülke vatandaşı olması, hallerinde yabancı öğretmen çalışma izni başvurusunun reddedilir. 

Öğretmen çalışma izni başvurusunun reddine karşı itirazlar, kararın tebliğ edilmesinden itibaren 30 gün içerisinde yapılır. İtirazlar sistem üzerinden online olarak yapılır. İtiraza ilişkin gerekçeli dilekçe ve belgelerin sisteme yüklenir.

Öğretmen çalışma izni reddedildiğinde, iptal davası da açılabilir. İptal davası, çalışma izni başvurusunun reddi kararının tebliğini izleyen günden itibaren 60 gün içinde açılır.

Eğer önce itiraz edilmiş sonra iptal davası açılmışsa, iptal davası açma süresi olan 60 günden, tahdit kodunun tesis edildiğinin tebliğ edilmesi ile bu karara itiraz edilmesi arasındaki süre düşülür. Bu süre düşüldükten sonra kalan süre, iptal davası açmak için kalan süredir. Çünkü iptal davasından önce yapılan itiraz, idari dava açma süresini durdurur.

Bu konu başlığı altında yabancı öğretmen çalışma izninin reddi ile alakalı genel bilgiler verilmiştir. Çalışma izni başvurusunun reddedilmesi halinde başvurulabilecek hukuki yollar hakkında daha detaylı bilgi edinmek için “çalışma izni başvurusunun reddi” yazısını okuyabilirsiniz. 

Yabancı Öğretmen Çalışma İzni Başvurusunun Reddi Halinde Yeniden Başvuru Yapma

Yabancı öğretmen çalışma izni başvurusunun reddedilmesi durumunda yeniden çalışma izni başvurusu yapılabilir. Ancak bunun için ret işlemine konu olan eksikliğin giderilmesi gerekmektedir. Eksikliğin giderilmesi için ise çalışma izni başvurusunun hangi nedene dayandığının doğru bir şekilde tespit edilmesi gerekmektedir.

Yabancı Öğretmen Çalışma İzni Uzatma 

Yabancı öğretmen çalışma izni uzatma başvuruları, çalışma izni süresinin bitimine 60 gün kalmasından itibaren ve her ihtimalde çalışma izni süresi dolmadan önce yapılmalıdır. Bu sürenin dolmasından sonra yapılan uzatma başvuruları reddedilir. Yabancı öğretmen çalışma izni süre uzatımı başvurusu da e-çalışma sistemi üzerinden Bakanlığa yapılmalıdır. Ayrıca uzatma başvuruları da ilk başvuruda olduğu gibi MEB’in ön iznine tabidir. 

Yabancı öğretmen çalışma izni uzatma başvurusunda bulunan yabancılar, çalışma izni süresinin sona erdiği tarihten itibaren 90 günü geçmemek ve yaptığı işin mahiyetinin değişmemesi şartıyla aynı eğitim kurumunda öğretmen olarak çalışmaya devam edebilecektir. Ayrıca, bu 90 günlük süre içerisindeki çalışmalar da kanuni çalışma olarak kabul edilmekte ve işveren eğitim kurumu ve yabancı öğretmenin yükümlülükleri aynı şekilde devam etmektedir.

Çalışma izni süre uzatma işleminin ne olduğu, nasıl yapıldığı ve hangi belgelerin gerektiği hususlarında uzatma başvurusunun tüm kapsamıyla incelendiği “yabancı çalışma izni uzatma” makalemizi inceleyerek konu hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olabilirsiniz.

Yabancı Öğretmen Çalışma İzni Uzatma, Uzatmanın Reddi, Redde İtiraz ve İptal Davası

Çalışma izni süre uzatma başvurusu, başvuru şartlarında uyulması gerekli olan usuli kurallara uyulmaması, MEB’den ön izin alınmaması veya Bakanlığın değerlendirme kriterlerinin karşılanmaması gibi sebeplerle reddedilebilir.

Bakanlığın yabancı öğretmen çalışma izni başvurusunu reddetmesi halinde, ilgililer ret kararına karşı itiraz edebileceği gibi iptal davası da açabilir. Bu süreç, yabancı öğretmen çalışma izni reddi, redde itiraz ve iptal davası konusu altında açıklandığı gibi işlemektedir.   

Yabancı Öğretmen Çalışma İzni Kaç Günde Çıkar?

Yabancı öğretmen çalışma izni en geç 30 gün içerisinde çıkar. Ancak başvuruda eksik bilgi veya belgelerin olması hâlinde, bu eksiklikler tamamlanıncaya kadar başvurunun değerlendirilmesi ertelenecektir. 

Söz konusu erteleme, mücbir bir sebebin varlığının resmî bir makamdan belgelendirildiği hâller dışında 30 günü aşamaz. Buna benzer şekilde ortaya çıkacak eksiklikler başvuru sürecinden sonuç alınmasını erteleyecek, süreci uzatabilecektir. 

Yabancı Öğretmen Çalışma İzni Harç ve Masrafları

Yabancı öğretmen çalışma izni ilk başvuru ve uzatma başvuruları sırasında çeşitli harç ve masraflar ortaya çıkmaktadır. 2023 yılı itibariyle yabancı öğretmen çalışma izni harç ve masraf tutarları aşağıda tablo halinde incelenmiştir.

İZİN TÜRÜ/SÜRE,	HARÇ VE HARÇ TUTARI (TL),
Süreli/ 1 yıla kadar (1 yıl dahil),	Süreli Çalışma İzin Belgesi 3.090,20,
Süreli/ 1 yıldan fazla ve 2 yıl süreli izin,	Süreli Çalışma İzin Belgesi 6.180,40,
Süreli/ 2 yıldan fazla ve 3 yıl süreli izin,	Süreli Çalışma İzin Belgesi 9.270,60,
Süreli/ 3 yıldan fazla ve 4 yıl süreli izin,	Süreli Çalışma İzin Belgesi 12.360,80,
Süreli/ 4 yıldan fazla ve 5 yıl süreli izin,	Süreli Çalışma İzin Belgesi 15.451,00,
Süresiz,	Çalışma İzin Belgesi 30.914,50,
Bağımsız,	Çalışma İzin Belgesi 30.914,50.

Bununla birlikte değerli kağıt bedeli ücretinin de ödenmesi gerekir. 2023 yılı için Çalışma İzin Belgesi Değerli Kağıt Bedeli 356 TL’dir.

Ödemeler Maliye Bakanlığına ait şu hesaplara yapılır:

• Çalışma izni harç tutarı 9130 kodlu hesaba, 
• Değerli Kâğıt Bedeli ise 9267 kodlu hesaba ayrı ayrı makbuzlarla (Şahsın yabancı kimlik numarası beyan edilerek) yatırılacaktır.

DİKKAT: Bildirim tarihinden itibaren 30 gün içerisinde istenilen harç ve değerli kağıt bedelinin yatırılmaması çalışma izni başvurusu işlemden kaldırılmaktadır. Dolayısıyla çalışma izni başvurusunda bulunanlara ödeme yapmalarına ilişkin bildirim gelmesinden sonra 30 günlük bu süre içerisinde istenilen harç ve değerli kağıt bedelini ayrı ayrı olarak yatırılmış olmasına dikkat edilmelidir.

Yukarıda belirtilen harç ve masraf ücretleri yabancı öğretmen çalışma izni başvurularında alınmaktadır. Ayrıca ön izin almak için yapılan başvurularda da bazı ücretler bulunmaktadır. Örneğin YÖK’ten diploma denkliği almak için 2023 yılı itibariyle 150 TL hizmet bedeli alınmaktadır.

Sonuç

Yabancı öğretmen için çalışma izni alınması, yalnızca Bakanlıkça belirlenen kıstaslara uyulması ve gerekli belgelerin temini ile mümkün değildir. Çalışma izninin alınması aynı zamanda usuli işlemlerin de yerine getirilmesiyle mümkündür. Dolayısıyla, gerekli belgeler ve şartların sağlanmasının yanında usuli iş ve eylemlerin doğru şekilde yapılması gerekir. Bu anlamda sürecin başından itibaren alanında uzman bir yabancılar avukatına danışılması faydalı olacaktır.